به گزارش بازتاب آنلاین، ایران با داشتن یک درصد از مساحت زمین، به تنهایی مسئول 7.7 درصد فرسایش خاک جهان است، اما هفت برابر بیشتر از میانگین جهانی فرسایش خاک دارد. خسارت سالانه ناشی از فرسایش خاک 10 میلیارد دلار برآورد شده است. امسال موضوع روز جهانی خاک 5 دسامبر (15 دسامبر) است. آذر) «مراقبت از خاک: اندازه گیری، پایش و مدیریت» اعلام شد.
کامبیز بازرگان، رئیس انجمن علوم خاک ایران در گفت و گو با بازتاب آنلاین گفت: کشور ما حدود 165 میلیون هکتار از اراضی جنگلی، مرتعی، بیابانی و کشاورزی دارد ، که حدود 11 درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده و نشان می دهد کشور ما ظرفیت افزایش سطح زیر کشت را ندارد. این محدودیت به دلیل شرایط اقلیمی و محدودیت منابع آب است. داده های داخلی و بین المللی نشان می دهد که ایران ظرفیت افزایش سطح زیر کشت را ندارد.
وی ادامه داد: میانگین جهانی زمین حاصلخیز به ازای هر نفر دو دهم هکتار است اما با 18 صدم هکتار برای هر نفر جزو کشورهای زیر متوسط دنیا هستیم. اما ایران به این موضوع توجهی ندارد. نتیجه این بی توجهی از دست دادن خاک است.
یک ساعت 1.2 هکتار تغییر کاربری اراضی کشاورزی
مهندس بازرگان با اشاره به اینکه یکی از مهمترین عوامل به خطر انداختن خاک ایران تغییر کاربری اراضی است، گفت: بر اساس گزارش رسمی سازمان امور اراضی، در فاصله زمانی نزدیک به 30 سال تا 1400، هر ساعت 0.3 هکتار از اراضی کشاورزی تغییر کرده است. . اما برآورد ما در انجمن علوم خاک ایران چهار برابر است. در واقع هر ساعت 1.2 هکتار زمین در چرخه کشاورزی تغییر کاربری می دهد. زیرا برخی از قطعات طبق مجاز مورد استفاده مجدد قرار گرفتند.
وی افزود: از عوامل بعدی فرسایش خاک می توان به کاهش مواد آلی، شور شدن، آلودگی، کاهش حاصلخیزی و کاهش تنوع زیستی خاک اشاره کرد. یک چهارم تنوع زیستی جهان در خاک است و از بین رفتن سلامت خاک، تنوع زیستی را تهدید می کند که برای زندگی انسان بسیار مهم است. برخی آنتی بیوتیک ها و مواد مفید از این تنوع ژنتیکی به دست می آید که برخی از آنها در خاک نیز یافت می شود.
بازرگان با تاکید بر نقش تغییر کاربری در اتلاف اراضی، تصریح کرد: در ماده 9 قانون پرش مسکن آمده است که سازمان منابع طبیعی باید زمین را برای توسعه مسکن تامین کند. همچنین در این تبصره آمده است که مناطق حاصلخیز درجه 1 و 2 معاف هستند. در حالی که تنها یک و نیم درصد از این 18.5 میلیون هکتار اراضی درجه یک است، حدود سه و نیم درصد آن اراضی درجه دو است. بیشتر این 18.5 میلیون هکتار که غذای کشور را تامین می کند، اراضی درجه 3، 4 و 5 است اما این قانون اجازه تغییر کاربری این اراضی را برای مسکن می دهد.
وی افزود: همچنین در بند د ماده 50 قانون برنامه هفتم آمده است که دو دهم مساحت زمین به محدوده شهرها و روستاها اضافه شود. این دو دهم درصد مساحت 330000 هکتار است. مساحت فعلی شهرهای ما در حال حاضر حدود یک میلیون هکتار است. چگونه می توان در یک برنامه پنج ساله یک سوم مساحت کنونی ایجاد شده تاریخی را به مساحت شهرها و روستاها اضافه کرد؟ چرا باید روستاها را بزرگ کنیم در حالی که جمعیت روستایی کاهش یافته است؟ اگر محدوده روستاها را توسعه دهیم از شمول قانون تغییر کاربری خارج می شود.
نیاز به اندازه گیری و پایش زمین
رئیس انجمن خاک ایران با اشاره به شعار روز جهانی خاک «مراقبت از خاک: اندازه‌گیری، پایش، مدیریت» گفت: این شعار ابتدا باید داده‌ها را جمع‌آوری کنیم، سپس اطلاعات را از آن استخراج کنیم از اطلاعات گام بعدی تبدیل دانش به حکمت برای حاکمان است. باید ببینیم از چه داده هایی برای تصمیم گیری استفاده می کنیم؟ اگر خاک ما شور است، باید مصرف آب را کاهش دهیم تا بتوانیم آن را به خوبی آبیاری کنیم و تجمع نمک را به حداقل برسانیم. بنابراین اولین پیام این است که تصمیمات ما باید بر اساس داده ها و اطلاعات باشد.
وی ادامه داد: پیام دوم این است که داده ها و اطلاعات ملی باید تقویت شود تا تصمیم گیری تقویت شود. این به معنای جستجو برای داده های دقیق تر است. این نیاز به سرمایه گذاری در تولید داده های دقیق دارد. خوشبختانه کشور زیرساخت های خوبی دارد و تقریبا 200 آزمایشگاه خصوصی خاک شناسی داریم. ما باید سیستم داده و اطلاعات را تقویت کنیم. مشکل فرهنگی هم داریم. داده ها به طور کلی به اشتراک گذاشته نمی شوند و شرکت ها سعی می کنند داده ها را برای خود نگه دارند. ما باید فرهنگ به اشتراک گذاری داده ها را تقویت کنیم تا همه در تصمیم گیری ها در این زمینه مشارکت داشته باشند.
۱۶.۵ هکتار فرسایش خاک در سال
بهمن یارقلی، دکتری. در رشته مهندسی محیط زیست نیز در گفت و گو با بازتاب آنلاین اظهار داشت: بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، میزان فرسایش خاک در کشور ما 16.5 تن در هکتار در سال است که هفت برابر میانگین جهانی است.
وی افزود: ایران با داشتن یک درصد از سطح زمین، به تنهایی مسئول 7.7 درصد فرسایش خاک در جهان است و خسارت سالانه فرسایش خاک بیش از 10 میلیارد دلار برآورد می شود.
یارقلی تصریح کرد: فرسایش خاک یک تغییر فیزیکی و فرآیند تدریجی جابجایی و انتقال لایه بالایی خاک (خاک سطحی) توسط عوامل مختلف به ویژه آب، باد و حرکت توده ای است که در دراز مدت منجر به تخریب آن می شود. از دست دادن خاک می تواند اثرات منفی قابل توجهی بر کمیت و کیفیت خدمات اکوسیستم خاک داشته باشد و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جدی به همراه داشته باشد. نیمی از خاک زمین در 150 سال گذشته از بین رفته است.
یارقلی با اشاره به اینکه در اقلیم ایران 700 تا 1000 سال طول می کشد تا یک سانتی متر خاک تشکیل شود، گفت: از مهمترین عوامل فرسایش خاک در ایران، پاکسازی و از بین رفتن سطح وسیعی از جنگل است. -سوم.» مساحت جنگل های کشور به نصف کاهش یافته است. قرن گذشته تمام شده است. تغییر کاربری اراضی از مراتع و جنگل به مناطق کشاورزی و مسکونی منجر به از بین رفتن گونه های مختلف گیاهی و مانند آن شده است. یکی یکی از عوامل اصلی افزایش فرسایش خاک در کشور محسوب می شود.
وی ادامه داد: در مورد عوامل فرسایش خاک نیز باید چرای بی رویه و مازاد ظرفیت مراتع، کشاورزی غیراصولی و به ویژه شخم زدن اراضی دامنه کوه به سمت شیب زمین، تغییر اقلیم و کاهش بارندگی، گسترش شهرنشینی و کار غیراصولی را نیز مد نظر داشت. «فعالیت های ساختمانی و عدم رعایت حقابه به حقوق زیست محیطی اکوسیستم های آبی و خشکی اشاره کرد.
جابجایی ۲ میلیاردها تن خاک در سال
وی با اشاره به اینکه سالانه حدود 2 میلیارد تن خاک از سطح زمین های کشاورزی و طبیعی جابجا می شود که نشان دهنده ابعاد بحران فرسایش خاک است، گفت: کشورهای مختلف برنامه ها و تجربیات موفقی در زمینه مدیریت و مدیریت خاک داشته اند. کنترل فرسایش.» در این راستا، ترکیه نیز مانند بسیاری از کشورهای جهان، چالش ها و مشکلات مشابهی را تجربه کرده است. سیاست تضمین حفاظت از استفاده مؤثر و مدیریت اراضی کشاورزی به عنوان یکی یکی از محورهای کلیدی برنامه توسعه کشاورزی این کشور است.
وی افزود: با توجه به شباهت های فرهنگی و سهولت ارتباط و انتقال دانش و تجربه، لازم است مدیران و تصمیم گیران در ایران کارهایی از جمله نقشه برداری و طبقه بندی اراضی با کاربری های مختلف را انجام دهند. تولید داده و توسعه پایگاه جامع خاک در کشور؛ تقویت برنامه ریزی و مدیریت پایدار خاک با تمرکز بر انجام مطالعات دقیق خاک. ایجاد سیستم بانکداری زمین، به ویژه برای استفاده از زمین های بلااستفاده برای تولیدات کشاورزی. ایجاد دستورالعمل برای استفاده و حفاظت از خاک و اراضی کشاورزی با توجه به ظرفیت بیولوژیکی و تغییرات آب و هوایی هر منطقه و غیره.
۴۷۲۳۲