در این مقاله، روش های درمان زخم های مزمن به بررسی و تجزیه و تحلیل می پردازیم. در ابتدا، برای هر دو نوع رایج زخم بستر و زخم پای دیابتی، علل و علائم آنها را بررسی می کنیم و سپس روش های درمانی مختلف برای هر یک را شرح می دهیم. در پایان، به معرفی پانسمان های جدید و نوین برای درمان زخم می پردازیم.
زخم های مزمن، زخم های باز هستند که روند بهبودی آنها کند است و پس از بیش از دو هفته هیچ پیشرفت قابل توجهی در بهبودی دیده نمی شود. حتی در برخی موارد، زخم به تدریج بدتر می شود. زخم های مزمن شامل زخم های فشاری، زخم های دیابتی، زخم های عفونی، زخم های وریدی، زخم های سوختگی و زخم های سرطانی هستند. دو مورد از رایج ترین انواع این زخم ها زخم پای دیابتی و زخم فشاری است. در این مقاله روش های درمان زخم بستر و زخم پای دیابتی را درمان می کنیم.
زخم پای دیابتی و درمان آن
زخم های دیابتی بخش بزرگی از زخم های مزمن را تشکیل می دهند. این زخم ها معمولا روی پاها ظاهر می شوند. طبق تحقیقات، حداقل 15 درصد از افراد مبتلا به دیابت در مقطعی از زندگی خود زخم پای دیابتی را تجربه خواهند کرد. از این افراد 6 درصد زخم عفونی یا سایر عوارض دارند و نیاز به بستری در بیمارستان دارند. درمان زخم پای دیابتی نیاز به روش های خاص و نظر پزشکان و متخصصین زخم دارد. کلینیک های زخم از جمله مراکزی هستند که در درمان زخم های دیابتی تخصص دارند.
برای درمان زخم پای دیابتی از چه روش هایی استفاده می شود؟
روند درمان به شدت و عمق زخم، ترشحات و اگزودای زخم، محل و حتی وضعیت فیزیکی بیمار بستگی دارد. زخم های عفونی نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک ها و مسکن ها دارند. یکی دیگر از ضروریات درمان استفاده از پانسمان های مخصوص است. پانسمان زخم پای دیابتی با ایجاد بستر مرطوب و مناسب زخم، از بین بردن عوامل عفونی و استفاده از موادی برای تقویت بافت، هم جنبه محافظتی برای زخم دارد و هم باعث بهبود سریع زخم می شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است روش هایی مانند دبریدمان زخم، جراحی، درمان فشار منفی یا اکسیژن درمانی هایپرباریک را نیز تجویز کند.
زخم بستر و درمان آن
یکی دیگر از زخم های مزمن شایع زخم بستر است. زخم های فشاری ناشی از آسیب به پوست و بافت زیر جلدی ناشی از فشار و اصطکاک است. به همین دلیل به این نوع زخم ها، زخم فشاری نیز می گویند. چنین شرایطی در افرادی ایجاد می شود که به دلایلی مانند کهولت سن، بیماری، کما، ناتوانی، جراحی یا دلایل دیگر به مدت طولانی در یک مکان زندگی می کنند. روش های درمانی ترکیبی از چندین اقدام است که به مرحله دکوبیتوس بستگی دارد. روش های مورد استفاده شامل کاهش فشار در محل مورد نظر، فیزیوتراپی، درمان دارویی و استفاده از بانداژهای مخصوص برای درمان زخم بستر است.
مراحل زخم بستر
پزشکان بسته به شدت و پیشرفت، زخم بستر را به 4 درجه تقسیم می کنند. درجه اول زخم با قرمزی یا تغییر رنگ پوست، تورم، درد و سوزش همراه است. برای درمان تغییر وضعیت بیمار، بهینه سازی وضعیت جسمانی و سلامت وی و تجویز استفاده از کرم ها و پمادهای موضعی بسته به نظر پزشک ضروری است. در مرحله دوم، زخم برجستهتر میشود و زخم یا تاول باز ایجاد میشود. در این مرحله اقدامات مشابه مرحله اول است و درمان آن ساده است. مرحله سوم زخم فشاری یک زخم پیشرفته است که می تواند ملتهب شود و حتی بر بافت چربی و لایه های زیرین اثر بگذارد. مرحله چهارم خطرناک ترین مرحله زخم بستر است، جایی که زخم می تواند حتی به استخوان برسد. زخم های مرحله سوم و چهارم نیاز به مراقبت های اورژانسی و تخصصی دارند و ممکن است بیمار نیاز به بستری شدن داشته باشد.
درمان زخم مرحله 3 و 4
زخم های فشاری درجه 3 و 4 زخم های باز عمیق، عفونی یا پیشرفته ای هستند که به لایه های زیرین پوست می رسند. درمان زخم بستر در این مراحل نیاز به صبر و استفاده از روش های ترکیبی دارد. استفاده از آنتی بیوتیک ها، مسکن ها و داروهای ترمیم کننده برای کنترل عفونت و بهبود وضعیت بیمار ضروری است. خود زخم باید مستقیماً درمان شود. برای این منظور از داروهای محلی یا پانسمان های مخصوص استفاده می شود. برخی از بیماران ممکن است به روش هایی مانند جراحی نیز نیاز داشته باشند.
پانسمان های ویژه برای درمان زخم های مزمن
پانسمان های مدرن محیطی مناسب برای بستر زخم فراهم می کنند. اگر زخم حاوی اگزودای زیادی باشد، باید از پانسمان های جذب کننده اگزودا استفاده کرد. این پانسمان ها در حالی که ترشحات زخم را جذب می کنند، رطوبت مناسب برای التیام را حفظ می کنند. پانسمان ها عفونت را به روش های مختلفی از جمله جذب یا تبخیر از بین می برند. برخی از انواع پانسمان ها، به عنوان مثال، پانسمان های مبتنی بر ترکیبات نقره، به طور مستقیم عوامل عفونی را از بین می برند و اثر ضد باکتریایی دارند.
فرم ها و مواد پانسمان های جدید بسیار متنوع است. از جمله پانسمان های تخصصی که به طور گسترده برای درمان زخم های مزمن استفاده می شود موارد زیر است:
پانسمان آلژینات
این یک پانسمان ضد باکتری است که از جلبک دریایی تهیه می شود. جذب بالای این پانسمان و خاصیت ضد باکتریایی آن، آن را برای زخم های تراوش کننده و عفونی مفید می کند. انواع مختلف پانسمان آلژینات با ترکیبات مختلف مانند نقره، کلسیم، سدیم، عسل و غیره وجود دارد.
پانسمان هیدروکلوئیدی
این پانسمان ترشحات زخم را به ژل تبدیل کرده و رطوبت مناسب را به بستر زخم می رساند. اما این پانسمان برای زخم های دارای اگزودا و عفونت های شدید مناسب نیست.
پانسمان هیدروژل
پانسمان بر پایه آب و مواد پلیمری است که ترشح زخم را در ساختار ژل مانند خود نگه می دارد.
انجمن فیلم
لایه های پلیمری با ضخامت های مختلف در برابر آب، مایعات و باکتری ها مقاوم هستند، اما در برابر بخار آب و اکسیژن نفوذپذیر هستند.
باند فوم
پانسمان های مبتنی بر پلی اورتان نیمه تراوا هستند و لایه بیرونی ضد آب دارند.
پانسمان های عسلی، پانسمان های کربنی، پانسمان های سوپرجاذب و بسیاری از انواع دیگر پانسمان های مدرن برای درمان زخم های مزمن و عفونی استفاده می شوند.
انتخاب پانسمان مناسب زخم
انتخاب پانسمان مناسب برای درمان زخم فشاری و زخم پای دیابتی به زخم شما بستگی دارد و باید تحت نظر متخصص انجام شود. بسته به موقعیت، برخی از پانسمان ها ممکن است برای زخم شما مناسب نباشند. بنابراین، حتما با پزشک یا متخصص زخم مشورت کنید.
برای دریافت مشاوره و انتخاب پانسمان زخم می توانید با متخصصان و کارشناسان پارستاب تماس بگیرید. همچنین می توانید انواع پانسمان زخم را از فروشگاه اینترنتی پارستاب خریداری کنید.