به تازگی، یک بخشنامه از طرف شبکه بانکی منتشر شده است که در آن یک نوع وام خاص با مبلغی معادل ۱/۳ سقف وام فعلی خرید مسکن رایج در شبکه بانکی تعریف شده است. با این حال، این وام تنها برای یک شکل خاص از خریداران مسکن در نظر گرفته شده و به همه متقاضیان ارائه نمی‌شود.
همچنین، در روز گذشته اعلام شد که سقف تسهیلات خرید یا ساخت مسکن برای نخبگان و استعدادهای برتر با هدف حمایت از سرمایه‌های علمی کشور به یک میلیارد تومان افزایش یافته است.
شرط اخذ این وام ارائه معرفی نامه از سوی بنیاد ملی نخبگان به شعب این بانک است که پرداخت این تسهیلات توسط نخبگان و استعدادهای علمی کشوری که قصد خرید مسکن را دارند بر عهده دارند. مدت بازپرداخت این وام 20 ساله و نرخ سود آن نرخ مصوب شورای پول و اعتبار می باشد.
به طور کلی، مقایسه کامل و بررسی دقیق از اینکه آیا وام اختصاص داده شده به گروه هدف، یعنی نخبگان و استعدادهای برتر علمی واقعا به آنها تعلق خواهد گرفت یا خیر، نیازمند انجام پژوهشی دقیق است. در عین حال، وام مسکنی که هم‌اکنون در دسترس سازنده‌ها، خریداران و متقاضیان مسکن در شبکه بانکی وجود دارد، با سقف ۴۰۰ میلیون تومان و شرط خرید اوراق مربوط به آن، با این وام خاص که با سقف یک میلیارد تومان و بدون شرط خرید اوراق برای گروه‌های واجد شرایط در نظر گرفته شده است، اختلاف زیادی دارد.
این تفاوت به معنای وجود تبعیض آشکار در مسیر دسترسی متقاضیان مسکن به تسهیلات خرید واحدهای مسکونی است. همچنین، این تفاوت به معنای طبقه‌بندی متقاضیان وام نیز می‌باشد. سیاستگذار حوزه تسهیلات بانکی هیچگاه به این سوال پاسخ قانع‌کننده‌ای نداده که چرا باید وام‌های مسکن به لحاظ سقف و سایر شرایط، طبقه‌بندی شود.
این وام برای گروهی خاص 1/3 مبلغ وام مسکن از شبکه بانکی برای عموم مردم است که نوعی تبعیض در حوزه تامین مالی مسکن برای افراد بدون مسکن محسوب می شود. ضمناً در مورد وام مسکن به عنوان ابزار بانکی برای خرید گرانترین کالاهای مصرفی خانوارها، این وام باید به طور یکسان در اختیار همه متقاضیان و افراد فاقد مسکن قرار گیرد و تفاوت و طبقه بندی در نحوه خرید وجود نداشته باشد. دسترسی به وجوه وام و اجاره . و منجر به ایجاد بازار سیاه خرید و فروش امتیاز ویژه اجاره با شرایط ویژه خواهد شد. تبعیض دوم مربوط به مدت بازپرداخت این وام است. در حالی که مدت بازپرداخت وام 400 میلیون تومانی مسکن که در واقع پس از کسر کارمزد اوراق 320 میلیون تومان است، 12 ساله است، وام های ویژه مشابه وام اعلام شده دیروز در شبکه بانکی مدت بازپرداخت 20 ساله در نظر گرفته شده است. . تمدید مهلت بازپرداخت به کاهش اقساط ماهانه تسهیلات و مقرون به صرفه شدن آن کمک می کند.
در حوزه تامین مالی مسکن، وام خاصی با سقف یک میلیارد تومان تعریف شده است که برای یک گروه خاص از متقاضیان در دسترس قرار می‌گیرد. این وام، به صورت واقعی و بدون نیاز به پرداخت هزینه‌ای برای اوراق، در واقع تاییدی بر این است که برای خرید مسکن در تهران حداقل مبلغ یک میلیارد تومان لازم است.
اما در حال حاضر، مبالغی که به عنوان وام مسکن به متقاضیان انفرادی پرداخت می‌شود، حداکثر ۴۰۰ میلیون تومان (به صورت اسمی) و حداکثر ۳۲۰ میلیون تومان (به صورت واقعی) است. البته، در صورت تمایل، زوجین می‌توانند برای هر یک از اعضای خود به ترتیب ۴۰۰ میلیون تومان (به صورت اسمی) دریافت کنند و از وام جعلی به مبلغ ۱۶۰ میلیون تومان هم برایشان در دسترس است. در نتیجه، به طور اسمی، زوجین می‌توانند به وام به مبلغ ۹۶۰ میلیون تومان دسترسی داشته باشند؛ اما رقم اقساط این وام ۲۰ میلیون تومان است که برای بسیاری از متقاضیان خرید با استفاده از وام، بسیار بالاست.
