تینا مزدکی_کمتر از یک هفته است که گوگل آنالیتیکس ایمیلی برای کاربران ایرانی ارسال کرده و به آنها اطلاع می دهد که دسترسی آنها به این سرویس مسدود شده است. سرویسی که به اندازه کافی برای کسب و کارها و داده های آنها برای سال ها دوام داشت. در پی این اقدام گوگل که واکنش های بسیاری را در پی داشت، بهزاد اکبری معاون وزیر ارتباطات نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: اینترنت نباید ابزاری برای تحریم یا محدودیت شود.
اگرچه گوگل آنالیتیکس قبلا ممنوع شده بود، اما کاربران می توانستند با تغییر آدرس IP و راه های دیگر از آن استفاده کنند. اما با ممنوعیت اخیر، دسترسی کاربران به طور کامل مسدود شده است. اگرچه این محدودیت به وضوح عواقبی برای مشاغل خواهد داشت. اما چرا گوگل این ممنوعیت را برای کاربران ایرانی اعمال کرد؟ برای پاسخ به این سوال با میلاد نوری کارشناس فناوری اطلاعات در میان گذاشته ایم.
مشروح این گفتگو را در ادامه بخوانید:
عواقب ممنوعیت گوگل آنالیتیکس چیست و آیا برای شرکت ها خطر امنیتی ایجاد می کند؟
گوگل آنالیتیکس ابزاری برای شمارش بازدید، تجزیه و تحلیل و تحلیل رفتار کاربران وب سایت ها، اپلیکیشن های موبایل و سایر پلتفرم ها است. از نظر تعداد بازدیدکنندگان، منطقه و شهر بازدیدکنندگان، رفتار بازدیدکنندگان، صفحات ورود و خروج و … تحلیل کاملی را در اختیار مدیران کسب و کار قرار می داد و ابزار بسیار کاربردی برای دیجیتال مارکتینگ بود. بنابراین دادههای جمعآوریشده طی سالها در گوگل آنالیتیکس بسیار ارزشمند بود و اکنون کاربرانی که دسترسی آنها مسدود شده است، گاهی اطلاعاتی را برای چندین سال از دست دادهاند و متاسفانه این اطلاعات از بین میرود.
هم استارت آپ های جدید و هم شرکت های بزرگ از این سرویس استفاده می کردند. شاید از نظر فنی این سرویس جایگزین هایی داشته باشد، اما از نظر کاربردی و کامل بودن به هیچ وجه جایگزینی وجود ندارد، یعنی نمی توان گفت چیزی وجود دارد که می تواند 100% جایگزین گوگل آنالیتیکس شود. البته، ابزارهای جایگزین بحث برانگیز هستند و داده های از دست رفته نیز بحث برانگیز هستند.
این اقدام گوگل به چه معناست؟
پنل مدیریت گوگل آنالیتیکس قبلا قفل شده بود، اما قفل شد تا اسکریپت مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل رفتار کاربر بارگذاری شود و غیره. نبود عدم ردیابی کاربران ایرانی؛ با این حال، به عنوان یک مدیر کسب و کار، باید از ابزارهایی مانند VPN و تغییر IP برای دسترسی به پنجره مدیریت استفاده می کرد. با این حال اکنون حساب گوگل آنالیتیکس کاملا بسته شده و در ایمیلی که ارسال کرده به بند 14 قوانین خود اشاره کرده است.
این پاراگراف اشاره میکند که Google ممکن است در هر زمانی دسترسی به Google Analytics را بهطور یکجانبه لغو کند. این بدان معناست که حتی اگر حساب یک فرد آمریکایی را ببندد، آن شخص نمی تواند بدون دلیل قانونی کاری انجام دهد زیرا قبلاً هنگام ایجاد حساب این قانون را پذیرفته است.
بسیاری از شرکت ها نگران هستند که در صورت ارائه خدمات در کشورهای تحریم شده با جریمه مواجه شوند. سعی می کنند بیشتر مراقب باشند
تعدادی از تصورات نیز به قدرت رسیدن ترامپ مربوط می شود. بسیاری از شرکت ها نگران هستند که در صورت ارائه خدمات در کشورهای تحریم شده با جریمه مواجه شوند. سعی می کنند بیشتر مراقب باشند. مثلا همین گوگل آنالیتیکس در دوره بایدن و ترامپ و اوباما توسط پنل ممنوع شد اما سرویسش ارائه شد. در ماههای اخیر هیچ قانون یا موضوع جدیدی پیشنهاد نشده است که دسترسی ایرانیان را ممنوع کند.
مجوزی به نام OFAC سال ها پیش صادر شد تا کاربران ایرانی بتوانند به طیف وسیعی از خدمات دسترسی داشته باشند که هیچ ارتباطی با دولت ها نداشت. در اواسط سال 2024 دوباره به روز شد و قوانین آن بیان می کند که استفاده از خدمات مبتنی بر ابر ممنوع است و باید تا حد امکان تسهیل شود تا این فضا کمی بازتر شود. یعنی آخرین قوانینی که آمد همین قوانین بود و بعد از آن قانون محدودکننده جدیدی نیامد و این اقدام کاملاً ناگهانی بود. معمولاً دپارتمانهای حقوقی و وکلای این شرکتها محتاطتر عمل میکنند و میترسند که جریمههای دولت جدید متوجه آنها نشود.
با توجه به این تفاسیر آیا می توان امیدوار بود که دسترسی به این سرویس در آینده باز شود؟
در گذشته، همانطور که برای Firebase که یکی این کار از طریق ابزار گوگل انجام شد. به نظر می رسد ایرانی هایی که در گوگل بودند توییت های مردم را مطالعه و پیگیری کردند، مشکل حل شده است و وقتی می خواهند این مشکلات را حل کنند، بیشتر به همان بندهای OFAC مراجعه می کنند. اما، به عنوان مثال، مردم ممکن است حفاری کنند و متوجه شوند که این تحریم با تحریم های پرداخت یا مواردی از این قبیل که هرگز برداشته نشده است، مرتبط بوده است. اما مشخص نیست دقیقا برای چه چیزی مسدود شده است و تا زمانی که این موضوع مشخص نشود نمی توان گفت که آیا می توان دسترسی به آن را آزاد کرد یا خیر.
۵۸۳۲۳