اولین جنگنده تاریخ جهان توسط ایتالیایی ها در جنگ طرابلس غربی علیه امپراتوری عثمانی به پرواز درآمد.
به گزارش TRT؛ برای پاسخ به این سوال به 113 سال پیش به چنین روزهایی برمی گردیم. خلبان ایتالیایی سرهنگ ریکاردو مویزئو از پنجره هواپیمای خود به صحرا نگاه می کرد.
در منطقه «عین زارا» در جنوب طرابلس، پایتخت لیبی امروزی که در آن زمان بخشی از امپراتوری عثمانی بود، قرار داشت. با وجود اینکه آخرین روزهای مهرماه بود، هوا همچنان گرم بود. او هیجان زده بود.
در حال انجام یکی این یکی از اولین پروازهای شناسایی بود. هدف آن جاسوسی از سربازان عثمانی، علامت گذاری مواضع آنها بر روی نقشه و ارسال آنها به واحدهای اطلاعاتی بود.
وقتی به منطقه عزیزیه رسید، دوباره به پایین نگاه کرد. او این بار با دوربین دوچشمی سربازان، چادرها و سنگرهای جمع شده را بررسی کرد. هواپیمای او که روی دماغه اش «کاپیتان موایزو» نوشته شده بود، ارتفاع خود را کاهش داد تا از نزدیک به کسانی که روی زمین بودند نگاه کند.
سربازان عثمانی با شنیدن صدای هواپیما به فرماندهی افسران خود آماده شدند. به کسی شلیک کن تیر و اصابت به هدف سخت بود. سربازان دور هم جمع شدند و روی زمین دراز کشیدند و تفنگ های خود را به سمت آسمان نشانه رفتند.
آنها پس از گرفتن موقعیت “هدف هوایی” به صورت گروهی به سمت هواپیما آتش گشودند. 3 گلوله شلیک شده به هواپیما اصابت کرد. هواپیما آسیب دید، ابتدا ارتفاع را از دست داد و سپس سقوط کرد.
تنها هشت سال پس از اینکه «برادران رایت» اولین هواپیمای خود را در سال 1903 به پرواز درآوردند، سربازان عثمانی با موفقیت در سرنگونی هواپیمای مورد استفاده در جنگ برای اولین بار، تاریخ ساز شدند.
ریکاردو موویزو که پس از سقوط هواپیما مجروح شده بود، توسط سربازان ترکیه نجات یافت و به مقر العزیزیه منتقل شد.
تلگرافی برای خانواده این فرد که تحت نظر عدنان آدیوار توسط تیم های صلیب سرخ تحت درمان قرار گرفته بود ارسال شد مبنی بر اینکه حالش خوب است و هیچ آسیبی ندیده است.
در همین حال مجله انگلیسی The Illustrated London News تصاویری نمادین از مرگ خلبان ایتالیایی منتشر کرد و تبلیغات منفی علیه دولت عثمانی انجام داد. هواپیمای نئوپورت-4 متعلق به “موویزو” نیز به “العزیزیه” منتقل شد. پس از معالجه، سرهنگ «موایسو» به کشورش بازگشت و در نیروی هوایی ایتالیا ژنرال شد.
جالب است بدانید که جنگ طرابلس غربی که در سال 1911 بین امپراتوری عثمانی و ایتالیا آغاز شد، از بسیاری جهات یک جنگ نخستین بود. برای اولین بار در این جنگ از رزمندگان به عنوان ابزار جنگ بین دولتی استفاده شد. اگرچه نیروی هوایی ایتالیا پس از نیروی هوایی ترکیه تأسیس شد، اما به دلیل شرایط صنعتی بهتر، ایتالیا توانست از 28 هواپیما و 4 بالون در جنگ طرابلس غربی استفاده کند.
امپراتوری عثمانی نیز اقداماتی را برای استفاده از هواپیما در نظر گرفت، هواپیما آماده کرد و حتی به مرز الجزایر فرستاد. اما استفاده از این هواپیماها در نبرد به دلیل مشکلاتی از جمله کمبود پرسنل آموزش دیده و عدم تمایل خلبانان خارجی که با آنها توافق کردند، امکان پذیر نبود.
استاد تاریخ سیاسی و پژوهشگر تاریخ هوانوردی ترکیه دکتر. عثمان یالچین توضیح می دهد که در آغاز جنگ، نیروی هوایی ایتالیا 28 فروند هواپیما داشت که 6 فروند آن ساخت اتریش و انگلیس و 22 فروند در فرانسه بود. اولین بمباران هوایی توسط ایتالیایی ها در 1 نوامبر 1911 انجام شد.
دکتر یالچین توضیح می دهد: «در 1 نوامبر 1911، ستوان گاووتی اولین بمباران هوایی را با هواپیمای تاوب اتریشی انجام داد. او از ارتفاع 800 متری 4 بمب بر روی «عین زارا» و «تاکورا» انداخت. از آنجایی که پدافند هوایی ترک ها قوی بود، بمب ها هیچ تاثیری نداشتند. “
در این جنگ علاوه بر بمباران، موقعیت هایی مانند تیراندازی زمین به هوا، استفاده از بالن برای مقاصد تبلیغاتی و پروازهای شناسایی نیز رخ داد. انداختن اعلامیه های ایتالیایی ها روی زمین در 15 ژانویه 1912 ابتکار جدیدی در تاریخ هوانوردی بود. این جنگ از نظر تاریخچه هوانوردی بسیار مهم است زیرا اولین بارها مانند اولین بمباران، اولین پرواز شبانه و اولین بروشورهای هوایی را شکست.
در این جنگ، ترک ها نه تنها با مقاومت در برابر حملات هوایی، بلکه با استفاده از ابتکارات خود مانند تبدیل توپخانه زمینی به توپ های ضد هوایی و انجام آتش هدفمند سطح به هوا، رکوردهای جدیدی را شکستند.