خبرگزاری بازتاب آنلاین– گروه استان ها – سارا موسوی: تالاب هشیلان تالابی در روستای هشیلان در استان کرمانشاه و در بخش مرکزی شهر کرمانشاه است. این تالاب در مسیر جاده کرمانشاه – روانسر در 26 کیلومتری شمال غربی کرمانشاه و در محدوده تقریبی میان دربند قرار دارد و وسعت آن 450 هکتار است و در پهنه‌ای وسیع دشتی و پسته‌ای قرار دارد.
امسال برخلاف سال های گذشته شاهد خشک شدن تالاب نبودیم و دلیل اصلی آن بارندگی های امسال و به ویژه انتقال آب از رودخانه رضوی به تالاب هشیلان بود. اسفند ماه سال گذشته تا پایان اردیبهشت ماه ماه امسال بود که باعث آبیاری تالاب و بالا آمدن سطح آب زیرزمینی تالاب شد. در حال حاضر این امید وجود دارد که سراب هشیلان تا شروع بارندگی ها تداوم داشته باشد و خشک نشود.
علت اصلی خشک شدن تالاب در سال های اخیر خشکسالی های پی در پی، برداشت بی رویه از چاه های مصوب و غیرمجاز در اطراف تالاب، رعایت نکردن الگوهای مدیریتی در اطراف تالاب و مدیریت مضاعف و سه گانه در اطراف تالاب بوده است.
تالاب هشیلان یکی این تالاب یکی از تالاب های منحصر به فرد ایران است که در دامنه کوه های خورین قرار دارد و زیستگاه بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری آبزی و آبزی ارزشمند در این اکوسیستم خاص است.
سراب نیلوفر دریاچه ای کوچک در دامنه کوه های کماجار و یکی از بکرترین مناطق کشور است. این دریاچه شبیه برکه ای طبیعی در گوشه ای از طبیعت است و مکانی مناسب برای قایق سواری، عکاسی و پیک نیک به حساب می آید.
این دریاچه در 20 کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه قرار دارد. تا اواسط دهه 1980 پر از گل های نیلوفر آبی بود و در فصل گرم جوانه ها و برگ های آن سرریز می شود و قسمت زیادی از آن را می پوشاند.
سراب نیلوفر این روزها حال و روز خوبی ندارد و تقریباً می توان گفت کاملاً خشک شده است. دلیل اصلی این امر چاه های اطراف سراب و برداشت بی رویه و بی رویه آنها و همچنین بسیاری از محصولات آبدار از جمله ذرت در مزارع اطراف سراب است.
اگرچه در بسیاری از مجامع استانی بر نظارت بر الگوی کشت در اطراف تالاب ها و سراب ها تاکید زیادی شده است، اما همچنان شاهد کشت بی رویه هستیم که خسارات جبران ناپذیری به آب های زیرزمینی و سطحی استان وارد می کند. برنامه مدیریت استانی نباید سرلوحه برنامه های مدیر استانی باشد و نباید باور کنیم که خیلی بیشتر از ظرفیت و انرژی از منابع آب زیرزمینی برداشت کرده ایم و خطر کمبود آب در استان در سال های آینده با بحرانی به نام کمبود منابع آب شرب به طور جدی در راه است. حتما در استان ملاقات خواهیم کرد.
با توجه به اینکه 61 درصد از مساحت ایران در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد، کمبود آب و خشکسالی در این کشور بسیار زودتر از سایر کشورها رخ می دهد، همچنین بی توجهی و عدم مدیریت در تولید و مصرف آب علاوه بر ایجاد یک بحران، افراط های انسانی و محیطی می تواند پیامدهای اجتماعی گسترده ای داشته باشد.
بر اساس گزارش سازمان ملل، میانگین سرانه مصرف آب در جهان 5700 مترمکعب و در ایران 1600 مترمکعب است. در حال حاضر ایران بیش از 72 درصد از منابع آب تجدیدپذیر خود را مصرف کرده و با کمبود شدید آب مواجه است.
در واقع فرصتی برای آزمون خطا باقی نمانده و اگر اقدامات سریع و مؤثری برای مدیریت منابع آب صورت نگیرد، به زودی به نقطه ای خواهیم رسید که دیگر امکان جبران وجود ندارد.
برای مدیریت صحیح منابع آب باید شناخت کافی از ابعاد مختلف و مؤثر مشکل به دست آورد و عوامل متعدد آن را شناسایی کرد. مورد اخیر یکی از عوامل جدی بحران آب در استان کرمانشاه است.
به جای تلاش برای افزایش منابع آبی و افزایش میزان برداشت آب از منابع محدود استان، در حال حاضر باید تمام تلاش خود را برای افزایش کارایی نظارت و کنترل چاه های آب و میزان برداشت آب از آنها انجام دهیم. شرط لازم برای کشت است نشان دهنده گیاهانی است که با آب و هوای کرمانشاه سازگار بوده و از کشت جلوگیری می کنند. ارقام آب در مورد استفاده از پساب های خانگی در حوزه صنعت و تاکید بر بازیافت آب و ترویج فرهنگ استفاده صحیح از آب در بین مردم و استفاده از علم روز و فناوری های نوین.
46