به گزارش ایمنا، شهر زیرزمینی مجموعه ای از فضاهای زیرزمینی است که با هدف خاصی ساخته شده اند، از سنگر دفاعی گرفته تا محل زندگی و کار و گذرگاهی برای تردد و انبار.
شهرهای زیرزمینی به‌عنوان پدیده‌های معماری و تاریخی، خلاقیت انسان را در مواجهه با چالش‌های محیطی و اجتماعی نشان می‌دهند و دارای تونل‌ها، غارها و سازه‌های دست‌ساز هستند که برای محافظت در برابر شرایط نامساعد جوی و حملات نظامی یا حتی بهینه‌سازی استفاده از زمین در مناطق پرجمعیت طراحی شده‌اند. زندگی در برخی از شهرهای زیرزمینی هنوز ادامه دارد و برخی از آنها به عنوان مکان های باستانی مورد بازدید علاقه مندان قرار می گیرد.
اصطلاح «شهر زیرزمینی» گاهی به شبکه‌ای از تونل‌ها اطلاق می‌شود که ساختمان‌های زیر سطح خیابان را به هم متصل می‌کردند و کاربرد تجاری یا اداری داشتند. شهرهای زیرزمینی در شهرهایی با هوای بسیار سرد یا بسیار گرم مفیدتر بودند، زیرا آنها اجازه فعالیت های روزانه را در تمام طول سال بدون توجه به شرایط آب و هوایی سخت می دادند. در زیر چند شهر زیرزمینی را مشاهده می کنید که زمانی به عنوان سکونتگاه ساخته شده و مردم در آن زندگی می کردند.
کاپادوکیه، ترکیه
منطقه کاپادوکیه در مرکز ترکیه قرار دارد و از 36 قسمت زیرزمینی تشکیل شده است. درینکویو با 85 متر عمق عمیق ترین قسمت این منطقه است. این شهر که از هفت سطح زیرزمینی تشکیل شده بود، روزگاری بیش از 20000 نفر را در خود جای داده بود و تمام امکانات زندگی متمدن از جمله مغازه، محل زندگی، مدرسه، تهویه مطبوع، چاه، آشپزخانه، حمام و انبار را داشت.
قدمت این شهر پر پیچ و خم به قرن هشتم قبل از میلاد برمی گردد. قبل از میلاد و به عنوان یک سد دفاعی در برابر حملات دشمن و برای محافظت از ساکنان آن با بستن درها در صورت تهدید ساخته شد.
اگرچه درینکیو تنها کلیسای منطقه را در خود جای داده است، اما تخمین زده می شود که 150 کلیسا و چندین صومعه در کاپادوکیه وجود داشته باشد. این شهر در سال 1963 کشف شد. هنگامی که یکی از افراد محلی هنگام بازسازی خانه خود به طور تصادفی با چند تونل برخورد کرد، دو سال بعد دوباره به روی عموم باز شد.
ماتماتا، تونس
ماتماتا شهر کوچکی در جنوب تونس است که از ساختمان هایی به نام تروگلودیت یا سازه های گودال مانند تشکیل شده است. این سازه‌ها با حفر حفره‌ای بزرگ در صخره و کنده‌کاری دیواره‌های کوه برای ایجاد یک غار مصنوعی و ایجاد فضای زندگی که ساکنان شهر را از گرما و سرمای شدید این منطقه خشک و کویری محافظت می‌کرد، ایجاد شده‌اند.
مجموعه Matmata برای مدت طولانی شهرت جهانی داشت و در سال 1967 دوباره کشف شد و شهرت بیشتری پیدا کرد. هتل سیدی دریس در شهر ماتماتا به عنوان یک خانه خانوادگی یکی از شخصیت های اصلی فیلم جنگ ستارگان: امیدی جدید استفاده شد و همچنین در فیلم حمله کلون ها ظاهر شد. ماتماتا به دلیل معماری خاص و زیبایی طبیعی اطرافش یکی این یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری در تونس است و بازدیدکنندگان می توانند با فرهنگ محلی، صنایع دستی و غذاهای سنتی بربر آشنا شوند.
پترا، اردن
پترا یک شهر کاروانسراهای باستانی است که در کوه های جنوب اردن پنهان شده است و زمانی حدود دو هزار سال پیش خانه 40000 نفر بود. پترا یکی این یکی از شگفت انگیزترین و تاریخی ترین مکان های باستانی در جهان است یکی به عنوان یکی از عجایب هفتگانه شناخته می شود. نبطی ها دامنه تپه های ماسه ای را به صورت مجموعه ای از اتاق ها، مقبره ها، تالارها و معابد می ساختند که به عنوان یک مرکز تجاری و فرهنگی مهم در مسیر کاروان بین عربستان سعودی و مدیترانه عمل می کردند.
ورودی پترا از طریق دره باریکی به نام سیق است که بازدیدکنندگان را به آثار باستانی شگفت انگیز شهر هدایت می کند. یکی یکی از نفیس ترین مجسمه های این شهر «الخزنه» به معنای خزانه است. دارای نمای زینتی به ارتفاع 40 متر است و نماد شهر پترا محسوب می شود. این شهر در حدود قرن هفتم پس از میلاد متروک شد و تنها در قرن نوزدهم توسط اروپایی ها کشف شد. لوکیشن پترا یکی از لوکیشن های فیلم «ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی» بود.
محققان بر این باورند که بیشتر ویرانه های پترا در زیر زمین قرار دارند. پترا در سال 1985 به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. این شهر به دلیل تاریخ و فرهنگ کهن و همچنین زیبایی های طبیعی و مناظر خیره کننده، سالانه هزاران گردشگر را به خود جذب می کند و فرصتی بی نظیر برای آشنایی با تاریخ و هنر ملل باستانی فراهم می کند.
ماترا، ایتالیا
گستاخ دی ماترا (Sassi di Matera)، به معنای “سنگ های ماترا”، محل زندگی غارنشینان ماقبل تاریخ در جنوب ایتالیا است. یکی این یکی از اولین سکونتگاه های زیرزمینی ایتالیا بود که قدمت آن به 10000 سال قبل از میلاد می رسد. قبل از میلاد خانه ها در تپه های آهکی کنده کاری شده و به شکل غار هستند. تا قرن بیستم، ساکنان آنجا به عنوان غارنشین زندگی می کردند و به امکانات بسیار کمی دسترسی داشتند. بین سال‌های 1953 و 1968 خانه‌ها بازسازی شدند و غارنشینان به خانه‌های مدرن منتقل شدند.
این منطقه در سال 1993 به عنوان میراث جهانی یونسکو اعلام شد و اکنون به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده است و مقصدی محبوب برای گردشگران تاریخی است.
نائورس، فرانسه
شهر زیرزمینی Naours یک سکونتگاه زیرزمینی باستانی با بیش از سه کیلومتر تونل و بیش از 300 اتاق مصنوعی است که در 30 متری زیر فلات جنگلی در شمال فرانسه قرار دارد. این در حدود قرن سوم پس از میلاد به عنوان بخشی از یک معدن رومی ساخته شد و پس از استفاده مردم محلی از آن به عنوان مخفیگاه در طول جنگ های قرون وسطی به یک روستای زیرزمینی گسترش یافت.
در آن زمان سه هزار نفر از اهالی را در خود جای داده و امکانات رفاهی زیادی مانند کلیسا، چاه، اصطبل و نانوایی را برای آنها فراهم کرده است که نشان از زندگی اجتماعی و فرهنگی ساکنان آن زمان این منطقه دارد.
غارهای این شهر که برای چندین دهه رها شده بودند، در قرن نوزدهم به عنوان یک جاذبه گردشگری بازگشایی شدند و با سازه های هنری و همچنین آثار گرافیتی و حکاکی، حال و هوای آن زمان را منعکس کردند.
شهر زیرزمینی نوش آباد ایران
شهر زیرزمینی نوش آباد، معروف به اوی، تصویر برجسته ای از مهندسی ماقبل تاریخ و برنامه ریزی هوشمندانه است. این بنا در نزدیکی کاشان در ایران قرار دارد و در دوره ساسانی حدود 1500 سال پیش ساخته شده و تا دوره قاجار مورد استفاده بوده است. این شهر از سیستم پیچیده ای از اتاق ها، تونل ها، راهروهای بزرگ و عناصر دفاعی استراتژیک تشکیل شده است که با دست ساخته شده اند تا در برابر حملات مهاجمان مقاومت کنند.
انگیزه تأسیس این شهر نیاز به ایجاد مکانی برای فرار از گرمای شدید منطقه کویری کاشان بود. اما انگیزه اصلی ساخت شهر، سابقه حملات و بی ثباتی در این منطقه بود که قرار بود به عنوان پناهگاهی امن در هنگام درگیری ها و تهاجمات مورد استفاده قرار گیرد. اعماق زمین خنک تر از سطح آن است و این به ساکنان این شهر زیرزمینی کمک می کند تا جایی برای ذخیره آب و غذا، فرار از گرما و زندگی روزمره خود در شرایط سخت تابستان داشته باشند.
