بلیط هواپیما یا پیدا نمی شود و یا اگر به ندرت و با اقبال پیدا شود، قیمت های عجیبی دارد که با قیمت های مصوب آگهی شده قابل مقایسه نیست. صنعت هوانوردی سالهاست که در معرض تحریمها قرار گرفته و مشکلات روزافزونی برای این بخش ایجاد میکند. اما اینکه شرایط فعلی بازار بلیط هواپیما تا چه حد با تحریم ارتباط دارد، به طرز عجیبی نامشخص است. برخی از منتقدان کاهش تعداد هواپیماهای فعال را دلیل کمبود بلیط می دانند.
در گزارشی چندی پیش در … یکی رسانه ها از افزایش تعداد هواپیماهای در حال پرواز در این کشور به هشت فروند خبر دادند.
به گزارش هم میهن، سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به این گزارش اعلام کرد: از ابتدای سلطنت سیزدهم تا پایان سال 1402 تعداد 92 فروند هواپیما و بالگرد به ناوگان هوایی اضافه شد و تنها در نوروز 1402 حدود 2 میلیون فروند. و 900 هزار مسافر جابه جا شدند که در نوروز 1403 با 27500 پرواز به بیش از 3.5 میلیون مسافر رسید.
روابط عمومی این سازمان با تکیه بر این آمار تاکید می کند: اگر تنها هشت فروند هواپیما فعال است، این 3.5 میلیون مسافر چگونه جابجا شده اند؟
برخی دیگر از منتقدان به فعالیت چارترکنندگان در بازار سیاه اشاره میکنند و میگویند: «معمولاً چارترکنندگان با خرید یک شرکت هواپیمایی در مدت زمان معین، تعداد مشخصی پرواز از یک شرکت هواپیمایی را خریداری میکنند بلیط در وب سایت برای این دوره به فروش می رسد. مشکل زمانی پیدا می شود که یکی دو روز قبل از حرکت تعرفه جدید را که بعضاً تا دو برابر قیمت مصوب اعلام می کنند و به خریدار اطلاع می دهند که در صورت عدم پرداخت مابه التفاوت بلیط کنسل می شود.
به گونه ای دیگر سیستم عرضه و تقاضا مختل می شود تا قیمت به مقدار مورد نظر فروشنده برسد و با مراجعه به مراکز فروش، بلیطی برای پرواز هفته آینده وجود نداشته باشد. زیرا این بلیط ها توسط چارتر کننده منجمد شده و در بازار سایه فروخته می شود.
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری درباره بلیتها توضیح میدهد: از هیچ تلاشی برای نظارت مستمر بر ایرلاینها و بازار فروش بلیت هواپیما برای پاسخگویی به تقاضای مفرط دریغ نکردهایم.
با وجود این تاکید، شرایط بازار بلیت اصلا خوب نیست. متقاضیان عادی در صورت آموزش در دفتر خدمات هواپیمایی یا یکی اگر از ایرلاین ها نداشته باشند، بلیت نخواهند داشت یا بسیار گرانتر از کرایه های مصوب می شود.
قبلا یکی یکی از مدیران میانی سازمان هواپیمایی در گفتگوی طنز با خبرنگار همان کشور گفت: خودمان نمی خواهیم بلیت بگیریم.
در این داستان قطعا تعداد هواپیماها کم است یکی عامل موثری است. با این حال، در مورد تعداد بین 8 تا 200 هواپیما اختلاف وجود دارد. آنچه مسلم است تحریم ها نقش اساسی در کاهش تعداد پروازها دارد.
علاوه بر این، سوخت جت نیز تحریم شده است. پس از خروج ترامپ از برجام، سوخت هوانوردی نیز مشمول تحریم شد. البته رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در همان زمان اعلام کرد که پروازی را به دلیل کمبود سوخت لغو نمی کنند.
اما هیچ کس نگفته بود که پروازها محدود می شود و چند سال بعد ترکیب تورم، قیمت گذاری اجباری و کاهش کارایی ناوگان حمل و نقل هوایی وضعیت پرواز را تا این حد نامطلوب خواهد کرد. تا جایی که زمان انتظار برای خرید بلیط هواپیما از 15 روز تا یک ماه است و بلیط برای مسافران عادی نادر است.
همه اینها در حالی است که مسافرانی که بلیط پیدا می کنند از وضعیت هواپیماها ناراضی هستند. از تاخیرهای طولانی پروازها تا قیمت های نامتناسب با بودجه مسافر و عدم تعادل بین خدمات ارائه شده و قیمت از جمله گلایه های مسافرانی است که برای تهیه بلیط با مشکل مواجه شده اند.
از سوی دیگر فعالان هوانوردی معتقدند اگر دولت در قیمت گذاری دست باز می کرد مشکلات این حوزه کمتر بود. همانطور که بررسی ها نشان می دهد، سه قیمت برای بلیط هواپیما وجود دارد.
یکی قیمت اعلام شده از سوی دولت؛ نکته دیگر قیمت بلیط چارتر است که توافقی است و آخرین نکته قیمتی است که از دست ایرلاین ها خارج شده و در بازار غیررسمی هر چقدر بخواهند می فروشند.
مردم اگر راه دیگری پیدا نکنند آن را به هر قیمتی می خرند. در عین حال زمزمه هایی مبنی بر دخالت سازمان هواپیمایی در قیمت چارتر به گوش می رسد.
به گفته سخنگوی سازمان هواپیمایی، این سازمان منتظر اعلام مرکز تنظیم بازار است تا قیمت بلیت ها را اعلام کند و سپس بر قیمت ها نظارت کند و اجازه فروش بلیت هواپیما با قیمت های خارج از مصوبه را ندهد.
در حال حاضر ترکیه در همسایگی ایران چشمانداز خوبی برای صنعت هوانوردی خود دارد، زیرا سالانه تعداد فرودگاههای خود را از 26 به 56 و تعداد مسافران هوایی را از 35 میلیون به 180 میلیون میرساند.
اما در ایران به دلیل کمبود هواپیما به حدود 500 فروند هواپیما برای خدمت رسانی به ناوگان داخلی و مسافران داخلی نیاز است اما تحریم ها و عدم تمایل سرمایه گذاران خصوصی برای ورود به این حوزه چشم انداز این صنعت را تیره کرده است.