به گزارش مانیبان؛ در سال های اخیر افزایش تعطیلات رسمی کشور به دو روز در هفته بارها مورد بحث بوده است. این طرح مورد تایید اکثر فعالان اقتصادی است، البته تفاوت اصلی در تعطیلات است. در هفته های اخیر با تصویب روز پنجشنبه به عنوان تعطیلی رسمی در کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، تاثیرات این اقدام بر اقتصاد و به ویژه حوزه کسب و کار توجه سیاست گذاران را به خود جلب کرده است.
کاهش روزهای کاری مشترک هفته با دنیا به 3 روز، کاهش ارتباط ایران با شبکه تجارت جهانی و همچنین کاهش مبادلات تجاری در حوزه واردات و صادرات و تمدید عوارض. برای بخش تولیدی را باید از مهمترین آثار زیانبار این لایحه برشمرد.
خسارت به کسب و کار
موضوع افزایش تعطیلات آخر هفته به عنوان یک روز رسمی در تقویم ایران به انحاء مختلف مورد توجه سیاستگذاران و قانونگذاران قرار گرفته است. دولت سیزدهم در هفتم. آذر 1402 لایحه ای با هدف «افزایش روزهای تعطیل و کاهش ساعات اداری» به شورای اسلامی شهر ارسال کرد. پس از تصویب کلیات این لایحه، تصمیم در مورد روز تعطیل جدید به کمیسیون اجتماعی ارجاع شد. گفتنی است پیش از این روز شنبه به عنوان تعطیلی تصویب شده بود و شورای نگهبان به این مصوبه اعتراض داشت.
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس دوازدهم در آخرین روزهای شهریور ماه از تصویب تعطیلی روز پنجشنبه به استثنای برخی دستگاه‌های اجرایی ضروری از جمله گمرک، بیمارستان‌ها، سازمان امور مالیاتی و سایر دستگاه‌ها خبر داد. جلسه کمیسیون مجلس اما داداشی گفت: لایحه اصلاح ماده (87) قانون مدیریت خدمات کشوری (بازگردانده شده از سوی شورای نگهبان) با حضور نمایندگان سازمان اداری و استخدامی کشور، معاونت اداری، مورد بررسی قرار گرفت. قوانین مجلس شورای اسلامی، مرکز تحقیقات اسلامی قم و مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی.
هدف از این لایحه کاهش روز کاری هفتگی از 44 ساعت به 40 ساعت و روزهای تعطیل است یکی در مجلس یازدهم و در کمیسیون تخصصی اجتماعی روزهای هفته بررسی شد، بنابراین مجدداً در کمیسیون اجتماعی مقرر شد که پنجشنبه ها تعطیل و شنبه تا چهارشنبه به عنوان روزهای کاری تعریف شود. البته برخی از نهادهای ضروری مانند گمرک، سازمان امور مالیاتی، بیمارستان ها و سایر نهادهای اجرایی که باید ایجاد شوند، مستثنی شدند. مثلاً در گمرک بحث صادرات و واردات را می کنیم، بنابراین گمرک نمی تواند بسته شود. زیرا در صورت تعطیلی تجارت آسیب های زیادی به اقتصاد کشور وارد می شود و به همین دلیل گمرک، سازمان امور مالیاتی، مراکز درمانی و دستگاه های لازم روز پنجشنبه تعطیل نیست. در این میان، شایان ذکر است؛ در این اصلاحیه وضعیت کارگران هنوز مورد بحث قرار نگرفته است.
چهار روز تعلیق روابط تجاری با جهان
تصمیم کمیسیون اجتماعی مجلس در مورد تعطیلی پنجشنبه ها واکنش های مختلفی را در پی داشت و مورد انتقاد بسیاری از فعالان حوزه تولید و تجارت قرار گرفت.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص تاکید کرد: مخالف تعطیلی روزهای پنجشنبه هستیم.
شمس الدین حسینی در این خصوص اظهار داشت: در مورد روابط و تعاملات اقتصادی بنگاه های اقتصادی کشور با مقاصد خارجی قطعاً با تعطیلی روزهای پنج شنبه مخالف هستیم و در این زمینه کمیسیون اقتصادی باید نظر خود را اعلام کند، اما شاهد هستیم. که کمیسیون اجتماعی مجلس در مورد تعطیلی تحقیق کرده است».
محمود نجفی عرب، رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز در یکصد و شانزدهمین شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان تهران تاکید کرد: دولت و شورای اسلامی در برنامه هفتم توسعه رشد هشت درصدی را تعریف کردند. این طرح برای اجرا ابلاغ شده است.» پیش‌بینی می‌شود 5.2 درصد از رشد فوق‌الذکر ناشی از رشد سرمایه و 2.8 درصد از بهره‌وری باشد.
اما به گفته نجفی عرب، با توجه به شرایط کنونی کشور و چالش های پیش روی سیاست گذاری، تحقق رشد مذکور امکان پذیر نیست.
شهریار حیدری: اگر امروز نظرسنجی کنید قطعا 95 درصد به تعطیلی روز شنبه رای مثبت می دهند پس مخالفت برای مردم نیست.
رئیس خانه تهران با گلایه از تصویب تعطیلی روز پنجشنبه در مجلس گفت: وقتی دولت از تعطیلی روز پنجشنبه صحبت می کند، وضعیت شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد و برای تولیدکنندگان بخش خصوصی هزینه ایجاد می کند.
وی افزود: همه کشورهای دنیا در روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل هستند به جز جیبوتی که جمعه ها تعطیل است حتی افغانستان و عراق نیز در روزهای جمعه و شنبه تعطیل هستند، اتاق بازرگانی نیز پیشنهاد تعطیلی روز شنبه را داد اما در نهایت در نهایت تعطیلی است. ما به صراحت اعلام کردند که تعطیلی روز شنبه امکان پذیر نیست، بنابراین ما نیز درخواست کردیم که در روزهای پنجشنبه تعطیل نشود، اما شورای نگهبان نیز دو دلیل برای رد تعطیلی روز شنبه ارائه کرد. تعارض با سیاست های اعلام شده و تعارض با شرع مقدس.
وی یادآور شد: هفته ای دو روز در روز تعطیل به مجلس برمی گشتند و علیرغم استدلال اتاق بازرگانی در کمیسیون اجتماعی مبنی بر تعطیلی پنج شنبه، این موضوع تصویب شد و البته گمرک، سازمان ملی استاندارد و وزارت بهداشت از تعطیلی روز پنجشنبه معاف شد.
رئیس اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: دستگاه حاکمیتی به مسائلی که بخش خصوصی مطرح می کند توجهی نمی کند، 10 سال است که نمی دانیم چرا رابطه بانکی ما با دنیا قطع شده است، اما ناامید نیستیم. و ما باید این کشور را بسازیم «با این روند بعید به نظر می رسد که به رشد 8 درصدی پیش بینی شده در برنامه هفتم برسیم.
ما مخالف تعطیلی پنجشنبه هستیم
دیاکو حسینی; معاون مطالعات اقتصادی اتاق بازرگانی تهران تصریح کرد: لایحه ای که پنج شنبه ها تعطیل می شود در سال های اخیر از سوی دولت به شورای اسلامی اعطا شد. این طرح تغییراتی را در شورای اسلامی ایجاد کرد و به نوعی تبدیل به طرحی کاملاً جدید شد. طرح فوق با هدف منطبق کردن ساعات کار در ایران با استانداردهای جهانی ارائه شد.
وی افزود: دو روز تعطیلی در هفته از چند جهت می تواند برای اقتصاد و نیروی کار مفید باشد، اما نقطه ضعف این طرح این است که تعطیلی پنجشنبه ها به عنوان تعطیل رسمی کشور آسیب های جبران ناپذیری به اقتصاد وارد می کند. تصویب و اجرای نهایی این طرح علاوه بر هزینه هایی که بر لجستیک و ذخیره سازی تحمیل می کند، در خوش بینانه ترین حالت سالانه بین 5 تا 8 هزار میلیون دلار به اقتصاد ایران خسارت وارد می کند. با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد ایران، تحریم ها و ناکارآمدی های حاکم بر حوزه سیاست گذاری، زیان مذکور قابل توجه است. البته هنوز به طور رسمی این تعطیلات را تجربه نکرده ایم و نمی توان برآورد دقیقی از خسارات وارده به صنعت و همچنین حوزه کسب و کار داشت، اما به یقین می توان گفت که اقتصاد با چالش های زیادی مواجه است.
معاون مطالعات اقتصادی اتاق بازرگانی تهران گفت: سیاستگذاران و تصمیم گیران کشور درباره پیوستن به ایران به عنوان بخشی از زنجیره ارزش جهانی صحبت می کنند. در عین حال، پیشنهادهایی برای ادغام با اقتصاد جهانی ارائه می شود، اما در عمل هیچ راه حل موثری برای تامین این تقاضا اجرا نمی شود.
حسینی گفت: طی یک دهه گذشته تحت تاثیر تحریم ها و نبود تعامل سازنده با دنیا لطمات جبران ناپذیری به اقتصاد کشور وارد کرده و بخش تجاری را تحت تأثیر منفی قرار داده است. در چنین فضایی از سیاستگذاران انتظار می رود که مسیر تجارت و حضور در بازار رقابت جهانی را تسهیل کنند، اما این خواسته نه تنها برآورده نمی شود، بلکه هر روز و در سایه سیاست های غلط، چالش جدیدی در مسیر تجاری کشور در ضمن اگر پنجشنبه ها هم به تعطیلات رسمی کشور اضافه شود، فاصله ما با دنیا بیشتر می شود.
معاون تحقیقات اقتصادی اتاق بازرگانی تهران گفت: روزهای شنبه و یکشنبه در اکثر کشورهای دنیا تعطیل است. حتی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز اغلب روزهای جمعه و شنبه را تعطیل اعلام کرده اند. این اقدام به هماهنگی با تجارت جهانی و تسهیل تجارت کمک می کند، اما اگر پنجشنبه ها جزو تعطیلات ایران باشد فاصله کاری ما با دنیا به 4 روز افزایش می یابد و بار مشکلات تجاری بیشتر می شود. چالش‌های ناشی از تعطیلی روز پنجشنبه از سوی نمایندگان بخش خصوصی، اتاق بازرگانی تهران و اتاق بازرگانی ایران مطرح شده است، اما سیاستگذاران به آن توجه نکرده‌اند.
حسینی تاکید کرد: تعطیلی روزهای پنجشنبه می تواند به شدت برای اقتصاد کشور مضر باشد. با توجه به مشکلات حاکم بر اقتصاد ایران، انتظار می رود لوایحی که به قانون تبدیل می شوند، توجیه اقتصادی لازم را داشته باشند. ضمناً انتظار می‌رود در فرآیند مذکور و تصویب قوانین و مقررات، نظرات بخش بازرگانی مورد توجه قرار گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا گمرک، سازمان ملی استاندارد و وزارت بهداشت از تعطیلی روز پنجشنبه مستثنی شدند و آیا این اقدام می تواند به ترمیم آسیب های اقتصادی کمک کند، گفت: اجرای این طرح با چالش های زیادی همراه خواهد بود. . . در واقع، باید اطمینان حاصل شود که دپارتمان های مرتبط با کسب و کار مانند روزهای غیر تعطیل کار می کنند. علاوه بر این، بسیاری از سازمان ها در زمینه کسب و کار مشارکت دارند. بسته شدن هر یک از نهادها و سازمان های مورد بحث می تواند چالش برانگیز باشد. هنوز هم نگرانی و نگرانی زیادی در بین فعالان عرصه تولید و تجارت وجود دارد.
معاون تحقیقات اقتصادی اتاق بازرگانی تهران گفت: تعطیلی روزهای شنبه به دلایل شرعی انجام شد، در حالی که حتی بین دانشگاهیان و مراجع تقلید نیز در این مورد اختلاف نظر وجود دارد، یعنی برخی مراجع معتقدند این تعطیلی است. با شرع مغایرت ندارد.
وی در پایان تاکید کرد: تعطیلی روزهای شنبه می تواند به جذب سرمایه گذار خارجی، جذب گردشگر خارجی، توسعه گردشگری و تسهیل روابط ایران و سایر کشورها و… کمک کند، اما تعطیلی روزهای پنج شنبه ضرر قابل توجهی را در پی خواهد داشت.
منبع: دنیای اقتصاد