به گزارش خبرنگار مهر، هفته ملی دیابت از ۱۷ تا ۲۳ آبان ۱۴۰۴، با هدف پیشگیری و کنترل این بیماری، در سراسر کشور گرامی داشته می‌شود تا شاید بهانه‌ای باشد برای آشنایی با این بیماری «شیرین» که مزه تلخ آن، هر مبتلایی را گرفتار خودش خواهد کرد.
مجمع جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۲ پنج هدف جهانی در حوزه مراقبت دیابت را تا سال ۲۰۳۰ تصویب کرده است. این اهداف شامل تشخیص ۸۰ درصد از مبتلایان، کنترل مطلوب قندخون و فشارخون در ۸۰ درصد از افراد تشخیص‌داده شده، دریافت استاتین توسط ۶۰ درصد از افراد بالای ۴۰ سال مبتلا و دسترسی ۱۰۰ درصد مبتلایان به دیابت نوع یک به انسولین مقرون به صرفه و ابزارهای پایش قندخون می‌شود.
استرس شغلی، ساعت کار طولانی و تبعیض می‌تواند روند درمان و مدیریت دیابت را تحت‌تأثیر قرار دهد.
هم‌اکنون بیش از نیم میلیارد نفر در جهان با دیابت زندگی می‌کنند.
آمار دیابت در ایران
بنابر آمارهای رسمی وزارت بهداشت، شیوع دیابت در جمعیت بالغ کشورمان ۱۴.۲ درصد است که از میزان متوسط جهانی بالاتر است.
در ایران بیش از ۹ میلیون نفر در مرحله پیش دیابت قرار دارند و سالانه حداقل ۵۰۰ هزار نفر به جمعیت دیابتی‌های کشور افزوده می‌شود.
در کشور ما حداقل ۱۴ درصد جمعیت بالای ۲۵ سال مبتلا به دیابت هستند و تعدادشان بیش از ۷.۵ میلیون نفر برآورد می‌شود و چنانچه افراد دارای اختلال عدم تحمل گلوکز (پیش دیابتی) را به این آمار بیافزاییم، رقم افراد دیابتی و پیش دیابتی به حدود ۲۰ میلیون نفر جمعیت بالای ۲۵ سال می‌رسد. یعنی بیش از ۲۰ میلیون نفر جمعیت بالای ۲۵ سال مبتلا به دیابت یا در معرض دیابت هستند.
دیابت نوع ۱ و ۲
دیابت نوع یک، اغلب در کودکان و نوجوان بروز می‌کند. دلیل ابتلاء به دیابت نوع یک این است که سلول‌های تولیدکننده انسولین در یک روند خود ایمنی از بین می‌روند. به نحوی که بدن، سلول‌های تولیدکننده انسولین را به عنوان دشمن شناسایی می‌کند و این سلول‌ها از بین می‌روند. در چنین شرایطی، این افراد به تزریق انسولین ناچار هستند.
دیابت نوع ۲، زمینه وراثتی دارد و افرادی که پدر، مادر، برادر یا خواهر او به دیابت مبتلا هستند، محتمل است و آنها در وضعیت خطر قرار دارند.
کم تحرکی، عادات غذایی، زندگی شهری و بی‌تحرکی؛ سبب افزایش وزن و چاقی می‌شود، این در حالی است که دیابت نوع ۲ و چاقی با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند. چاقی، سبب اضافه وزن و تعداد سلول‌های بیشتر می‌شود، در حالی که میزان انسولین در بدن کاهش می‌یابد. در شرایطی که بدن به چاقی مبتلا شده، میزان انسولین تولیدی، پاسخگوی نیاز بدن نیست و سبب افزایش قندخون می‌شود.
پُر ادراری، حال بد، تهوع و استفراغ، بی‌هوشی از علائم بیماری دیابت نوع یک است. همچنین این احتمال وجود دارد که فرد پرخوری داشته باشد، در حالی که کاهش وزن را تجربه می‌کند. بی‌حالی و بی‌هوشی از علائم دیابت نوع یک است و حتی احتمال دارد فرد به کما برود. دیابت نوع یک، بیماری پرسروصدا قلمداد می‌شود و به راحتی قابل تشخیص است. در عین حال، دیابت نوع ۲ هیچ علائمی ندارد. شایع‌ترین نشانه دیابت نوع ۲، «بی‌علامتی» است. اغلب افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، هنگامی که به یک بیماری ناشی از دیابت مبتلا می‌شوند به ابتلای خود به دیابت پی می‌برند.
دیابت فقط یک «مرض قند» نیست و اگر مبتلا شویم و نتوانیم آن را کنترل کنیم، به تدریج گرفتار سایر بیماری‌های خطرناک خواهیم شد.
گرفتاری‌های دیابت
علائم اولیه دیابت به شکل پُر ادراری و پُرنوشی در فرد ظاهر می‌شود. عدم تشخیص و درمان دیابت در طولانی مدت تقریباً بر همه ارگان‌های بدن اثرگذار است. مهم‌ترین تأثیر روی قلب است که احتمال سکته قلبی و مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی عروقی را افزایش می‌دهد.
نارسایی کلیه، ایجاد مشکل در شبکیه چشم و اختلال بینایی فرد مبتلا که حتی در طولانی مدت می‌تواند سبب بروز کوری شود از عوارض دیابت است. همچنین دیابت بر اعصاب محیطی اثر گذاشته و باعث درد، مورمور، گِزگِز و علائم حسی در دست و پا شده و در نهایت می‌تواند منجر به وضعیتی شود که به خصوص انتهای اندام‌های تحتانی فرد مبتلا، زخم شده و به علت اختلال عصبی درد ناشی از زخم احساس نشده و زخم دیر تشخیص داده شود. نارسایی عروق ناشی از دیابت هم می‌تواند عاملی برای عدم ترمیم مناسب زخم‌ها شده و منجر به زخم پای دیابتی شود که در صورتی که به موقع به آن رسیدگی نشود ممکن است منجر به قطع اندام شود.
گردآوری شده از:مهر