عصرایران ، رضا غبیشاوی – ترامپ طرح جدیدی را برای آینده غزه ارائه کرده است که براساس آن ، ساکنان غزه به کشورهای دیگری منتقل می شوند و مالکیت بر غزه به آمریکا منتقل می شود.
نقشه منطقه غزه
ارتش اسرائیل دریا را در کنترل خود دارد و مانع از رفت و آمد به غزه می شود.این منطقه از نظر آمریکا (قبل از ترامپ) ، سازمان ملل و اروپا به همراه کرانه باختری و قدس شرقی، سرزمین فلسطین را تشکیل می دهد. اسرائیل تا سال 2005 منطقه غزه را در اشغال خود داشت اما در این سال به صورت یکجانبه از آن خارج شد. از سال 2005 تا 2007 این منطقه در کنترل نظامی و اداری دولت فلسطین (خودگردان) بود اما به دنبال اختلاف احزاب فلسطینی فتح و حماس و درگیری مسلحانه حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاست محمود عباس در سال 2007، نظامیان تشکیلات خودگردان شکست خوردند و حماسی ها کنترل کامل این منطقه را به دست گرفتند و دولت فلسطین جداگانه ای را برای اداره غزه اعلام کردند.
دولت اسرائیل منطقه غزه را بخش رسمی از خاک خود نمی داند بلکه این منطقه را جزء مناطق اختلافی می داند. با این حال مرزهای خارجی آن را به عنوان مرزهای خود می داند. اسرائیل همچنین جنگ در غزه را نه جنگ با یک کشور دیگر، بلکه نوعی جنگ داخلی یا از نظر اسرائیلی ها جنگ با یک گروه تروریستی در مرزهای خود تعبیر می کند.
نیروهای اسرائیل و حماس بعد از 15 ماه جنگ همه جانبه دریایی، زمینی و هوایی در غزه به آتش بس دست یافتند. در نتیجه جنگ، منطقه غزه به ویرانه کامل تبدیل شد. تقریبا همه ساختمان ها و خانه ها و زیرساخت ها و امکانات زندگی در این منطقه تخریب و همه جمعیت این منطقه هم آواره شدند. حالا منطقه غزه به یک ویرانه با جمعیت آواره تبدیل شده است.
حماس و اسرائیل بعد از مذاکرات غیرمستقیم در دوحه با میانجیگری مصر، قطر و امریکا به توافق آتش بس رسیدند که قرار است در چند مرحله اجرا شود. هم اکنون دوطرف در مرحله اول هستند که براساس آن ، اسرائیل هر هفته چند اسیر اسرائیلی در غزه را آزاد می کند و در برابر آن، بیش از صد زندانی فلسطینی از زندان های اسرائیل آزاد می شوند.
همزمان، کاروان های کمک رسان هم وارد غزه می شوند. با این حال، بروز اختلاف میان حماس و اسرائیل برسر اجرای توافق آتش بس، باعث شد حماس این توافق را متوقف کند چرا که مدعی است اسرائیل متن توافق را به طور کامل اجرا نمی کند.
ترامپ هم در واکنش تهدید کرده است اگر تا ساعت 12 ظهر شنبه آینده، حماس با همه اسیران اسرائیلی را باهم و یکجا آزاد نکند جنگ دوباره در غزه آغاز خواهد شد. اسرائیل هم از این ایده حمایت کرده است. حماس اما می گوید تسلیم تهدید ترامپ نمی شود و به مرحله نخست توافق آتش بس متعهد خواهد بود به شرطی که اسرائیلی ها هم متعهد باشند. باید منتظر ماند تا روز شنبه تا بدانیم چه روی خواهد داد. برخی می گویند به این بهانه امریکا و اسرائیل می خواهند طرح ترامپ را اجرا کنند.
1- طرح ترامپ برای غزه چیست؟
ترامپ می گوید ساکنان غزه در خانه های زیبا و نو اسکان داده می شوند و از جنگ و کشته شدن دور می مانند. آنها حق بازگشت نخواهند داشت و به صورت دائمی در کشورهای دیگر ساکن می شوند. چرا که نمی توانند در غزه زندگی کنند. غزه ویرانه و تخریب شده است. ترامپ گفته بود مردم غزه با رفتن به کشور دیگر مشکلی ندارد به شرطی که جایی برای سکونت و زندگی داشته باشند. آنها تا الان نرفته اند چون جایی نداشته اند.
غزه قبل و بعد از جنگ
همچنین در همه قطعنامه ها و تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل متحد که امریکا تاکنون به آنها رای داده چنین است.
این سخنان ترامپ به معنی نقض همه قطعنامه ها و تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره غزه و فلسطین است.
2- کوچ دادن اهالی غزه
کوچ دادن ساکنان غزه به خارج از این منطقه و به سمت خارج از مرزهای فلسطین و اسرائیل یعنی عملا انتقال آنها به سمت کشور همسایه یا دیگر کشورهاست. این طرح همیشه در دستور کار احزاب راست افراطی و دولت های راست گرای اسرائیل بوده اما توانایی انجام آن را نداشته اند و هیچ گاه به صورت رسمی اعلام نشده است زیرا به شدت با واکنش منفی منطقه و جهان روبه رو می شود.
اولویت اول اسرائیل، انتقال اهالی غزه به تنها کشور همسایه غزه یعنی صحرای سینا مصر است. اسرائیل به هنگام آغاز جنگ اسرائیل از مصر خواسته بود مرزهایش را باز کند تا ساکنان غزه بتوانند به صورت موقت وارد مصر شوند و بعد از پایان جنگ، بازگردند. هم مقامات مصر و مسوولان حماس می دانستند این طرح اسرائیل، فریبی بیش نیست چرا که بعد از خروج ساکنان غزه ، اسرائیل دیگر به آنها اجازه بازگشت نخواهد داد.
نقشه : منطقه زرد رنگ مرزهای 1967 را تعیین می کند. این منطقه به علاوه منطقه سبز رنگ (جولان) هم اکنون از سوی اسرائیل به عنوان مناطق رسمی خاک اسرائیل شناخته می شوند و شهروندان ساکن آن شامل یهودیان اسرائیلی و فلسطینی ها و سوری ها، شهروندی اسرائیل دارند. جولان منطقه متعلق به سوریه و تحت اشغال اسرائیل است. اسرائیل جولان را بخشی از خاک رسمی خود اعلام کرده است. مناطق قرمز کرانه باختری و غزه توسط وزارت دفاع و ارتش اسرائیل کنترل می شوند گرچه اداره غیرنظامی کرانه باختری هم اکنون در دست تشکیلات خودگردان فلسطین است. در غزه هم اکنون جنگ و ارتش اسرائیل در آن مستقر است. تا قبل از این ، اداره نظامی و غیرنظامی غزه در دست دولت حماس بود.منظور از خاک رسمی اسرائیل، بخش هایی است که از نظر سازمان ملل، اشغالی نیست.
هم اکنون کرانه باختری (قرمز) و بخش شرقی شهر قدس (اورشلیم) تحت اشغال نظامی اسرائیل است. همچنین اسرائیل با شهرک سازی در کرانه باختری و بخش شرقی شهر قدس تلاش می کند بخش بیشتری از خاک این دو منطقه در کنترل اسرائیلی ها باشد و به مرور به جمعیت یهودیان اسرائیلی اضافه کند.
ضمن اینکه هیچ کدام از کشورهای عربی موافق انتقال ساکنان غزه به کشور خود نیست چرا که هم به لحاظ اقتصادی چنین ظرفیت و توانی وجود ندارد هم به لحاظ امنیتی به عنوان یک چالش مطرح خواهند شد علاوه بر این باعث تغییرات شدید جمعیتی و سیاسی در این کشورها خواهند شد.
3- انتقال دائمی یا موقت
به همین دلیل در ابتدای طرح این موضوع از سوی ترامپ وزیر خارجه امریکا گفت فلسطینی ها به صورت موقت از منطقه خود خارج می شوند تا بعد از بازسازی بازگردند اما ترامپ به سرعت این سخن وزیر خارجه خود را تکذیب کردو گفت آنها به صورت دائمی از غزه خارج و اسکان دائمی خواهند یافت.
مقامات اسرائیلی هم تلاش می کنند هم خروج اجباری و هم داوطلبانه با مشوق های مختلف را برای ساکنان غزه دنبال کنند. به عنوان مثال به همراه امریکا، در حال تلاش برای اقناع برخی کشورها درآفریقا از جمله سومالی لند برای پذیرش میزبانی از اهالی غزه هستند اما هنوز رسما و به صورت نهایی چیزی اعلام نشده است.
4- آوارگان و پناهجویان فلسطینی 48
اشاره به این نکته مهم است که هم اکنون حدود 7 تا 8 میلیون نفر از شهروندان فلسطینی از سال 1948 تاکنون، برای درامان ماندن از جنگ 1948 و حملات ارتش اسرائیل به خارج از مرزهای فلسطین فرار کردند اما تاکنون نتوانسته اند به فلسطین بازگردند. اسرائیل مانع از بازگشت آنها به شهرهایشان در اسرائیل فعلی یا مناطق کرانه باختری و غزه می شود.
در جنگ 1948 بعد از اعلام استقلال و تاسیس کشور اسرائیل و عضویت آن در سازمان ملل متحد، جنگ از سوی کشورهای عربی علیه اسرائیل شروع شد. بسیاری از اهالی شهرهای فلسطین که هم اکنون اسرائیل آنها را به عنوان شهرهای خود اعلام کرده است به کشورهای مختلف فرار کردند و پناهنده شدند اما دیگر نتوانستند بازگردند.
همچنین بسیاری از ساکنان غزه و کرانه باختری هم خود پناهندگان و آوارگان شهرها و مناطقی هستند که هم اکنون در داخل خط آبی (خط مرزی که اسرائیل آن را مرزهای رسمی خود می داند) هستند. بسیاری از آنها همچنان کلید و اسناد و مدارک مالکیت خانه های خود را در دست دارند یا نسل به نسل منتقل می کنند و خواهان حق بازگشت به خانه های خود هستند.
اشاره به این نکته هم مهم است که یکی از موضوعات مهم در مسئله اسرائیل – فلسطین، سرنوشت همین پناهندگان و آوارگان فلسطینی است که درکشورهای عربی ساکن هستند. اکثر آنها در سوریه، عراق، مصر، اردن و لبنان ساکن هستند.
کشورهای عربی نیز برحق بازگشت آنها تاکید دارند. به همین دلیل قبلا توافق کرده بودند به پناهجویان فلسطینی در کشورهای خود ، شهروندی ندهند و بر حق بازگشت آنها به خانه ها و شهرهای شان اصرار کنند.
5- اسرائیل و موافقت با طرح ترامپ
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر و اعضای کابینه / دولت اسرائیل به شدت با طرح ترامپ موافقت کردند و حمایت می کنند. حتی وزیر دفاع اسرائیل به ارتش دستور داده طرحی را برای خروج و انتقال داوطلبانه اهالی غزه از این منطقه از طریق گذرگاه های زمینی ، هوایی ودریایی اماده کند.
مقامات اسرائیلی برای اولین بار در دیدار ترامپ – نتانیاهو از این موضوع مطلع شدند ولی با آن مخالفت نکردند در حالی که مقامات اسرائیل گرچه به زبان نمی آورند اما خود به دنبال تصاحب منطقه غزه بدون مردم آن هستند و بارها هم به صورت اعلام نشده طرح هایی را در این زمینه اجرا کردند اما موفقیت آمیز نبوده است. این طرح سقف تندروهای اسرائیلی است اما جرات بیان آن را ندارند بلکه پنهانی تلاش می کنند آن را اجرا کنند.
نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نقشه ای از اسرائیل در سازمان ملل متحد در دست گرفت که همه مناطق فلسطینی کرانه باختری و غزه هم بخشی از اسرائیل بودند
مقامات اسرائیلی به زیرکی تلاش می کنند از طریق طرح ترامپ، برنامه های اخراج مردم غزه از سرزمین شان را اجرایی کنند. یعنی از توان و قدرت ترامپ و امریکا برای این طرح استفاده کنند اما در مرحله بعدی قطعا از واگذار کردن این منطقه به امریکا خودداری خواهند کرد گرچه از سرمایه گذاری امریکا در آن استقبال می کنند. ترامپ گفته است اسرائیل غزه را به امریکا می دهد تا تحت کنترل و سیطره این کشور باشد.
6- مخالفت جهان با ترامپ – همسویی ایران و اروپا درباره فلسطین
این موضوع از جمله موارد نادری است که ایران ، کشورهای عربی و اروپایی ها، درباره فلسطین، هم نظر و همسو هستند.
توماس فریدن تحلیلگر مشهور امریکایی در مقاله ای در نیویورک تایمز گفته است قرار گرفتن هم پیمانان سنتی امریکا در میان کشورهای عربی در برابر ترامپ، باعث تضعیف انها و تقویت ایران در منطقه می شود.
7- شیوه ترامپ برای اجرا
ترامپ برای اجرای برنامه های خود از شیوه های مشخصی استفاده می کند. یکی از این شیوه ها، اعلام اجرا و موافقت طرف های مقابل به رغم مخالفت آنهاست. آنقدر می گوید و برآن اصرار می کند تا طرف مقابل هم آن را قبول کند.
ترامپ بارها گفته است مصر و اردن با پذیرش مردم غزه و انتقال اهالی غزه به این دو کشور موافقت کرده اند در حالی که این دو کشور موافقت نکرده اند و بارها تکذیب کرده اند. از ترامپ اصرار و از مصر و اردن انکار. واقعیت هم همین است که این دو کشور قبول نکرده اند اما ترامپ تلاش می کند با تکرار چند باره و اعمال فشارهای گوناگون و حتی تهدید اینکه کمک های مالی امریکا به مصر را قطع می کند این دو را پذیرش این موضوع وادار سازد اما تاکنون ناموفق بوده است.
البته این نظر را هم می توان در نظر گرفت شاید ترامپ به مرگ گرفته تا به تب راضی شوند. یعنی با این کار، کشورهای عربی را وادار به پرداخت هزینه و بازسازی سریع غزه کند. طرحی که کشورهای عربی هم اکنون به دنبال تهیه و طرح آن هستند.
8- شیوه ترامپ برای حل مسئله فلسطین
با این حال بخش های زیادی از راه حل ترامپ مشخص نشده اما چیزی تاکنون درباره غزه می دانیم این است.
پس آن اسرائیل کنترل این منطقه را در دست می گیرد و آن را تحویل امریکا می دهد تا امریکا ساخت و ساز در غزه را شروع کند و آن را به منطقه گردشگری و تفریحات ساحلی تبدیل کند. احتمالا ترامپ برای ساخت و ساز جدید در غزه نیز بر روی سرمایه گذاری های اسرائیل به ویژه شهرک نشینان و شرکت هایی از کشورهای عربی خلیج فارس حساب کرده است.
ساحل غزه قبل و بعد از جنگ
از نظر ترامپ این طرح چند هدف مهم را برآورده می سازد.
غزه بعد از تخلیه ساکنانش، به محلی برای مشارکت و همکاری سرمایه گذاری میان اسرائیلی ها و سرمایه گذاران از کشورهای عربی و اسلامی تبدیل می شود.
در پایان اینکه غزه ، تحت اشغال اسرائیل نخواهد بود بلکه تحت کنترل امریکاست. در نتیجه موضوع اشغال غزه توسط اسرائیل هم مطرح نمی شود گرچه در این صورت، غزه تحت اشغال کشور جدید یعنی امریکا خواهد بود.
9- ترامپ یا جو بایدن
در انتخابات ریاست جمهوری اخیر امریکا، بسیاری از مردم عرب و مسلمان امریکایی، به ترامپ رای دادند به این امید که او برخلاف جو بایدن، بتواند به جنگ در غزه پایان دهد و مانع از جنگ دیگری در فلسطین شود. چنین نیز شد یعنی ترامپ قبل از بازگشت به کاخ سفید، جنگ 15 ماهه اسرائیل علیه غزه را متوقف کرد و آتش بس به دست آمد.
این درحالی است که دولت سابق آمریکا، (جو بایدن – حزب دموکرات) هر چند نتوانسته بود جنگ را متوقف کند و به لحاظ تسلیحاتی بزرگترین حامی و تامین کننده ارتش اسرائیل بود اما همزمان هم بر راه حل دو کشوری تاکید می کرد هم با اشغال غزه از سوی اسرائیل مخالف بود و آن را بخشی از سرزمین فلسطین می دانست. هم در ارسال تسلیحات و مهمات به ارتش اسرائیل، محدودیت هایی را اعمال می کرد برخلاف دولت ترامپ که در ارسال تسلیحات و بمب ها به اسرائیل همه محدودیت ها را لغو کرد.
10- حماس
اسرائیل با اینکه در جنگ اخیر، توانست کنترل سراسر منطقه غزه را به دست بگیرد و به صورت موقت حماس را از اداره این منطقه کنار بزند با اینکه توانست بیشترین حجم از تخریب و ویرانی را به جای بگذارد و تقریبا همه زیرساخت ها و امکانات زندگی عادی انسانی را از بین ببرد اما نتوانست حماس را نابود کند. در نهایت برای آزادی اسیران اسرائیلی مجبور به مذاکره با حماس شد.
ترامپ نیز گفته است ارتش امریکا را به غزه اعزام نمی کند بلکه اسرائیل آن را تحویل امریکا می دهد. سوال اینجاست آیا نیروهای حماس اجازه می دهند اسرائیل اهالی این منطقه را اخراج کند؟ آیا اسرائیل توانایی اخراج اهالی غزه به منطقه دیگری را دارد؟ ارتش اسرائیل که تاکنون توانایی سرکوب و نابودی حماس را نداشته چگونه می تواند دست به چنین اقدامی بزند؟ ضمن اینکه جنگ برای اخراج اهالی غزه از این منطقه به مراتب سخت تر و غیرممکن تر از جنگ برای نابودی حماس است. چرا که هم اهالی خود راضی به فرار به کشور همسایه (مصر) یا دیگر کشورها نیستند هم در صورتی که مصر مرزهای خود را باز نکند چنین کاری عملی نیست.
منبع:عصرایران