به گزارش خبرگزاری بازتاب آنلاین، علی لقمانی تصویربردار و همکار نزدیک زنده یاد سینایی پس از اکران فیلم «کوچه های عشق» گفت: امروز یاد خسرو سینایی است. یکی برخی از آثار ارزشمند کارنامه او را دیده ایم. در گروه ما هم افرادی هستند که به نوعی با آقای سینایی ارتباط داشته اند. وقتی هنرمندان می میرند، دانش آموزان و همکاران معمولا از خانواده های خود جدا می شوند، اما در این زمینه سینا یک استثنا بود.
“در کوچه های عشق” مانند یک بداهه موسیقی است
وی افزود: شاگردان اولیه خسرو سینایی در دهه 60 انجمن دانش آموختگان مدرسه فیلمسازی باغ فردوس را تأسیس کردند و نزدیک به چهل سال با او و خانواده اش ارتباط مستمر داشتند.
لقمانی تصریح کرد: در زمان فیلمبرداری فیلم «در کوچه های عشق» امکانات زیادی در آبادان وجود نداشت و البته نباید فرصت فیلمبرداری این فیلم را از دست داد. در آن زمان هم مثل الان، وجود فیلمنامه برای گرفتن مجوز فیلمبرداری ضروری بود. اما سینا از مدیرعامل وقت فارابی مجوز کارگردانی این فیلم را بدون ارسال فیلمنامه دریافت کرد.
وی ادامه داد: در طول فیلمبرداری این فیلم مجبور شدیم در ساعات مختلف روز از جمله ظهر که دمای سینا به بالای 50 درجه رسید، تصویربرداری را ادامه دهیم. او به نحوی با تمام هنرها و مقوله فرم آشنا بود و این موضوع در ماهیت و نتیجه نهایی آثارش تأثیر زیادی داشت.
لقمانی با بیان اینکه هیچ مطلب آرشیوی در این فیلم وجود ندارد و هر آنچه در تصویر می بینیم گرفته شده و فیلمبرداری شده است، توضیح داد: سینایی برای ساخت این فیلم از خاطرات جنگ زدگانی که در تهران اسکان داده شده اند نیز استفاده کرده است از این خاطرات، فیلمبرداری شروع شد و هر غروب قبل از شروع کار، تصمیم گرفته می شد که روز بعد کدام سکانس ها را تکمیل کنیم و این موضوع از قبل مشخص بود. نبود. البته سینایی ذهنیت خاصی نسبت به داستان، مضمون، فضاها و ساختار فیلم داشت.
این فیلمبردار پیشکسوت سینما گفت: زیندی سینایی با فعالیت در فیلم های مستند به بلوغ خاصی رسیده بود و به همین دلیل توانست این فیلم را به پایان برساند ساخت «در کوچه های عشق» مانند بداهه نویسی موسیقایی بود. در چنین کاری ترکیب و شناخت گروه بسیار مهم است و تنها یک گروه عاشق، پرتلاش و خلاق می توانست در چنین فضایی کار کند. در این فیلم همه بازیگران علاوه بر تخصص خود به کارهای دیگری نیز مشغول بودند.
وی گفت: نکته مهم دیگر در مورد آقای سینایی توجه ایشان به همه افراد گروه بود و این موضوع در شخصیت ایشان نقش زیادی داشت.
زندگی در سینا پر از نظم بود
گیسلا سینایی، همسر زنده یاد خسرو سینایی گفت: از حضور در این گروه بسیار خوشحالم و در طول سفر احساس خاصی داشتم. مطمئنم آقای سینایی همین الان این گروه را تماشا می کند. چند سال بعد از ساخت این فیلم، سفری مختص به مناطق جنوبی کشور انجام دادم و توانستم از شهرهای خرمشهر و آبادان نیز دیدن کنم. آقای سینایی برای دانش آموزان آبادانی کارگاهی برگزار کرد و بعد از دیدن این شهر متوجه شدم مردم این منطقه در دوران جنگ چه شرایط سختی را تجربه کرده اند و فیلم «در کوچه های عشق» نیز همین مضمون را به تصویر می کشد.
وی ادامه داد: زمانی که جنگ به تازگی تمام شده بود، سینا تصمیم گرفت در این منطقه فیلم بسازد زیرا آسیب های ناشی از جنگ به مرور زمان قابل ترمیم است. سینایی می خواست تولید یک فیلم بدون فیلمنامه را تجربه کند، ایده ای که اجرای آن بسیار سخت بود و آقای لقمانی در این مسیر بسیار کمک کننده بود.
گیزلا سینایی یادآور شد: فیلم‌هایی مانند «در کوچه‌های عشق» باعث می‌شود که زندگی و آرامش را بیشتر بدانیم و برای تثبیت آن تلاش کنیم. من خودم در زمان جنگ جهانی دوم به دنیا آمدم و حدود 12 سال در ایران زندگی کردم و امیدوارم جهان در آینده دوران زیباتری را تجربه کند.
همسر زنده‌یاد سینایی گفت: سینایی دو ویژگی مهم داشت: اولی رشته خاصی بود که در طول زندگی‌اش وجود داشت و دیگری واکنشی معاصر بود که فکر می‌کنم ریشه در ساخت بسیاری از مستندهای او در حین کار دارد. او هرگز صحنه ای را از دست نداد و زمانی که برای فیلمبرداری وارد آبادان شدند عده ای از شهر فرار کردند و او در طول فیلم توانست از این اقدام استفاده کند.
سینا درس های زیادی برای من داشت
فریدون شیردل، فیلمبردار و از همکاران زنده یاد خسرو سینایی نیز گفت: یکی یکی از خصلت های مهم آقای سینایی نظم عالی در زندگی و کارش بود که هیچ گاه زیر پا نمی گذاشت. مثلاً وقتی شاگرد باغ فردوس بودیم و من دیر سر کلاس می آمدم از ورود به کلاس خودداری می کردیم. قبل از «در کوچه‌های عشق» با آقای سینایی کارهای مختلفی از جمله کارهای دانشجویی کار کرده بودم. اما در طول فیلمبرداری این اثر، انگار با خسرو سینایی دیگر آشنا شده بودیم و او به طور جدی مشغول کار روی کارش بود.
شیردل تصریح کرد: بسیاری از قسمت های این فیلم کاملا مستند است اما با این وجود بازیگران روی صحنه حضور دارند و وظایف محوله را انجام می دهند. مشکل کمبود تجهیزات حین فیلمبرداری هم خیلی ما را آزار می داد. آنچه برای من بیش از هر چیزی اهمیت داشت، کنترل عجیب خداوند سینا بر کاری بود که انجام می‌دادیم.
این سینماگر گفت: «در کوچه های عشق» درس های زیادی به من داد که می توانم در کارهای دیگر از آنها استفاده کنم. من همیشه سینایی را فردی منظم می دانستم و این برای من بسیار موثر بوده و سعی کرده ام این روش را در کارهای دیگرم نیز به کار ببرم.
خسرو سینا فردی فردگرا است نبود
قاسم قلی پور تهیه کننده و همکار زنده یاد سینایی نیز درباره وی گفت: زمانی که برای بازدید از سایت سینای همراه به ماهشهر رفتیم از رادیو شنیدیم که عراق به کویت حمله کرده است. عصر همان روز قرار بود گروه آقای لقمانی صحنه ای را در آتش نشانی فیلمبرداری کنند، اما من به سینا گفتم می توانیم به جای آن از فرار کویتی ها فیلمبرداری کنیم. این به ما اجازه داد تا یک صحنه شگفت انگیز را فیلمبرداری کنیم. من در کارهای زیادی برای آقای سینایی کار کرده ام و باید بگویم که ایشان هیچ وقت فیلمساز فردی و خودپسند نبودند. نبود و این ویژگی در مورد او همیشه برای من خوشایند بود.
سینایی ریزه کاری های سینما را می دانست
نظام الدین کیایی، فیلمبردار باتجربه سینما نیز درباره سینایی گفت: در مورد هر کدام از آثار خسرو سینایی می توان ساعت ها صحبت کرد من در هجده سالگی با خسرو سینایی آشنا شدم و بعد از فیلم «یار در خانه» با هم دوست شدیم. این فیلم بر اساس مستند “مرثیه گمشده” ساخته شده است که به حمله به لهستان در طول جنگ جهانی دوم می پردازد.
وی یادآور شد: سینا هرگز سعی نمی‌کند خود را بی‌نظیر نشان دهد، بلکه همیشه سعی می‌کرد دیگران را در مرکز قرار دهد و این ویژگی مربوط به وجود درونی او بود. سینایی که با تمام ظرایف سینما آشنا بود، توانست در بسیاری از جشنواره ها اجرا کند و دیده شود. مشکل اما این بود که تولیدکنندگان عموماً فقط ده درصد از انتظاراتش را به او می دادند.
سینا همیشه هنگام تدریس قد بلند می ایستاد
رهبر قنبری، فیلمساز و از شاگردان سینا نیز توضیح داد: من از خانواده ای فقیر هستم و این برایم کمی ترسناک بود و به عنوان معلم درآمد کسب می کردم. من چندین سال شاگرد خسرو سینایی بودم و نتونستم.» یادم نمی‌آید که سر کلاس نشسته باشد، هرچند که کلاس‌هایش معمولاً تقریباً سه ساعت طول می‌کشد. این باعث شد که در روش تدریس خود نیز همین کار را انجام دهم.
در زیر افرادی مانند فرهاد ورهرام، ارد عطارپور و … به خاطراتی از همکاری با زنده یاد خسرو سینایی اشاره کردند.
در این مراسم افرادی چون علی لقمانی، گیسله سینایی، فرهاد وهرام، نظام الدین کیایی، قاسم قلی پور، رهبر قنبری، میترا مهتریان، فریدون شیردل، عباس یاری، ارد عطارپور، همایون علیخانی و… حضور داشتند.
۲۴۴۵۷