سوسن سیرجانی | او زیباست در مورد طباطبایی شورانگیز صحبت می کنیم. زنی که با وجود بیش از 70 سال سن، زیبایی همچنان برجسته ترین ویژگی اوست. همین فیلم بلند بود که او را در 20 سالگی وارد سینما کرد. زیبایی خیره کننده ای که او را در مدت کوتاهی به ستاره معروف و محبوب سینمای فارسی تبدیل کرد. بعدها فعالیت در فیلم های کمدی او را به یک نماد تبدیل کرد و او را به اوج رساند.
به گزارش بازتاب آنلاین، سینمای ایران در دهه 50 به دو سطح تقسیم می شد که هر کدام مسیر خود را طی می کردند. سینمای موج نو و روند سینماتوگرافی فارسی. روشنفکران و جوانانی که سینمای غرب را دنبال می کردند از طرفداران سینمای موج نو بودند و عموم مردم همچنان آخر هفته ها همراه با خانواده فیلم های فارسی را تماشا می کردند. گروه دوم تلفیقی از داستان های افتخار و عشق بود که گاه از سطح کمدی بالایی برخوردار بود. در موج جدید، زنان به تدریج از دام رابطه جنسی و عشق بیرون آمدند و به محور اصلی داستان تبدیل شدند. اما در فیلم های فارسی چیزی که به چشم می آمد زیبایی و جذابیت زن بود. در همین دوران بود که چند ستاره وارد سینمای ایران شدند. ستارگانی که با حضور در سینما چهره هایشان حرف اول را زد. شورانگیز طباطبایی یکی از این بازیگران بود. دختری با چشمانی درخشان و زیبایی خیره کننده که در سال 1352 وارد سینما شد. در اولین فیلم ها با نام های مستعار شاپرک و کاترین ظاهر شد اما کم کم به بازیگران باتجربه با نام اصلی خود شورانگیز پیوست. طباطبایی تنها پنج سال در سینمای ایران کار کرد و بعد از انقلاب خانه نشین شد اما خاطرات بازی او در این مدت کوتاه در ذهن مخاطب عام سینمای ایران باقی مانده است.
مرغ همسایه ژاله | محمد کوشان ۱۳۵۳
«مرغ همسایه» در واقع اولین فیلمی است که شورانگیز طباطبایی با نام اصلی خود در آن ظاهر شده است. فیلمی که داستان اصلی آن برگرفته از جذابیت شخصیت ژاله است. ژاله و برادرش مستاجر هستند و چند مرد همزمان عاشق ژاله شده اند. این رقابت عاشقانه برای این خانواده و اطرافیانشان مشکل ایجاد می کند. شورانگیز طباطبایی در دومین سال بازیگری در نقش اول این فیلم ظاهر شد و همکاری او با سیدعلی میری که بازیگر کمدی بود، بازی او را تماشایی کرد.
خدمتکاران | ارتقاء | کامران گدکاچیان | 1353
کامران قدکاچیان یکی از کارگردانان جوان اما موفق سینمای ایران در دهه 50 بود که برای نوآوری در کارش «خدمتکار» را با اقتباسی از «ربکا» آلفرد هیچکاک ساخت. منتقدان سینمایی آن زمان این پیچیدگی ها را برای فیلم فارسی مناسب نمی دانستند. چون کار را گیج می کرد و از جریان داستان حذف می کرد. اما این فیلم ثابت می کند که او با بازی در لحظه و شخصیت های مناسب یک فیلم فارسی ساخته است. شورانگیز طباطبایی در این فیلم به عنوان نقش مکمل و حتی شخصیتی ظاهر شد که در زمان حال داستان حضور ندارد. مدت زمان بازی طباطبایی در این فیلم کوتاه بود اما حضور در کنار سعید راد و جمعی از بازیگران تئاتر مانند توران مهرآزاد این فرصت را به او داد تا قدرت بازیگری خود را به نمایش بگذارد. او نقش فروغ را بازی می کرد، زنی گمشده که هیچکس نمی دانست چه بر سرش آمده است.
مرد نازی های شب | اسماعیل پورسید 1353
«مرد شب» دومین همکاری پر شور طباطبایی و سعید راد پس از «کنیز» است. یکی این فیلم یکی از 10 فیلمی است که طباطبایی در سال 1353 بازی کرد. این فیلم کاملاً بر اساس ساختارهای فیلم فارسی و با مضامینی چون فرقه ناموس، جذابیت های زنانه و پر از زد و خورد و سکانس های کاباره ساخته شده است. شورانگیز در این فیلم نقش زنی را بازی می کند که رقصنده کاباره است و عاشق ابرام شخصیت اصلی فیلم با بازی سعید راد می شود.
شب | شوکت | امنیت منطقی 1354
امان روگی یکی از کارگردانان سینمای فیلمفارسی بود که تلاش کرد شکلی متفاوت از سینما را به اکران سینماهای ایران بیاورد. “شب سرگردان” یکی از این تلاش ها بود. او این فیلم را بر اساس فیلم آمریکایی «ژیگو» ساخته است. داستان رقصنده و زنی آواره که توسط شبگردی لال و ناتوان از مشکلاتش نجات می یابد. نقش رقصنده را شیرونازیس و بیک ایمانوردی در نقش جغد شب بازی کرد. این فیلم داستانی عمیق و قابل توجه داشت. اما ترفندهای ایرانی کردنش باعث سقوط داستان شد. طباطبایی در این فیلم به نماد اعتراض به وضعیت خوانندگان و رقصندگان تبدیل شد. موقعیتی که به او این فرصت را داد تا بازی خود را در یک فیلم جدی و دراماتیک بهتر به نمایش بگذارد.
چشم بسته شیرین خسرو پرویزی 1354
خسرو پرویزی کارگردانی بود که در سال 1352 شورانگیز طباطبایی را به سینمای ایران معرفی کرد.«چشمان بسته» یکی از همکاری های مشترک این دو در سال های اوج شهرت و محبوبیت طباطبایی بود. او در این فیلم نقشی متفاوت بازی کرد، نقش دختری نابینا به نام شیرین که توسط عده ای نابود می شود. طباطبایی با بازی در این فیلم ثابت کرد که می تواند شخصیت های مختلفی را بازی کند. حتی بعد از این فیلم در مصاحبه ای اعلام کرد که دوست دارد در فیلم های هنری بازی کند.
هندی ها | هیجان انگیز غلامحسین لطفی 1357
فیلم «سر قرمزها» درباره مشکلات سیاهپوستان در سینمای قبل از انقلاب بود. این فیلم در سال 1357 ساخته شد و در دوران انقلاب اکران شد. شورانگیز طباطبایی در این فیلم نقش خودش یعنی بازیگر معروف را بازی کرد. بیشتر داستان فیلم درباره شخصیتی به نام داود است که به عشق سینما از شهرستان به تهران می آید. طباطبایی یکی از شخصیت هایی است که داود در اواسط بازی به عنوان سیاهی لشکر با آن روبرو می شود. این فیلم یکی این یکی از آثار متفاوت کارنامه طباطبایی و از آخرین فیلم هایی است که او در آن بازی کرده است.
گدای نجیب زهره | عزیزالله بهادری ۱۳۵۷
یکی از آخرین آثاری که شورانگیز طباطبایی در آن حضور داشت. او در این فیلم بر اساس فیلمنامه ای از علیرضا داودنژاد نقش دختر فقیری را بازی می کند که طی یک سری اتفاقات به زندان می افتد. بارداری زندان و شرایط زندگی در زندان، شخصیت زهرا را به شخصیتی پرکار برای بازی تبدیل کرده بود. شورانگیز طباطبایی از این فرصت استفاده کرد و در این فیلم بازی قابل توجهی از خود به نمایش گذاشت. «گزای اشرف زاده» از دیگر همکاری های مشترک شورانگیز و سعید راد بود.