بعدی-زونا یک عفونت ویروسی سیستم عصبی مرکزی است. ویروس زونا (همان ویروس آبله مرغان) در افرادی که هرگز آبله مرغان نداشته اند و اغلب در بیمارانی که نیاز به سرکوب سیستم ایمنی خود با دارو برای هر بیماری دارند، پخش می شود.
بر اساس گزارش فردا، زونا در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در افراد بالای 50 سال شایع تر است.
علائم شایع زونا
تاول های قرمز و دردناکی که می توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند. این تاول ها 4-5 روز پس از شروع اولین علائم ظاهر می شوند. تاول ها معمولاً در نوار پهنی از پوست قرمز در امتداد رشته های عصبی حسی در ناحیه خاصی از پوست ظاهر می شوند. اگرچه تاول ها فقط به یک طرف بدن گسترش می یابند، اما اغلب می توانند در ناحیه قفسه سینه ظاهر شوند. تب و لرز خفیف، حالت تهوع، دل درد یا اسهال خفیف، درد در قفسه سینه و صورت، یا احساس سوزش در پوست شکم بسته به ناحیه آسیب دیده.
علل زونا
زونا توسط همان ویروس آبله مرغان ایجاد می شود. این ویروس می‌تواند سال‌ها در نخاع خفته بماند تا زمانی که توسط یک محرک دوباره بیدار شود. با این حال، این بار آبله مرغان نخواهد بود، زونا خواهد بود.
عواملی که خطر ابتلا به زونا را افزایش می دهند
- بالای 50 سال
- استرس
- بیماری هوچکین
- وجود بیماری که مقاومت بدن را کاهش می دهد.
- استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی یا ضد سرطان
- جراحی یا پرتودرمانی به نخاع
- لوسمی یا لنفوم
پیشگیری از زونا
در حال حاضر جلوگیری از این امر غیرممکن است. واکسن های تحقیقاتی آزمایش شده برای جلوگیری از آبله مرغان در پیشگیری از زونا شکست خورده اند. البته زمانی که فردی به زونا مبتلا می شود تا آخر عمر از این بیماری مصون می ماند مگر در موارد نادر.
درمان زونا
تشخیص اغلب تا زمانی که بثورات ظاهر نشود امکان پذیر نیست. قبل از این، علائم ممکن است شبیه آپاندیسیت، تجمع مایع در اطراف ریه ها یا سایر بیماری ها باشد. به ندرت آزمایش خون، کشت مایع تاول و نمونه برداری از پوست انجام می شود.
هدف اصلی درمان، تسکین خارش و درد تا حد امکان است که معمولاً از داروهای موضعی و خوراکی برای آن استفاده می شود. دردی که پس از پاک شدن تاول ها باقی می ماند، درمان بسیار سختی است و متاسفانه راه مطمئنی برای پیشگیری وجود ندارد.
حین حمام کردن به آرامی تاول ها را بشویید. تاول ها و زخم ها را بانداژ نکنید. در یک وان پر از آبی که به آن نشاسته ذرت یا پودر جو اضافه شده است بخوابید.
سایر روش‌های کاهش درد نیز مورد بحث قرار گرفته‌اند، اما هیچ‌یک به طور قطعی مؤثر بودن آنها را ثابت نکرده است. این روش ها عبارتند از: تحریک یا اصطکاک متناوب، اعمال جریان الکتریکی به پوست، گرما، اسپری سرما و بریدن طناب عصبی یا جراحی.
داروهای زونا
- لوسیون کالامین برای تاول
- برای درد خفیف می توان از دارویی مانند استامینوفن استفاده کرد.
- در صورت لزوم از مسکن های قوی تری استفاده می شود.
- آرام بخش کوتاه مدت
- داروهای کورتیزون برای تسکین درد در موارد شدید
- آسیکلوویر (یک داروی ضد ویروسی) ممکن است تجویز شود.
- در موارد شدید، فیبرهای عصبی حسی را می توان با تزریق ماده بی حسی مسدود کرد.
فعالیت در طول زونا
هیچ محدودیتی برای این وجود ندارد. از قرار گرفتن در معرض باد سرد خودداری کنید.
رژیم غذایی در دوران زونا
رژیم غذایی خاصی توصیه نمی شود. در همه موارد، رژیم غذایی باید مغذی باشد و در صورت توصیه، مکمل های ویتامینی نیز مصرف شود.
عوارض احتمالی زونا در صورت عدم درمان
- عفونت باکتریایی ثانویه در تاول های زونا
- درد مزمنی که ماه‌ها یا سال‌ها در مسیر رشته‌های حسی در محل قبلی تاول به‌ویژه در افراد مسن باقی می‌ماند.
- زخم قرنیه
- عفونت سیستم عصبی مرکزی
در چه مواردی باید با پزشک مشورت کرد؟
اگر شما یا یکی اگر اعضای خانواده شما علایم زونا را دارند اگر با وجود درمان علائم جدید و غیرقابل تحمل دارید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.