به گزارش خبرگزاری بازتاب آنلاینعصر دوشنبه مهر در سال 58، نه ماه پس از پیروزی انقلاب، شاه مخلوع ایران برای درمان سرطان شش ساله خود که اکنون به مرحله خطرناکی رسیده بود، وارد آمریکا شد و به سرعت در بیمارستان کورنل نیویورک بستری شد. سیزده روز بعد، دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، سفارت آمریکا در تهران را تسخیر کردند و کارکنان آن را گروگان گرفتند. خواسته آنها این بود که آمریکا شاه را برای مذاکره به ایران تحویل دهد تا ایران بتواند گروگان ها را آزاد کند.
به دلیل فشارهای روزافزون دولت ایران بر دولت آمریکا، شاه روز یکشنبه 20 آبان اعلام کرد آذر 58 به طور مستقیم از بیمارستان نیویورک به پایگاه هوایی در تگزاس و پس از 13 روز هماهنگی بین ایالات متحده و دولت پاناما در روز شنبه 24 آوریل منتقل شد. آذر 58 تگزاس را به مقصد پاناما ترک کردند.
در غروب همان روز، جودی پاول، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، درباره انتقال شاه به پاناما گفت: «دولت پاناما پس از پذیرش شاه اعلام کرد که امیدوار است شاه مخلوع آمریکا را ترک کند». پایان مسالمت آمیز بحران کنونی و آزادی 50 گروگان آمریکایی در سفارت آمریکا در تهران (صبح امروز، 4 اسفند) آذر 58)
اعلامیه کاخ سفید
کاخ سفید در همان روز (24 شنبه) شاه را به حرکت درآورد. آذر 1358) اطلاعیه ای در این باره به شرح زیر منتشر کرد:
شاه سابق ایران صبح امروز پایگاه هوایی لاکلند را به مقصد پاناما ترک کرد. او پس از دعوت قدیمی دولت پاناما در آنجا خواهد ماند. دولت پاناما ابراز امیدواری کرده است که پذیرش اقامت پادشاه سابق در پاناما توسط این دولت منجر به پایان مسالمت آمیز بحران کنونی شود. کارتر همچنین قدردانی مردم آمریکا را از آریستیدس رویو (رئیس جمهور پاناما) به دلیل اقدام انسان دوستانه دولت پاناما ابراز کرد. (صبح امروز 25 مارس آذر ۱۳۵۸)
دو درخواست رسمی از پامانا برای استرداد پادشاه
روز جمعه 30 ام آذر در سال 1358، درست شش روز پس از ورود شاه به پاناما، شورای انقلاب و دولت ایران از طریق وزارت امور خارجه طی دو یادداشت جداگانه از دولت و رئیس جمهور پاناما رسماً خواستار تحویل شاه به ایران شدند.
در یادداشتی که صادق قطب زاده، وزیر امور خارجه ایران خطاب به رویو، رئیس جمهور پاناما، بر لزوم تسریع در استرداد پادشاه نوشته است، آمده است: «مدارک قانونی و کلیه مدارک مورد استفاده در مراحل استرداد انجام شده در پاناما مطابق با الزامات مراجع ذیربط در این کشور ارائه می شود. کشور پاناما
متن نامه قطب زاده به رئیس جمهور پاناما
ترجمه متن فرانسوی نامه صادق قطب زاده وزیر امور خارجه ایران به رئیس جمهور پاناما به شرح زیر است:
تهران 9 دی 1367
جناب عالی
شورای انقلاب اسلامی ایران بدینوسیله درخواست رسمی دولت ایران برای استرداد محمدرضا پهلوی که اخیراً به پاناما منتقل شده است را ابلاغ می‌کند.
در این مورد، یادداشتی به وزارت امور خارجه جمهوری پاناما ارائه شد که در آن دلایل اصلی تأیید درخواست ما به اختصار بیان شد.
مدارک قانونی و کلیه اسنادی که می توانند در فرآیند استرداد انجام شده در پاناما مورد استفاده قرار گیرند مطابق با الزامات مقامات مربوطه در کشور شما ارائه می شوند.
ملت شما با احترام و احترام کامل به مبارزات ضد امپریالیستی مستمر ملت و دولت پاناما تحت لوای این مبارزات، توانست حاکمیت خود را بر کانال پاناما تثبیت کند و در عین حال از حمایت گسترده پاناما در سرنگونی حکومت دیکتاتوری برخوردار شود. و ملت ایران با ابراز تحسین از مبارزات روزمره برای بیان اینکه در قاره آمریکای لاتین در کنار ملت های تحت ستم و استثمار شده برای آزادی و عدالت رهبری می کنید، تردیدی ندارد که با وجود فشار امپریالیسم آمریکا، ملت و دولت پاناما حضور خواهد داشت پادشاه ظالم و جنایتکار در کشورشان.
شورای انقلاب اسلامی ایران با کمال احترام از جنابعالی تقاضا دارد در حدود اختیارات قانونی جنابعالی به درخواست استرداد شاه پاسخ داده و مقدمات اجرای آن را تسریع بخشید.
با احترام
صادق قطب زاده – وزیر امور خارجه و عضو شورای انقلاب اسلامی ایران (صبح امروز سه شنبه 14). دی ۱۳۵۸)
متن نامه صادق قطب زاده به وزیر امور خارجه پاناما
صادق قطب زاده وزیر امور خارجه وقت ایران نیز یادداشت تلگرافی دیگری برای وزیر امور خارجه پاناما ارسال کرد که در آن به تفصیل درباره جنایات آمریکا در ایران و سایر کشورها صحبت کرد و اسناد حقوقی و بین المللی برای استرداد این کشور را ذکر کرد. شاه مخلوع . ترجمه متن فرانسوی یادداشت به شرح زیر بود:
تهران 9 دی 1358
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران
وی ضمن قدردانی از وزارت امور خارجه جمهوری پاناما به دلیل تحویل محمدرضا پهلوی به پاناما توسط ایالات متحده، توجه ملت و دولت پاناما را به موضع ملت و دولت ایران در این خصوص جلب می کند. موضوع:
ملت ایران همواره نسبت به مبارزات مستمر ملت های آمریکای لاتین علیه برتری و امپریالیسم آمریکا در این قاره و نیز مبارزات حقوقی ملت پاناما برای استقرار حاکمیت خود در این قاره ابراز همدردی و تحسین کرده است. کانال پاناما، با ملت پاناما ابراز همبستگی کرده است. به منظور خنثی کردن این شورش قانونی، دولت ایالات متحده هرگز از توطئه و فشار بر دولت های مربوطه، به ویژه دولت شما، به دلیل اهمیت منافع نظامی و اقتصادی ایالات متحده در منطقه کانال پاناما، دریغ نکرده است.
وضعیت اسفناک شیلی بارزترین نمونه از توطئه های آمریکا برای حفظ منافع یکجانبه این کشور است.
با همه این سخنان، مردم شجاع آمریکای لاتین با مخالفت کامل با جنایات امپریالیسم در کشورهای خود، دست اتحاد و دوستی را به سوی مردم و کشورهای برادر دراز کردند و نیروی تازه ای برای رسیدن به استقلال در نهاد خود احساس کردند. جدیدترین نمونه از این مبارزات، قیام پیروزمندانه در نیکاراگوئه علیه دیکتاتور فاسد سوموزا مورد حمایت ایالات متحده است. بدیهی است که مبارزان ساندینیستا به تنهایی نمی توانستند این دیکتاتور منفور را بدون کمک و حمایت کشورهای برادر به ویژه ملت پاناما در این مدت کوتاه سرنگون کنند.
در مورد شاه مخلوع ایران که یکی از فاسدترین و منفورترین دیکتاتورهای امروزی به شمار می رفت این نکته را باید در نظر داشت. پس از اینکه مردم مکزیک به اتفاق آرا از پذیرش مجدد او خودداری کردند، دولت پاناما در برابر فشارهای ایالات متحده تسلیم شد و با انتقال این جنایتکار به کشورشان موافقت کرد.
ملت شما نیز به نوبه خود به حضور رئیس جنایتکار در بانک پاناما اعتراض کرده اند و تظاهرات خیابانی چند روز اخیر شاهدی بر این اعتراضات است. علیرغم قدرت نمایی دولت آمریکا، ما اطمینان داریم که ملت شما در کنار سایر کشورها به مبارزه علیه سلطه این دولت ادامه خواهد داد.
دولت پاناما می تواند به سنت دیرینه پناهندگی سیاسی کشورهای آمریکای لاتین برای جلب افکار عمومی به نفع استرداد پادشاه مخلوع تکیه کند، اما طبق ماده 14-2 اعلامیه جهانی حقوق بشر، این حق را دارد که این کار را در موارد غیر سیاسی انجام دهید به جرایم جنایی (جرایم مربوط به حقوق عمومی) پناهندگی داده می شود. آیا جنایات، قتل ها و شکنجه های شاه مخلوع در ایران با انگیزه سیاسی قابل توجیه است؟
همه گزارش‌های تهیه‌شده در دهه اخیر توسط سازمان‌های غیردولتی معتبر جهانی و همه تحقیقات انجام‌شده توسط مردم بی‌طرف نشان می‌دهد که شاه مخلوع و همدستانش در کشتار ده‌ها هزار ایرانی از خانواده‌ها و بستگان شهدای بی‌شمار مقصر هستند. جنایات، از جمله نقض جدی، گسترده و مداوم حقوق بشر، و می تواند شاهد جنایاتی باشد که مستقیماً توسط شاه برای افشای کشور دستور داده شده است.
ابعاد جنایات شاه به حدی است که جامعه جهانی نمی تواند از آن احساس جدایی کند و در چنین شرایطی نیازی به صحبت از قرارداد استرداد بین دو کشور و اعطای حق پناهندگی سیاسی نیست.
جنایات محمدرضا پهلوی باید در چارچوب «جنایت علیه بشریت» که در دادگاه نورنبرگ ارائه شده و به تأیید کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل رسیده است، تعریف و توصیف شود. شکی نیست که اعطای حق پناهندگی به مرتکبان جنایات علیه بشریت به معنای رویگردانی از موازین اخلاقی بین المللی، بستر دادن به جنایتکاران و جنایتکاران و بازی با سنت شرافتمندانه و دیرینه حق پناهندگی سیاسی در جهان است. مورد آزادی خواهان واقعی
مردم ایران با تقاضای استرداد شاه مخلوع سعی در ارضای احساسات انتقام جویانه خود ندارند، بلکه می خواهند که شاه پاسخگوی جنایات خود و توطئه های ۲۵ سالی که با کمک ماموران ساواک انجام داد، پاسخگو باشد. فریاد مردم ایران برای حقوقشان، پرده را بردارید
ملت ایران با تقاضای استرداد شاه مخلوع می خواهد به جهانیان ثابت کند که ملت های تحت ستم جهان به قدرت های امپریالیستی اجازه نخواهند داد با سرنوشت ملت ها بازی کنند یا حیثیت ملی آنها را زیر پا بگذارند و یا کودتا کنند. با این ملت ها از سرسپردگانشان کمک بخواهید.
در این مبارزه ضد امپریالیستی، همه مستضعفان جهان باید متحد باشند و امیدواریم ملت و دولت پاناما با درک عمق این مبارزات، از پذیرش دستورات آمریکا و بازگرداندن شاه مخلوع سرباز بزنند. به ایران .
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران این فرصت را مغتنم شمرده و نهایت احترام خود را به وزارت امور خارجه جمهوری پاناما اعلام می دارد. (صبح امروز، سه شنبه چهارم دی ۱۳۵۸)
۲۵۹