این ساختمان مسکونی تهران رزیدنس است که به هتل کارلتون معروف است. برخی از انگیزه مالک از تخریب این بنای دوره پهلوی می گویند. اما میراث فرهنگی استان تهران «تخریب و بازسازی» این بنا را ممنوع اعلام کرده است.
به گزارش ایسنا، پوشش ساختمان مسکونی تهران یا «هتل کارلتون» شبهه هایی را درباره تخریب این بنای دوران پهلوی ایجاد کرده است. پیگیری های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران حاکی از آن است که تخریب و بازسازی این بنا به دلیل ارزش تاریخی و معماری «ممنوع» بوده است.
اداره کل میراث فرهنگی تهران در شهریور ماه سال 1403 در نامه‌ای به شهرداری تهران به ویژگی‌های معماری معاصر این بنا اشاره کرده و آن را دارای ارزش فرهنگی و تاریخی دانسته و صریحا تخریب این بنا را رد کرد و از مالک یا مالکان خواست که آن را مرمت و حفاظت کنند.
با این حال بررسی ها نشان می دهد که مالک به دلیل نداشتن ظرفیت باربری سازه همچنان خواهان تخریب ساختمان است.
این اولین بار نیست که چنین درگیری در اقامتگاه تهران رخ می دهد. در سال 1394 این بنای تاریخی مصادره شده از بنیاد مصطفان به مزایده گذاشته شد و پس از آن صاحب هتل چندین بار دست به دست شد. در آن زمان واکنش هایی علیه واگذاری این اثر تاریخی وجود داشت. ساختمان مسکونی اگرچه در فهرست آثار ملی قرار ندارد، اما از نظر معماری ارزشمند است و یکی از با ارزش ترین بناهای تهران است.
شهرام شهریار – فعال میراث فرهنگی – درباره ساختار هتل یا اقامتگاه کارلتون در سایت سفرنویس نوشت: ساختمان ارزشمند اقامتگاه که با دو نام «رویال رزیدنس» و «کارلتون» نیز شناخته می شود، واقع شده است. در خیابان سمیه (ثریا سابق) بعد از مفتح پلاک 115 و درب شمالی کوچه معیر، پلاک 4. طبق اسناد مالک اصلی ملک شخصی به نام بوده است. «حسین حسنی» که پس از چند بار واگذاری، عمارت پنج طبقه موجود حیدرقلی خان غیایی شاملو را به قیمت 995000 ریال خریداری و سپس به مبلغ 4000 ریال طبقات توسط غیایی در ساختمان قبلی ساخته شد. نمای فعلی نیز توسط او طراحی و اجرا شده است.
«حیدر قلی خان قایایی شاملو» از معماران پیشگام معماری مدرن ایران در سال 30 مهر متولد 1301 و پانزدهم در تهران شهریور وی در سال 1364 در فرانسه درگذشت. از معماری های برجسته قایی می توان به کاخ سنا (شورای اسلامی سابق و مجلس خبرگان فعلی) و هتل استقلال (هیلتون سابق) اشاره کرد.
این بنا به عنوان اقامتگاه سفرا و دیپلمات های فرانسوی و در اصل اقامتگاه موقت مهمانان و کارکنان ویژه این معمار بوده است. از آنجایی که حیدر قایی مشاور سلطنتی و فراماسون بود، این اقامتگاه تنها به عنوان محل اقامت موقت و محل ملاقات سفرا و دیپلمات های کشورهای دیگر بود.
به گفته ابوالحسن میرعمدی، این اقامتگاه محل سکونت معماران پروژه هایی به سرپرستی قایی و فروغی نیز بوده است. میهمانان ویژه این اقامتگاه عبارتند از “والتر گروپیوس” آلمانی و موسس “باهاوس”. مدرسه و معمار جمشید مدنی; بنابراین، فضاهای خالی کمتری برای اسکان مردم عادی وجود داشت.
این هتل قبل از سال 1357 به عنوان اقامتگاه و هتل مورد استفاده قرار می گرفت و به دلیل نزدیک بودن به دربار از آن به عنوان ملک بنیاد پهلوی مصادره کننده استفاده می شد و سربازان نگهبان اموال مصادره شده مدتی در آنجا اقامت داشتند. سپس حیاط هتل رزیدنس برای مدتی به عنوان پارکینگ مورد استفاده قرار گرفت و واحد تجاری نیز برای فروش محصولات فرهنگی بنیاد مورد استفاده قرار گرفت، اما این امر تا سال 1960 دوام نیاورد و به مکانی متروک تبدیل شد که محل اسکان مردم را فراهم می کرد. جعبه های خواب
