به گزارش ایرنا، از آنجایی که تعداد شهاب ها در هنگام عبور زمین از ذراتی که دنباله دارها یا سیارک ها برای چند شب از مدار زمین خارج می کنند، افزایش می یابد، این دوره را در نجوم، بارش شهابی می نامند. در بارش شهابی Geminid انتظار شهاب های درخشانی را داریم که اصطلاحاً آذرگوی نامیده می شوند.
شهاب‌ها شهاب‌هایی هستند که فقط از خورشید و ماه درخشان‌تر هستند و بسته به نوع شهاب سنگی که آنها را ایجاد کرده و جرم آنها ردی از خود به جای می‌گذارند که در رنگ‌های مختلف در آسمان قابل مشاهده است.
سیارک ها اجرام کوچکی هستند که از سنگ، فلز یا ترکیبی از هر دو ساخته شده اند. این اجسام نامنظم به دور خورشید می چرخند. ما بین دو سیاره مریخ و مشتری یک کمربند سیارکی داریم که طبق برخی فرضیه های نجومی سیاره ای بود که گرانش مشتری آن را خورد و یک سیارک از آن تشکیل شد و از این سیارک 3200 فایتون تشکیل شد.
پدیده بارش شهابی به قدری جذاب است که هر ساله آژانس های گردشگری و مسافرتی تورهایی برای رصد این پدیده نجومی در آذرماه تهیه و معمولاً تبلیغ می کنند. اما امسال رصد بارش شهابی چه در محیط های شهری، چه در مناطق بیابانی و چه در مناطق کوهستانی امکان پذیر نخواهد بود. اما چرا؟
کاظم کوکرم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره بارش شهابی جوزا که هر ساله رخ می دهد آذر ماه به اوج خود می رسد، گفت: این بارش شهابی هر سال در شب بیست و سوم آذر به اوج خود می رسد؛ به این ترتیب در دوره قرن بیست و یکم آذر تا 30 آذر به طور معمول، زمین از ذرات باقی مانده از حرکت سیارک 3200 فایتون عبور می کند و زمانی که این ذرات باقی مانده از چرخش این سیارک در مدارش به دور خورشید با جو زمین برخورد می کنند، شاهد سوختن این ذرات هستیم. (که بیشتر دانه های شنی هستند که در جو زمین به صورت شهاب های متعدد و بارش های شهابی می بینیم. اما امسال بسته به موقعیت ماه در آسمان شب، شرایطی وجود دارد که عملا غیرممکن است. برای رصد این بارش شهابی .
این مدرس نجوم برای توضیح این پدیده افزود: شب های اصلی این باران که طبق اعلام سازمان بین المللی شهاب سنگ (IMO) در شب های 23 و 24 است. آذر (جمعه و شنبه) همزمان با حضور ماه در فاز نزدیک به ماه کامل رخ می دهد. بنابراین، در شب اوج بارش شهابی Geminid، تقریبا 97٪ از سطح ماه روشن است.
کوکرم تاکید کرد: بنابراین در شب های اصلی این بارش شهابی ماه کامل در آسمان داریم و به همین دلیل شانسی برای دیدن شهاب های این بارش شهابی نداریم نبود انتظار داشتیم در اوج بارش شهابی زیر آسمانی بدون مهتاب یا آلودگی نوری و در یک ساعت از شب مرکز بارش شهابی Geminid بالای سر ما باشد و اطراف آن کاملا باز باشد، اما با توجه به اینکه امسال حضور ماه را در شب های سیزدهم و چهاردهم جمادی الثانی در آسمان شب تجربه کنید. در بهترین حالت، به نظر می‌رسد که بیش از چهار یا پنج شهاب در آسمان نمی‌بینیم که مشابه فراوانی شهاب‌های جدا شده در شب‌های دیگر سال است.
وی خطاب به هواداران آسمان گفت: افرادی که معمولا 23 سال سن دارند. آذر بارش شهابی جمینی را در خارج از شهر خواهید دید. باید بدانید که امسال به دلیل وضعیت ماه نمی توانیم هیچ یک از بارش شهابی جوزا را ببینیم.
این روزنامه نگار علم یادآور شد: وقتی ماه کامل در آسمان داریم فرقی نمی کند به آسمان شب شهری با آلودگی نوری و گرد و غبار نگاه کنیم یا در کوه های بلند باشیم یا در دوردست. بیابان؛ در هر صورت نور شدید مهتاب در شب های اطراف هلال ماه مانع از دیدن واضح شهاب ها در آسمان می شود. به استثنای برخی از شهاب ها که بسیار درخشان هستند یا به اصطلاح چشمک می زنند.
تفاوت بارش شهابی جوزای و بارش شهابی بارساوشی
کوکرم خاطرنشان کرد: در مورد بارش شهابی جوزا برخی می گویند که مثلا یک هفته زودتر به رصد بارش شهابی می رویم که ماه کامل نیست و می توانیم شهاب های این بارش شهابی را ببینیم. اما نکته اینجاست که بارش شهابی جمینی با بارش شهابی تابستانی که دوره فعالی طولانی دارد یکسان نیست. کل دوره فعالیت بارش جوزا از 21 آوریل آذر; یعنی فقط دو تا سه روز قبل از اوج بارندگی و تا 30 روز بارندگی شروع می شود. آذر فعال است امسال این مدت مصادف با شب های دهم تا نوزدهم ماه جمادی الثانی است که هلال پهن، درخشان و نورانی در وسط آسمان می درخشد.
همچنین وقوع شهاب‌ها پس از شب اوج بارش جوزا به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد و اینطور نیست که بتوانید از یک هفته قبل تا یک هفته بعد از اوج، تصور خاصی از شهاب‌های جوزا داشته باشید.
وی در پایان تاکید کرد: برای دیدن شهاب های متعدد بارش جوزا فقط می توان به شب های اوج یعنی 23 و 24 نگاه کرد. آذر باید به یاد داشته باشیم که امسال بخت با علاقه مندان به این بارش شهابی نیست و مصادف با درخشش ماه کامل در آسمان شب بود.