نویسنده این هدف را در متن نمایشی خود با وادار کردن شخصیت ها به اعمال اجباری زندگی روزمره به خوبی نشان می دهد، اعمالی که همگی بدون ارتباط کلامی با یکدیگر انجام می شوند.

نمایش بازی بیکلام 2 متشکل از دو شخصیت بدون کلام و ارتباط با یکدیگر است. شخصیت اول دارای ویژگی های فردی ناامید، خسته، بی هدف و پوچ است که با وجود بی عملی سعی دارد تنهایی و انزوای درونی خود را برای مخاطب به تصویر بکشد. ناتوانی در پوشیدن لباس و برآورده ساختن ساده ترین نیازهای روزانه انسان، بیانگر نهایت بی هدفی و تنبلی در حرکت فعال زندگی اوست.

او حتی قادر به قورت دادن مقدار هویج در دهانش نیست و آنها را بیرون می اندازد. این خود شاید نمادی از ناتوانی انسان امروزی در دریافت و تحلیل عناصر و رویدادهای پیرامونش باشد.

شخصیت اول، در شکلی متفاوت، شخصیتی سرزنده، شاد و پرانرژی دارد. این شخصیت او را وادار می کند که لحظه ای استراحت نداشته باشد و با امید به انجام کارهای روزمره خود ادامه دهد.

شخصیت دوم، برخلاف شخصیت اول، برنامه ریزی دقیق و جاری برای زندگی خود دارد، تا جایی که از قطب نما برای یافتن مسیر زندگی خود استفاده می کند. او به قدری از زندگی خود لذت می برد که فقط خوردن چند هویج باعث ایجاد سرخوشی و خوشحالی در او می شود. انجام کارهای روزانه او حتی گاهی اغراق آمیز است. مسواک زدن یا تمیز کردن لباس نماد شوخ طبعی افرادی است که آنقدر گرفتار قوانین و روش های زندگی ماشینی انسان امروزی شده اند که زیاده روی تعلق داشتن به این سیستم های صنعتی و ماشینی را درک نمی کنند.

صحنه خالی از هر گونه دکوری است و فقط از دو کیف، یک جفت لباس و یک جفت کفش تشکیل شده است. هیچ موسیقی نمایش را همراهی نمی کند و نور تنها در مسیری باریک عرض صحنه را می پوشاند و پویایی جامعه را در قالب مسیر باریک شخصیت ها معرفی می کند. لباس بازیگران در طراحی و اجرای ساده و سفید، بر استقلال ذهن شخصیت ها از هر گونه افکار و احساسات تأثیرگذار درونی تأکید بیشتری دارد.

نبود هیچ دیالوگی در نمایش به صحنه رنگ مکتب پوچ نمی دهد و ریتم کند نمایش به خوبی این بیان پوچی را همراهی می کند. بازیگران اجرای روان‌فیزیکی «روان تنی» روان و باطن آدم‌های نمایش را به خوبی و با مهارت فراوان به روایتی تصویری تبدیل می‌کنند.

این بیان بصری وجود مکتب اکسپرسیونیسم را به عنوان اساس این نمایش پوچ نشان می دهد. بیانیه های تصویری در مورد باطن و روان افراد بی خبر که در ویترین صحنه نمایش داده شده است. اما استفاده نویسنده از مکتب سمبولیسم (Symbolism) برای بیان رفتار شخصیت ها را نمی توان به راحتی نادیده گرفت. کیسه های سفید می توانند نمادی از پیله های شخصیتی باشند که انسان مدرن به دور خود می پیچد و خود را در آن محصور می کند و امکان هرگونه ارتباط انسان با موجودی دیگر را به کلی از بین می برد. افراد حاضر در نمایش مجبورند یکدیگر را حمل کنند که به نوبه خود نمادی از نیاز به زندگی اجتماعی در جوامع امروزی است. این انتقال دشوار که می تواند با زحمت و در فواصل بسیار کوتاه انجام شود، نشانه ای از پویایی کند اجتماعی جوامع صنعتی و ماشینی امروزی در جهان است. کارگردان نمایش تمام عوامل و عوامل خلق این اثر پوچ را روی صحنه نمایش به خوبی مدیریت می کند.

آنچه در بکلام 2 به مخاطب ارائه می شود وضعیت امروز ماشینی و صنعتی است که معمولا در دو قالب جلوه اجتماعی پیدا می کند. قالبی که شرایط صنعتی و اجتماعی انسان معاصر را می پذیرد (شخصیت دوم) و همچنین قالبی که این شرایط را نمی پذیرد (شخصیت اول). نویسنده در هر دو صورت با خلق طنزی تلخ، باطن افراد این جامعه را آشکار می کند تا مخاطب علت این همه تنهایی و انزوا را در پیله های خود بافته و خودساخته ای که هر فردی دارد، ببیند. خود را در زندگی خود محصور می کند و با این کار امکان هرگونه ارتباط با دیگران را می گیرد.

کلام پایانی این است که ساموئل بکت همانند این نمایشنامه دلایل بیان ایده اصلی خود را در قالب مکتب پوچی بیان می کند. او در این اثر با گزارشی از وضعیت نامناسب انسان ماشینی امروز، قصد مخاطب خود را برای رسیدن به سطح بالاتری از یادگیری مکتب مورد نظر خود بیان می کند و هوشمندانه و در چارچوب تصویری که از این مرد دارد، تنها ارتباط، بزرگترین دارو است. درمان بیماری ها و رسیدن به تعادل اجتماعی. نگارنده رکود حرکت جامعه بشری را در خلأ ارتباط جستجو می کند که منجر به عدم تعادل در رفتار فردی و اجتماعی افراد شده است. این تعادل در جوامعی که افراد با هم ارتباط بیشتری دارند (مثلاً در جوامع سنتی) به راحتی و آسانی به دست می‌آید و این نیاز در جوامعی حاصل می‌شود که علیرغم جایگاه فوق، دارای موقعیت نژادی، زبانی، صنعتی و اتومبیل‌رانی زیادی هستند. و تنوع فرهنگی، بسیار شدیدتر احساس می شود.

نمایش بازی به کلام 2 به کارگردانی الهام ایروانی در تالار مولوی اجرا می شود.

۲۴۵۲۴۵

اخبار مرتبط

ارسال به دیگران :

آخرین اخبار

همکاران ما