چهاردهم مهر ماه تهران است. در سال ۱۲۸۵ پس از امضای قانون اساسی مظفرالدین شاه قاجار، اولین جلسه شورای ملی در ۲۳ مهر همان سال با حضور شاه قاجار تشکیل شد و در این جلسه تهران رسماً و قانوناً به عنوان پایتخت انتخاب شد. از ایران از آن زمان تا کنون روز 14 مهر به روز تهران معروف است. تهران در سینمای ایران بسیار مهم است. علاوه بر اینکه به عنوان یک کلان شهر بستر مناسبی برای ساخت فیلم های مختلف است، بسیاری از آثار نیز نام تهران را به عنوان عنوان فیلم ها به کار می برند.
به گزارش بازتاب آنلاین، به بهانه روز تهران نگاهی می اندازیم به فیلم هایی که تهران در آنها نقش محوری دارد و از همین نام برای عنوان آنها استفاده کرده است.
آهنگ تهران کامران گدکاچیان 1370
در فیلم «آواز تهران»، تهران به عنوان یک کلانشهر ناامن و غیرقابل اعتماد معرفی شده است. درست مثل نگاهی که فیلم هایی مثل «آقای هالو» به کارگردانی داریوش مهرجویی بر اساس آن ساخته شده است. اینکه تهران پر از دلالان است و برای مسافرانی که از شهرهای مختلف به آنجا می آیند تله می گذارد. «آواز تهران» داستان رحمان مهاجری از شهرستان است که در تهران با فریدون آشنا می شود که تجارتش قاچاق فیلم های ویدئویی است. سادگی رحمان کار خودش را می کند و توسط پلیس دستگیر می شود. در نهایت جنبه دیگری از این معامله چرک را دیدیم که نشان از استفاده ابزاری مردم در پایتخت پرجمعیت دارد. «صدای تهران» نسبت به پیامدهای هوس های خام در پایتخت هشدار می دهد و به اهالی و روستاییان شهر هشدار می دهد که اینجا جای مناسبی برای زندگی نیست. «آواز تهران» جزو آثار متوسط کامران قدکچیان است اما از دید منتقدان و سینماگران چندان قابل قبول نیست.
تهران عصر جدید زنده باد علی حاتمی 1387
«دوران جدید تهران» فیلمی برگرفته از مجموعه «هزاردستان» علی حاتمی است که 3 سال پس از درگذشت علی حاتمی توسط واروج کریم مسیحی در یک فیلم 90 دقیقه ای تدوین شد. نکته مهم این است که علی حاتمی در زمان ساخت این سریال دو نام داشت. یکی «هزاردستان» و دیگری «تهران روز نو» که در نهایت «هزاردستان» را برای آن انتخاب کرد، اما کریم مسیحی نام مورد علاقه دیگر حاتمی را بر این فیلم 90 دقیقه ای گذاشت. داستان فیلمی مثل «هزاردستان» درباره سرشماری قبلی است. شهریور سال 1320 و شروع به سرقت جواهرات عروس خان مظفر می شود و بخش های مهمی از سریال را شامل می شود.
شب های تهران داریوش فرهنگ ۱۳۷۹
«شب های تهران» در اواخر دهه 70 در شرایطی تولید شد که داستان قتل های زنجیره ای و خفاش های شب در رأس اخبار قرار داشت. این فیلم درباره یک قاتل زنجیره ای بود که با یک تیر سفید در شهر پرسه می زد و دختران چشم آبی را به قتل می رساند. دانش‌آموزی برای کشف راز این قتل‌ها لنز آبی روی چشم گذاشت و شبانه برای یافتن قاتل راهی تهران شد. تا اینکه سرانجام متوجه می شود که قاتل لوله کش شرکتش است و از آنجایی که همسرش را به اتهام خیانت به قتل رسانده است، نمی تواند اجازه دهد زن چشم آبی دیگری زنده بماند و جنایت خود را تکرار می کند. این فیلم شب های ناامن تهران را به تصویر می کشد. از آنجایی که در آن زمان بحث شب خفاش ها و قتل های زنجیره ای داغ بود و بازسازی چنین اثری بسیار حائز اهمیت بود، فیلم «شب های تهران» ساخته ملثبی یکی از فیلم ها محسوب می شود. نبود برای بردن جایزه نقدهای زیادی در مورد آن نوشته شد، اما در نهایت فروش نسبتا خوبی در گیشه داشت.
تهران ساعت 7 صبح امیرشهاب رازویان 1381
در فیلم «تهران ساعت 7 صبح» تهران با خستگی و روزمرگی به عنوان شهری مدرن معرفی شد. امیرشهاب رضویان در ساعتی مشخص یک روز از جان چند شهروند تهرانی را از دست داده بود. فیلمی اپیزودیک که در هر بخش به زندگی یک شخصیت می پرداخت. رضویان در مجموع می خواست تصویری از زندگی مردم در دهه 80 را به تصویر بکشد و مشکلات، ناکامی ها و خستگی های آنها را در معرض دید عموم قرار دهد. داستان فیلم با اعلام ساعت 7 صبح در یک چهارراه شروع شد و داستان زندگی شخصیت ها درست زمانی پیش روی ما بود که قرار بود کار روزانه خود را شروع کنند. “تهران ساعت 7 صبح” یکی یکی از فیلم های مهم اوایل دهه 80 بود و در کارنامه امیرشهاب رضویان به عنوان اثری قابل توجه به حساب می آمد.
شبی در تهران بهرام کاظمی 1386
فیلم سینمایی «شبی در تهران» به کارگردانی بهرام کاظمی و بازی بازتاب آنلاین و ماهایا پطروسیان زندگی یک زوج را در شبی از شب های تهران به تصویر می کشد. نگاه کارگردان در این فیلم نیز به ناامنی و مشکلات زندگی در تهران می پردازد. داستان درباره زوج جوانی است که برای کار در شرکتی در رشت به تهران می روند اما در طول سفر و در تهران با مشکلات زیادی مواجه می شوند. این فیلم اقتباسی از فیلم «غریبه ها در شهر» به کارگردانی آرتور هیلر بود، اما اثر چندان قدرتمندی نیست. در واقع نمی تواند باشد یکی این فیلم را یکی از موفق ترین فیلم های سینما می دانند. حضور بازتاب آنلاین و ماهایا پطروسیان یکی یکی از مهمترین برگه های برنده فیلم بود.
تهران تهران زندگی داریوش مهرجویی و مهدی کرم پور 1388
شهرداری تهران در سال 1367 ساخت فیلمی در سه قسمت را ساخت که قسمت اول آن با نام های «تهران روزهای آشنایی» ساخته داریوش مهرجویی و «تهران سیم آخر» ساخته مهدی کرم پور بود. اپیزود «تهران تهران» قرار بود توسط سیف الله داد اجرا شود که متأسفانه قبل از شروع ساخت فیلم درگذشت. به همین دلیل تبدیل به یک اثر دو قسمتی شد. اپیزود «تهران روزهای آشنایی» شروعی ضد تهرانی دارد اما بعداً متوجه می شویم که این شهر مکان هایی برای استراحت دارد. ابتدای این قسمت داستان تخریب خانه یک خانواده است. در آستانه تحویل سال بی خانمان می شوند اما تهرانگردی درد را از بین می برد. مهرجویی تصویری متحرک از تهران را به نمایش می گذارد اما این زیبایی قربانی بی کیفیتی فیلم می شود. در «تهران سیم اخر» شهر نیز هویت دارد و این بار شخصیت های آن که جوان عاشق موسیقی هستند، محوریت دارند و محدودیت های نواختن موسیقی در این شهر محور اصلی آن می شود.
تهران 1500 | بهرام عظیمی ۱۳۹۱
بهرام عظیمی در انیمیشن «تهران 1500» آینده تهران را پیش بینی کرد و تصویر یک تهران پیشرفته با تکنولوژی بسیار بالا را به مخاطبانش ارائه کرد. داستان فیلم در سال 1500 روایت می شود. وقتی روبات ها با مردم زندگی می کنند و ثروتمندان می توانند تا 160 سال با امکانات پزشکی پیشرفته زندگی کنند. خیابان ها، ساختمان ها، وسایل نقلیه و غیره همه آنها بسیار مرده اند و سبک زندگی مردم کاملاً تغییر کرده است. شخصیت اصلی، پیرمردی 160 ساله به نام اکبر آقا است که هنوز عادت های قدیمی خود را حفظ کرده است. عظیمی از بازیگران زیادی برای همکاری در این فیلم دعوت کرده بود. مهران مدیری، بهرام رادان، هدیه تهرانی، حبیب رضایی، گوهر خیراندیش، محمدرضا شریفی نیا و… با این اثر انیمیشن همراه بودند. با وجود تلاش های فراوان، «تهران 1500» فیلم موفقی است نبود و نتوانست آنطور که باید توجه را به خود جلب کند.