در پی اعلام رای نهایی هیات انتخاب سینمای ایران برای اسکار 2025 و اکران فیلم “در آغوش درخت” با انتشار نامه ای از فریدون جیرانی خطاب به پرویز شهبازی کارگردان این فیلم. «رکسانا» حواشی زیادی در این موضوع داشت. در نتیجه این حواشی، شبنم مقدمی به عنوان سخنگوی هیات انتخاب و فریدون جیرانی واکنش هایی از خود نشان دادند.
به گزارش بازتاب آنلاین، از ابتدای سال جاری و زمانی که بحث انتخاب نماینده سینمای ایران در اسکار مطرح شد، بیشتر گمانه زنی ها حول محور انتخاب فیلم «رکسانا» به کارگردانی پرویز شهبازی برای رسیدن به اسکار بود. اما در 31 ام شهریور و پس از مدتی رای گیری و شایعات پیرامون این انتخابات بالاخره رای نهایی هیات گزینش اعلام شد. موضوعی که در این انتخاب جلب توجه کرد این بود که در بین سه گزینه نهایی که برای این انتخاب در نظر گرفته شده بود، حتی نام «رکسانا» هم دیده نمی شد. این در حالی بود که این فیلم هفته گذشته اکران محدودی داشت. یکی شهرهای ایران را تصاحب کرده بود تا به اسکار برسد. اما حواشی با انتشار نامه ای خطاب به شهبازی خطاب به فریدون جیرانی مسیر جدیدی پیدا کرد.
در سال 1401 پریوز شهبازی فیلم «رکسانا» را برای حضور در جشنواره فیلم فجر آماده می کرد، اما در حوالی زمان برگزاری جشنواره گزارش شد که فیلم از نظر فنی برای حضور در این رویداد آماده نیست. پس از گذشت دو سال از ساخت این فیلم، خبر اکران آن به گوش می رسد. نبود تا اینکه در ماه های اخیر و با موفقیت این فیلم در جشنواره فیلم توکیو، شایعه حضور جدیدترین اثر شهبازی با عنوان بازمانده ایران در اسکار 2025 منتشر شد.
با انتشار خبر اکران محدود این فیلم در شهرستان ها، این شایعه قوت گرفت. اما زمانی که کمیته گزینه های نهایی را اعلام کرد، نامی از فیلم شهبازی روی آن ها نبود. این اتفاق این سوال را ایجاد کرد که آیا فیلم شهبازی در بین آثار به رای گذاشته شده بازبینی شده است یا خیر؟
اما پس از اعلام نام «درآقث ترم» به عنوان نماینده ایران، نامه ای از فریدون جیرانی. یکی اعضای هیاتا سخنرانی خطاب به پرویز شهبازی را با این مضمون منتشر کردند: «آقای شهبازی! «رکسانا» فیلم تلخ و تاثیرگذاری بود. یکی یکی از بهترین فیلم های شماست. این فیلمی بود که می‌توانستید درون جامعه امروزی را ببینید. بحران های جامعه را دید و با مردم گرفتار آن بحران ها همدردی کرد. خوشحالم که روشنفکری مثل شما متعلق به نسلی است که هنوز «گفتار» و حرفی برای گفتن دارد و سینمایش «شخصیت» دارد. متاسفم…» این نامه واکنش هایی را در خصوص انتخاب نهایی هیئت انتخاب برانگیخت و «در آغوش درخت» به عنوان منتخب دولتی مطرح شد.
برخلاف این شایعات، شبنم مقدمی برای اولین بار در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا، با بیان اینکه این شایعات صحت ندارد، گفت: کمیته انتخاب نماینده ایران در اسکار 2025 تمامی آثار واجد شرایط شرکت در این مسابقه را بررسی کرد. چندین اثر پیشنهادی، از جمله سه فیلم «رکسانا»، «صبحانه با زرافه‌ها» و «تابستان همان سال» به دلیل نبود حداقل اکران تجاری در زمان اعلام اسکار، درج نشدند حقوق فیلمسازان و حفظ امکان رسیدگی در سال آینده اعضای هیئت داوران در فضایی کاملاً حرفه ای و با رعایت کامل اصول اخلاق کاری و بدون رهاسازی به بررسی و ارزیابی فیلم ها پرداختند شایعات و گمانه زنی های رسانه ای شد و فیلم «در آغوش درخت» با رای اکثریت مطلق اعضای هیات مدیره به طور قطعی انتخاب شد.
در پی این واکنش، فریدون جیرانی نیز نامه دیگری در توضیح این ماجرا و سوء تفاهم پیش آمده منتشر کرد: «سلام، نامه ای دیگر، باز هم ببخشید، من دوست ندارم که نامه شخصی من به آقای شهبازی این تصور را ایجاد کند که انتخاب افراد محترم. فیلم «در آغوش درخت» برای اسکار یک انتخاب دولتی است، اینطور نیست، توضیح می دهد سخنگوی خانم شبنم مقدمی فیلم «در آغوش درخت» با رای اکثریت انتخاب شد فقط یک رای داشت و سه فیلم به خاطر صحبت های خانم مقدمی کنار گذاشته شد، اما پشیمانی من در پایان آن نامه به این دلیل بود که معتقد بودم «رکسانا» بهترین گزینه برای اسکار است روز اول، اما متاسفم که دوستان دیگر این نظر را نداشتند.
شبنم مقدمی در ادامه نامه جیرانی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام به توضیح بیشتر این موضوع پرداخت و نوشت: به اطلاع خبرنگاران محترم حوزه سینما، صفحات سینمایی و علاقه مندان به سینما و اخبار سینما می رساند: به عنوان یکی از اعضای سخنگوی انتخاب. کمیته آثار سینمای ایران برای ارائه آکادمی اسکار 2025 لازم دانستم در اینجا توضیح مختصری بدهم (برای دوستانی که علاوه بر سایت ها و خبرگزاری های رسمی علاقه مند به دنبال کردن شخصی هستند، واضح و مبرهن است). آثار ارائه شده به کمیته که بنا به نظر هر یک از اعضا به فهرست نهایی اولیه رسیده است، در چند راه حل دیده و بررسی شده است و غیر از این نمی شود. اکثریت قاطع آرا و در طول یک فرآیند کاملاً دموکراتیک انتخاب شده، جایی برای هیچ بحثی وجود ندارد.”
مقدمی در ادامه این پست اینستاگرامی به شبهه ایجاد شده در مورد فیلم های «رکسانا» و سایر گزینه های احتمالی پرداخت و گفت: دوستان عزیز طبق دستورالعمل آکادمی اسکار، هر فیلم نامزد حداقل یک هفته باید واجد شرایط باشد. راه اندازی تجاری (فروش بلیت به عموم مردم و نه تنها در Geneshwaras). مرجع تایید وضعیت اکران فیلم با کمیته انتخاب سازمان سینمایی است و سایت اعلام شده به آکادمی اسکار «سمفا» (سامانه فروش و اکران) است. در نتیجه هر فیلم فارغ از کیفیت اثر باید یک هفته با تایید سازمان سینمایی اکران شود و سپس وضعیت فروش و اکران در سایت «سمفا» منتشر می شود. چون تا 31 ام شهریور ماه تایید اکران این سه فیلم (رکسانا، صبحانه با زرافه ها و تابستان همان سال) به کمیته نرسید، اعضا به اتفاق آرا تصمیم گرفتند فرصت را برای بررسی و ارائه این فیلم ها از دست ندهند. آثار سال آینده نام این سه نفر فیلم را از لیست حذف می کند و این همانطور که مشخص است ربطی به کیفیت هیچ فیلمی ندارد.
وی در پایان مقاله خود درباره رفع نگرانی گفت: پس جای نگرانی (و پشیمانی!) نیست. سازندگان محترم این فیلم ها در صورت اکران در سال آینده فرصت بررسی و ارسال به آکادمی اسکار را دارند. با این توضیحات فکر می کنم وقت آن رسیده که از حاشیه ها بکاهم و برای نماینده سینمایمان در اسکار آرزوی موفقیت کنیم که به حق و با تایید هواداران شایسته است نماینده سینمای ایران در آکادمی اسکار باشد. که افتخار هر فیلم سینمای ایران و هر فرد مرتبط با سینمای ایران، افتخار ما و ایران و سینمای ایران است.»
تائیدیه اکران «رکسانا» با توجه به اینکه این فیلم مدتی است در مرحله تولید بوده است به هیات انتخاب 9 نفره ارائه نشده است. یکی در سینما شاهین شهر اصفهان به صورت محدود توسط شرکت پخش آن فیلیمیران اکران شد.