دانشمندان در اعماق وسیع و مرموز اقیانوس، خانه برخی از مرگبارترین موجودات سیاره زمین، راهی غیرمنتظره برای مبارزه با دیابت و عدم تعادل هورمونی کشف کرده اند. یک مطالعه جدید نشان می دهد حلزون دریایی سمی که به دلیل نیش کشنده اش شناخته می شود راز قدرتمندی دارد، سمی که می تواند روش درمان برخی بیماری ها را متحول کند.
به گزارش ایسنا، حلزون دریایی مخروطی (Conus geographus) یک شکارچی معمولی نیست. این جانور به جای استفاده از نیروی وحشیانه برای گرفتن طعمه خود، از روشی موذیانه استفاده می کند که شامل ترکیبی از سموم است که عملکرد بدن قربانیان را مختل می کند و آنها را درمانده و به راحتی می خورد. اما در این ترکیب مرگبار ماده قابل توجهی نهفته است که از هورمون انسانی تقلید می کند و این پتانسیل را دارد که منجر به داروهای جدید شود.
به گفته SF، دانشمندان دانشگاه یوتا و همکاران بین المللی آنها که کار خود را در مجله Nature Communications منتشر کرده اند، عنصری را در زهر حلزون شناسایی کرده اند که مانند سوماتوستاتین، یک هورمون انسانی مسئول تنظیم قند خون و سایر فرآیندهای بدن عمل می کند.
آنچه واقعا شگفت انگیز است این است که این سم تولید شده توسط حلزون ها به نام Consomatin نه تنها از هورمون تقلید می کند بلکه از نظر ثبات و ویژگی از آن پیشی می گیرد و آن را به گزینه ای عالی برای تولید دارو تبدیل می کند.
چگونه یک سم کشنده می تواند به یک داروی نجات دهنده تبدیل شود؟
در انسان، سوماتواستاتین به عنوان نوعی تنظیم کننده اصلی عمل می کند و تضمین می کند که سطح قند خون، هورمون ها و سایر مولکول های حیاتی از کنترل خارج نمی شوند. با این حال، Consumatin، نسخه حلزونی این هورمون، مزایای منحصر به فردی دارد.
برخلاف سوماتوستاتین انسانی که با چندین پروتئین در بدن تعامل دارد، Consumatin تنها یک پروتئین خاص را با دقت بالا هدف قرار می دهد. این هدف گیری دقیق به این معنی است که Consumatin به طور بالقوه می تواند برای تنظیم سطح قند خون و هورمون با عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای موجود استفاده شود.
Consumatin همچنین پایدارتر از هورمون انسانی است و به دلیل وجود یک اسید آمینه غیر معمول که آن را در برابر تخریب مقاوم می کند، مدت بیشتری در بدن باقی می ماند. برای محققان داروسازی، این خاصیت معدن طلا است، زیرا می‌تواند منجر به توسعه داروهایی شود که مزایای طولانی‌تری را برای بیماران فراهم می‌کنند، دفعات مصرف دارو را کاهش می‌دهند و نتایج کلی درمان را بهبود می‌بخشند.
اگرچه ممکن است الهام گرفتن از سم در تولید دارو غیرمعمول به نظر برسد، اما این رویکرد به طرز باورنکردنی ثمربخش بوده است. مثل دکتر هلنا صفوی، دانشیار بیوشیمی در دانشگاه یوتا و نویسنده اصلی این مطالعه، توضیح می دهد که حیوانات سمی مانند حلزون مخروطی میلیون ها سال فرصت داشته اند تا سموم خود را برای هدف قرار دادن مولکول های خاص در طعمه خود تطبیق دهند. دقیقاً همین دقت تکاملی است که این سموم را در جستجوی داروهای جدید بسیار ارزشمند می کند.
Consumatin در محیط طبیعی خود با سم دیگری در سم حلزون مخروطی که شبیه انسولین است، کار می کند و قند خون طعمه حلزون را به طور چشمگیری کاهش می دهد. این باعث می شود ماهی در حالت تقریباً کما باشد و قادر به فرار از چنگال مرگبار حلزون نیست.
با مطالعه Consumatin و شریک مشابه انسولین آن، محققان بر این باورند که می توانند راه های جدیدی را برای کنترل سطح قند خون در انسان کشف کنند که به طور بالقوه می تواند منجر به درمان های بهتر برای دیابت شود.
جالب‌تر این است که سم حلزون مخروطی حاوی سموم دیگری باشد که هنوز کشف نشده‌اند و قند خون را نیز تنظیم می‌کنند.
این مولکول های کشف نشده می توانند راه را برای نسل جدیدی از داروهای دیابت هموار کنند و میلیون ها نفر را در سراسر جهان امیدوار کنند.