داروها از کجا می‌دانند به کدام قسمت بدن بروند؟

داروها دارای قدرت درک نیستند اما طراحی خوب به آن‌ها کمک می‌کند به مقصد موردنظر پزشکان و بیماران برسند.

داروها چگونه جذب بدن می‌شوند

وقتی قرصی را قورت می‌دهید، قرص در شکم و روده‌ها حل می‌شود و سپس مولکول‌های دارو وارد جریان خون می‌شوند. مولکول‌های دارو ازطریق خون می‌توانند در بدن گردش کنند و به اندام‌ها و بافت‌های مختلف دسترسی پیدا کنند. مولکول‌های دارویی با جذب شدن به گیرنده‌های مختلف سلولی که می‌توانند واکنش مشخصی را تحریک کنند، بر بدن تأثیر می‌گذارند.

گرچه داروها برای گیرنده‌های مشخص و ایجاد اثر مطلوب طراحی شده‌اند غیرممکن است بتوان از گردش آن‌ها در جریان خون و تأثیر آن‌ها بر موقعیت‌های غیرهدف جلوگیری کرد؛ درنتیجه ممکن است عوارض جانبی را به‌دنبال داشته باشند.

مولکول‌های دارویی که در خون گردش می‌کنند به‌مرور زمان کاهش می‌یابند و در نهایت ازطریق ادرار دفع می‌شوند. یک نمونه‌ی ساده، بوی شدید ادراری است که ممکن است پس از خوردن مارچوبه حس کنید، زیرا کلیه‌ها به‌سرعت اسید مارچوبه را پاکسازی می‌کنند.

به‌طور مشابهی مولتی‌ویتامین‌ها معمولاً حاوی ریبوفلاوین یا ویتامین B2 هستند که باعث می‌شوند ادرار رنگ زرد روشن به خود بگیرد. ازآنجاکه عبور مولکول‌های دارویی از پوشش روده براساس خواص شیمیایی دارو تغییر می‌کند، برخی داروهایی که می‌خورید هرگز جذب نمی‌شوند و ازطریق مدفوع دفع می‌شوند.

ازآنجاکه کل دارو جذب بدن نمی‌شود به همین دلیل برخی داروها مثل داروهای درمان فشار خون و آلرژی به صورت منظم مصرف می‌شوند تا مولکول‌های دارویی حذف‌شده را جایگزین کنند و با حفظ سطح کافی دارو در خون، تأثیر آن را حفظ کنند.

مصرف دارو در جای مناسب

در مقایسه با قرص‌ها و کپسول‌ها، روش بهینه‌تر جذب دارو در جریان خون، تزریق مستقیم وریدی آن است. به این صورت کل دارو در بدن جریان پیدا می‌کند و از تجزیه‌ی آن در شکم جلوگیری می‌شود. بسیاری از داروهایی که به صورت وریدی تزریق می‌شوند از نوع داروهای بیولوژیک یا بیوفناوری هستند؛ مواد تشکیل‌دهنده‌ی این داروها از موجودات زنده‌ی دیگر گرفته شده‌اند.

نمونه‌ی متداول، داروهای سرطانی موسوم به آنتی‌بادی‌های مونوکلونال هستند؛ پروتئین‌هایی که جذب سلول‌های تومور می‌شوند و آن‌ها را می‌کشند. این داروها به‌صورت مستقیم در رگ تزریق می‌شوند زیرا شکم نمی‌تواند تفاوت بین هضم پروتئین دارویی و هضم پروتئین چیزبرگر را تشخیص دهد.