استایل‌های متفاوت هانیه، باران و فرشته در قصه علی شهناز

چی بپوشم: چرا گریه نمی کنی؟ درخواست بزرگی است از کسی که به بن بست رسیده و انسداد در تمام رگ های زندگیش جاری است. پس از مرگ پدر و مادرش، زندگی علی شهناز (شخصیت اصلی فیلم) بر برادر کوچکترش متمرکز است. او نیز می میرد و علی و همسر جوانش را تنها می گذارد.

حالا علی دلیلی برای ارتباط با این دنیا ندارد. او حتی نمی تواند گریه کند و این موضوع به یکی از دغدغه های اصلی او و اطرافیانش تبدیل شده است. این فیلم ساده و عمیق پاسخی است به همه کسانی که ته چاه نشسته اند و علی شهناز، من، تو و دیگران را در ورطه ناامیدی، لنگ می خوانند. به بهانه استقبال از این فیلم به سراغ سبک بازیگران آن رفته ایم. با ما همراه باشید.

علیرضا معتمدی

معتمدی در نقش علی شهناز حضوری جذاب دارد. او که خود نویسنده و کارگردان اثر است به خوبی می داند که چه چیزی باید ببینیم و شخصیت اصلی را با طنز و طنز نمکی به ما تقدیم می کند. اگرچه با شخصیتی روبرو هستیم که به آخر خط رسیده است، اما احساس استیصال او ما را درگیر نمی کند و خسته نمی کند. علی شهناز لباس ورزشی می پوشد. او احساس راحتی می کند و این آرامش را در کلام و لباسش می توان دید. سبک زندگی و کار او به عنوان نویسنده/خبرنگار نیز با لباس اسپرت و راحت او سازگار است. افراد این دسته معمولاً بدون توجه به کلیشه هایی مانند سن لباس می پوشند و در انتخاب رنگ و طرح لباسشان سلیقه خوبی دارند. داستان «چرا گریه نمی کنی» علی شهناز این رویه را نیز روی جلد خود دارد. این فیلم نگاه اگزیستانسیالیستی به جهان و انسان دارد. علی شهناز به دنبال معنا بخشیدن به زندگی است و در بعد شخصی و فکری با نشان دادن زاویه ای خشک و خشن از خود، دنیا برایش غیر قابل تحمل شده است. این داستان از دست دادن معنای زندگی علی شهناز ابعاد بزرگ تری دارد.

گویی نماینده جامعه بزرگی است که تلاش های کوچک و بزرگش در حوادث سال های اخیر با بن بست بزرگی مواجه شده است. اکنون در زندگی شخصی علی، نمایندگان افرادی را می بینیم که در جریان این رویدادهای سیاسی/اجتماعی بسیار دیده شده اند. افراد ناامید جامعه از این تلاش برای تغییر تنها و ناامید می مانند. در این میان برخی نیز از مرگ نجات یافته اند. برای مردم اتفاق می افتد یکی در این میان همسر علی با بازی باران کوثری نماینده آنهاست. این پناهجویان طوفان هنگام ترک این مکان و از راه دور برای دیگران دستورالعمل هایی دارند. باران کوستری در این فیلم یکی او یکی از کسانی است که با فرار از این فرسودگی معنا یا از ابعاد بزرگتر، از «عدم تغییر یک جامعه» از بیرون چاه، به لنگیدن فرمان می دهد. بدیهی است که چنین تلاش هایی برای نجات علی شهناز جواب درستی نخواهد داشت. همان طور که علی در آن سفر جاده ای با دشت لاله ای در دل بیابان به نتیجه نرسید و حالش خوب نبود; حتی در مقایسه با پسر عمویش ساربانش در دنیای پر از جزئیات و توانایی کشف و لذت بردن.

فرشته حسینی

حسینی چند سالی است که در سینمای ایران مطرح است. به نظر می رسد سبک زندگی شخصی او و ازدواجش با نوید محمدزاده نیز در این شهرت روزافزون بی تاثیر نبوده است. البته نباید از این نکته غافل شد که او بازیگری است که با تلاش های ارزنده ای تلاش می کند تا از سطح دنیای بازیگری و تصویر بیرون بیاید. تماشای بازی او در این فیلم یا آثار دیگر بازیگری را نشان می دهد که با دنیایی کاملاً شخصی (چیزی شبیه بازی گلشیفته) و با عناصر خودش کارش را پیش می برد. او در این فیلم نقش معشوق علی شهناز را بازی می کند که به قعر رسیده است. او جوان و جذاب است و دنیا را با امیدتر از علی می بیند. او در ابعادی بزرگتر نماینده نسل جدیدی است که مستقیماً در جنجال های سال های اخیر حضور نداشته است و اکنون با دیدی جدید و متفاوت از جهان، حضورش می تواند روزنه امیدی برای تغییراتی باشد که در حال آمدن هستند. افراد نسل علی (علیه السلام) قبلاً تلاش می کردند.

او قدرت تغییر دارد و این ویژگی اوست که درهای امید را به روی علی و مردم نسل قبل باز می کند. مثلا در جایی از فیلم فرشته می گوید در بچگی زشت بوده اما می خواسته و می تواند این را تغییر دهد. در نهایت علی با حمایت این زن جوان آرام آرام این تغییر را می پذیرد. فرشته در این فیلم سبک جالب و درستی دارد. او با لباس هایی با طرح ها و رنگ های خاص و متنوع دیده می شود. دنیای شما دور از محدودیت است. اینطور نیست که او در جهان و جامعه ای متفاوت از علی زندگی می کند، بلکه دنیایی از خلقت خودش دارد که از نظر ذهنی به محدودیت ها نه می گوید. استفاده از طرح‌های عجیب، مدل‌های متنوع و نوعی آرامش در کلام و پوشش، نشان می‌دهد که اگرچه این دنیا آن را نمی‌خواهد، اما با نیت تغییری که در فرشتگان و نسل جدید وجود دارد، آینده متفاوت خواهد بود. البته در برهه ای از استیصال علی شهناز او را ترک می کند و به خواست علی از او فاصله می گیرد. با این حال، در سفر علی به سوی ناامیدی، این دو نسل دوباره به هم خواهند رسید.

باران کوستری

کوثری در این فیلم نقش همسر علی شهناز را بازی می کند. قبلاً در مورد او صحبت کرده بودیم. بارانعلی پس از تحولات سیاسی رفت و مهاجرت کرد. او پس از چندین سال بازگشته است و می خواهد در پایان دادن به بی معنی بودن زندگی علی سهیم باشد. تلاش او ناامید کننده ترین است. چون نقش مستقیمی در تنهایی علی و رسیدن او به این وضعیت داشت. علی در جایی از فیلم به یاد می آورد که باران کوثری او را رها کرد و او را تنها گذاشت.

باران در این فیلم دارای عناصر پوششی مهمی برای ارائه خود است. سعی کنید یک سبک شخصی داشته باشید و از کلیشه های دیکته شده مرسوم دور شوید. اما مثل فرشته حسینی یا عاشق علی در فیلم، ناموفق است. او حتی در مورد سوراخ کردن بینی خود ترس و شک دارد و دقیقاً نمی داند آن را کجا بگذارد. به نظر می رسد نشان می دهد که نسل قدیم به اندازه نسل جدید بی خیال نیستند و شاید همین محدودیت باعث شده که نتوانند یا حتی تمایلی به جنگیدن و ماندن برای رسیدن به خواسته خود نداشته باشند. سبک او به اندازه آنجل قابل توجه نیست و خودسانسوری مشهود است. خودسانسوری بدترین نوع سانسور و نشانه سرکوب دائمی است که نه شجاعت و نه ذائقه را برای تغییر باقی می گذارد. همه اینها را در صحنه ای می بینیم که او خالکوبی روی صورتش را با برچسبی برای گرفتن مجوز کتاب می پوشاند.

هانیه توسلی

توسلی او در این فیلم در نقش خاله علی شهناز دیده می شود. دارای اعتقادات مذهبی اما او شبیه افراد مذهبی کلیشه ای نیست. او حتی علی را به یک مجلس مذهبی می برد تا کمک کند تا گریه کند. هانیه چادری است اما با تصویر کلیشه ای یک فرد مذهبی نمی گنجد. او نیز یکی او یکی از مردم عادی این جامعه است; جامعه ای که در یک دوره جدی و طولانی از زندگی خود در تلاش برای معنا یابی همه چیز حتی دین را آزموده است.

اما ظاهراً سینه زدن و تاب خوردن در مراسم مذهبی نتوانسته به هدف خود برسد. همان طور که علی شهناز در هیئت مذهبی نه تنها گریه نمی کند، بلکه غش می کند و به سرم محتاج است. توسلی او در این فیلم خوب لباس پوشیده و نماینده دین نیست. بلکه فردی است که سعی دارد از طریق دین به این دنیا معنا ببخشد. به همین دلیل لباس های زیبا و متناسب با اندامش می پوشد و عناصر مذهبی در استایل او وجود ندارد.

افراد دیگر

در فیلم ما شخصیت های دیگری داریم. مانی حقیقی به عنوان دستیار ویراستار علی و دوست او. همسر مانی حقیقی با بازی لیندا کیانی و علی مصفا در نقش مردی معتاد که راهی برای علی خواهد ساخت. ساربانی که شباهت بی نظیری به علی دارد، یکی دیگر از شخصیت های مهم داستان است. مانی حقیقی و همسرش افرادی هستند که زندگی عادی دارند. آنها متاهل هستند، بچه دارند، کار می کنند، و همه اینها به این معنی است که راهی برای درک این دنیای پیچیده پیدا کرده اند. سبک او نیز از همین رویه پیروی می کند. در موقعیت های مختلف بر اساس آن لباس می پوشند. در روزهای عادی استایل های اسپرت ساده ای دارند و در روزی مثل جشن تولد کت و شلوار می پوشند و استایل های رسمی تری دارند.

تلاش آنها برای معنا بخشیدن به زندگی علی دوستانه و تاثیرگذار است. حضور او با علی رفاقت است; جایی که مانی راه های مختلفی برای تغییر وضعیت علی ایجاد می کند، از ایده شکار در طبیعت گرفته تا قرار دادن دوستش روی تف ​​و ایجاد مکانی برای فراموش کردن. حتی سپردن سرپرستی دختر خردسالش به علی، تلاشی است برای تزریق امید به او. در نهایت ایده مانی واقعی در خدمت خواباندن علی در قبر است. به گفته دوستش، او در قبر می خوابد تا به زمین عادت کند و ترس از مردن را از بین ببرد. در این تجربه عجیب، علی در قبر می خوابد و روییدن برگی در کف سرد قبر، امید تازه ای را در دل او بیدار می کند. از قبر برمی خیزد و سعی می کند در سحر، دوباره در قیامت، طعم این دنیا را بچشد. او لیستی از چیزهای جدید در زندگی جدیدش می نویسد، به دیدن معشوقش می رود و در زمین فوتبال بالاخره… برای گلی که می زند گریه می کند و آفساید اعلام می شود.

در پایان

چرا گریه نمی کنی فیلم زیبایی است. داستانی ملموس که هم بعد اجتماعی دارد و هم بعد شخصی. این داستان ساده و عمیق از زندگی در جامعه ایرانی را تماشا کنید. طراحی جلد و لباس و البته صحنه کمک کرده تا فیلم در حال و هوای مناسب جلو برود. در بیشتر صحنه ها شاهد رنگ های روشن هستیم. خانه علی، ماشین همسرش، لباس شخصیت‌ها، همه چیز روشن و شاد است، اما چالش‌های بی‌رحمانه بیرون اجازه نمی‌دهد این صلح با دنیا بدون چالش پیش برود.

در این فیلم ادای احترامی به سینما نیز وجود دارد. فیلم گاو یا الهام گرفته شده از طعم گیلاس کیارستمی در سکانس خواب در گور ارزشمند است. بد نیست برای پایان از شعری از فیلم «اشبعه» مهرجویی هم استفاده کنیم. علی شهنازایی از داستان “چرا گریه نمی کنی؟” همان شعری را که در فیلم ارواح شنیدیم زمزمه می کند. می گویند: اگر دست من بود، رویای تو را می کشتم و به رنگ های شاد برمی خیزم. بعد از بهار ترسیدم و یاد نیلوفر افتادم… آهنگ کوچکی خواندم. اما می دانی… نه دست من، گریه تلخ و شیرین علی در سکانس پایانی راهی برای فرار از این باتلاق خواهد بود؟