اگر بی قرار، پرانرژی یا بی توجه هستید، لزوماً ADHD ندارید.

تشخیص ADHD نیاز به یک ارزیابی دقیق و جامع دارد زیرا علائمی مانند اضطراب، افسردگی، مصرف مواد مخدر و کمبود خواب اغلب با این اختلال اشتباه گرفته می شود.

خلاصه مقاله:

• علائم ناشی از برخی اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی و سوء مصرف مواد، و همچنین علائم مرتبط با برخی بیماری ها، اغلب با علائم اختلال نقص توجه و بیش فعالی یا ADHD اشتباه گرفته می شود.
• برخی از علائم ADHD در واقع ناشی از مسائل دیگر هستند و نیاز به ارزیابی دقیق تری دارند. این علائم می تواند مربوط به مشکلات خواب و حتی استفاده بیش از حد از فناوری های دیجیتال باشد.
• پزشک با مصاحبه با بیمار، بررسی سوابق پزشکی و انجام اقدامات دیگر ADHD را تشخیص می دهد. با این حال، این اقدامات گاهی اوقات می تواند منجر به تشخیص نادرست شود.
• کارشناسان بهداشت روان توصیه می کنند که برای تشخیص صحیح ADHD ابتدا باید به پزشک عمومی یا روانپزشک و سپس به متخصص سلامت روان یا روانپزشک مراجعه کنید.

به گزارش زومیت، داگلاس تینانیک روانشناس بالینی کودک و نوجوان، به یک مشتری شش ساله گفت: «معلوم است که این کودک به اختلال بیش فعالی بیش فعالی (ADHD) مبتلا نیست. تینان از این موضوع مطمئن بود، اما سال اول پسر با او موافق بود نبود.

در مدرسه کودک از بی توجهی در کلاس رنج می برد. اما رفتار او در خانه برای کودکی هم سن و سالش عادی به نظر می رسید. او عاشق خواندن بود و به دکتر گفت. تینان که دوست داشت کتاب های خود را به مدرسه ببرد زیرا کتاب های درسی برای او بسیار ساده و ابتدایی بودند.

دکتر تینان معتقد است که احتمالاً معلم کودک توانایی تحصیلی بسیار بالایی او را در نظر نگرفته است. مطالعات نشان داده است که کودکان سیاه پوست پسری را دوست دارند که به دکتر مراجعه کرده است. تایتان کمتر از سایر کودکان در برنامه های با استعداد شناسایی شد.

آزمایشات بیشتر نشان داد که دکتر. تینان در مورد مشکل پسر شش ساله درست می گفت و این که ADHD دلیل توجه نکردن او به تکالیف مدرسه نبود، فقط این بود که او آن را کسل کننده می دانست.

ADHD یا اختلال بیش فعالی نقص توجه، یک اختلال عصبی رشدی است که معمولاً از دوران کودکی شروع می شود. از علائم این اختلال می توان به بی توجهی، بی نظمی، بیش فعالی و تکانشگری اشاره کرد. این علائم باعث می شود که فرد در دو یا چند محیط مانند خانه و مدرسه دچار مشکلات زیادی شود.

علائم ADHD می تواند با ویژگی های چندین اختلال (در کودکان و بزرگسالان) همپوشانی داشته باشد. بر اساس مطالعات، مشکلات تمرکز یکی این یکی از شایع ترین علائم ذکر شده در راهنمای تشخیصی انجمن روانپزشکی آمریکا است. مشکل تمرکز با تشخیص 17 اختلال دیگر همپوشانی دارد.

برای جلوگیری از تشخیص نادرست ADHD یا عدم تشخیص این اختلال، بیماران نیاز به ارزیابی های دقیق تری دارند. در مرحله بعد، اجازه دهید نگاهی به برخی از مشکلات رایجی که ممکن است با ADHD اشتباه گرفته شوند، بیاندازیم.

اختلالات رفتاری و خلقی

برخی از اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی یا اختلال نافرمانی مقابله ای می توانند با علائمی شبیه به ADHD مرتبط باشند. دکتر ماکس وایسنیزریک متخصص مغز و اعصاب اطفال و متخصص ADHD در بیمارستان کودکان و نوزادان رنگین کمان در کلیولند می‌گوید: «این علائم ممکن است شامل کمبود تمرکز یا انگیزه، فقدان عمل کردن یا طغیان‌های عاطفی و مشکل در برنامه‌ریزی و تکمیل وظایف باشد.»

وضعیت می تواند حتی پیچیده تر باشد. افراد مبتلا به ADHD معمولا از اختلالات رفتاری یا خلقی نیز رنج می برند.

اختلال سوء مصرف مواد

مصرف بیش از حد مواد مخدر می تواند منجر به مشکلات تمرکز، بیش فعالی و سایر مشکلات نیز شود. دکتر دیوید دبلیو گودمناستادیار روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز می‌گوید که اگر فردی سال‌ها مواد مخدر مصرف کرده باشد و سپس با شکایت از کاهش توانایی‌های شناختی مانند مشکل در تمرکز، به خاطر سپردن یا به خاطر سپردن به پزشک مراجعه کند، مهم است. که مدت زمان بروز این علائم نیز بررسی می شود.

گودمن می افزاید: “اگر علائم بیمار قبل از 12 سالگی ظاهر نشود، بیمار معیارهای تشخیص ADHD را ندارد.”

بر اساس نتایج یک مطالعه در سال 2017، حدود 95 درصد از شرکت‌کنندگانی که برای اولین بار علائم مشابه ADHD را در سن 12 سالگی یا بالاتر تجربه کردند، ADHD نداشتند، حتی اگر آزمایش همه افراد برای این اختلال مثبت بود. شایع‌ترین دلیلی که افراد از ویژگی‌های ناتوان‌کننده‌ی ADHD رنج می‌برند، در واقع سوءمصرف مواد و به دنبال آن اختلالاتی مانند افسردگی و اضطراب بود.

مشکلات خواب

بزرگسالان معمولاً به هفت تا نه ساعت خواب در شب نیاز دارند، اما نوجوانان و کودکان به خواب بیشتری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، بیش از یک سوم بزرگسالان و حدود 77 درصد از دانش آموزان دبیرستانی در ایالات متحده به اندازه کافی در شب نمی خوابند.

مطالعات نشان داده است افرادی که از کم خوابی در شب رنج می برند، توانایی تفکر واضح و انجام برخی از کارهای روزمره را ندارند. خواب ناکافی نیز تأثیر منفی بر خلق و خو دارد.

علاوه بر این، نتایج یک مطالعه جامع نشان می‌دهد که افرادی که معمولاً بین سه تا شش ساعت در شب می‌خوابند، در تست‌های شناختی که توانایی مغز برای حفظ اطلاعات و زمانی را که صرف کارهای خاص می‌کنند، بهتر عمل می‌کنند. چنین ناتوانی‌هایی معمولاً با علائمی مشابه علائم رایج ADHD همراه هستند، مانند: ب- تنبلی ذهنی (نوعی اختلال کمبود توجه)، فراموشی یا عادت به انجام ندادن کارها.

حواس پرتی دیجیتال

امروزه گوشی های هوشمند ما را با سیل عظیمی از پیام ها، اعلان ها و راه های گشت و گذار در شبکه های اجتماعی مختلف مواجه می کنند. این وضعیت می تواند باعث شود که ما دائماً احساس کنیم که توجه ما از کارهای روزمره منحرف شده است یا توانایی ما برای تمرکز محدود است. اما این بدان معنا نیست که همه ما بیش فعال هستیم.

مطالعات نشان می‌دهد افرادی که بیش از حد به فناوری‌های دیجیتال متصل هستند، بیشتر از دیگران علائم ADHD را گزارش می‌کنند. با این حال، همه کاربران شبکه های اجتماعی از این اختلال رنج نمی برند.

مشکلات جسمی و استرس

روان درمانگران و محققانی که در زمینه ADHD کار می کنند می گویند که انجام معاینه پزشکی قبل از تشخیص این اختلال بسیار مهم است. انواع بیماری ها و اختلالات می توانند علائمی مانند ADHD ایجاد کنند. این علائم شامل بی توجهی، مشکلات حافظه یا مه مغزی است و می تواند باعث شود افراد احساس تنبلی، حواس پرتی و فراموشی کنند.

نمونه هایی از بیماری هایی مانند آسیب مغزی، بیماری های مزمن مانند فیبرومیالژیا (سندرم درد مزمن اسکلتی عضلانی) یا بیماری پاتس (سندرم پاستور ارتواستاتیک)، دیابت، مشکلات قلبی و بیماری های غدد درون ریز مانند کم کاری تیروئید، بیماری هایی هستند که علائمی مشابه ADHD ایجاد می کنند. علاوه بر این، استرس (هم مزمن و هم حاد) می تواند علائمی شبیه به ADHD ایجاد کند و منجر به مشکلاتی در برنامه ریزی، سازماندهی و خودتنظیمی شود.

چگونه بفهمیم بیش فعالی داریم؟

تشخیص صحیح ADHD در چند مرحله انجام می شود: مصاحبه پزشکی با بیمار، بررسی سوابق پزشکی و رشدی فرد، پر کردن پرسشنامه در مورد علائم فردی و در صورت امکان گفتگو با بستگان بیمار مانند همسر، والدین. یا معلمان

اما پرسشنامه به تنهایی کافی نیست. نتایج مطالعه نشان می دهد که بزرگسالانی که پرسشنامه های اندازه گیری ADHD را پر می کنند، اغلب به این اختلال مبتلا هستند، حتی اگر بیش فعالی نداشته باشند.

مارگارت سیبلیپروفسور روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سیاتل می‌گوید: «تشخیص ADHD در بزرگسالان دشوارتر است، زیرا آنها بیشتر از کودکان عمر کرده‌اند و سن عوامل پیچیده‌تری را به همراه دارد.»

علاوه بر این، هیچ دستورالعمل بالینی خاصی برای تشخیص و درمان بیماران ADHD پس از دوران کودکی وجود ندارد. به همین دلیل برخی از بیماران به جای مراجعه به متخصص برای تشخیص و تجویز سریع به اینترنت مراجعه می کنند. برخی افراد نیز با تحقیق در مورد این اختلال در شبکه های اجتماعی سعی در تحلیل علائم شخصی خود دارند.

دکتر سیبلی می‌گوید: “افراد تمایل دارند خود تشخیص دهند و در مورد اینکه آیا تشخیص پزشک ضروری است یا خیر، سوال می‌کنند. اما شما باید مراقب باشید زیرا اگر علائم خود را اشتباه تشخیص دهید، ممکن است راه‌حل‌ها و درمان مناسب را از دست بدهید.”

در نهایت، یک ارزیابی جامع بهترین راه حل است. دکتر سیبلی پیشنهاد می کند که افراد تشخیص اختلالات را با مراجعه به پزشک خانواده یا پزشک عمومی و سپس مراجعه به متخصصان بهداشت روان آغاز کنند.

دکتر تینان می گوید که او معمولاً فرض می کند که بیمار بیش فعالی ندارد و سپس سعی می کند هر عامل دیگری را که می تواند باعث علائم مشابه شود را رد کند. او می‌افزاید: «اگر نشانه‌های قوی اضطراب، افسردگی و ADHD را ببینم، در مورد علائم دیگر فرد می‌پرسم.