عباس عبدی در یادداشتی با عنوان بازتاب منفی برخی تصمیمات در جامعه در روزنامه اعتماد نوشت: امروز 14 مرداد مصادف است با سالگرد تصویب فرمان مشروطه. نهضت یا انقلابی که شروع به وضع قانون و تعیین قدرت کرد، اما اکنون و پس از گذشت 118 سال از این اتفاق مهم، متأسفانه همچنان با این موضوع سروکار داریم و تبصره امروز به یکی از نکات متعدد قانون و حاکمیت آن پرداخته است.
صدور حکم حبس و قصد اجرای آن برای آقای شروین حاجی پور به دلیل خواندن آهنگ “برای” با واکنش منفی جامعه روبرو شد.
نظام قضایی در هر حکومتی باید فصل گفتمان برقراری نظم و حسن انجام امور باشد. اما چرا در کشور ما ابلاغ و اجرای احکام برخی از دادگاه ها با چنین وضعیتی مواجه است و وجدان جمعی مردم برخی از تصمیمات دادگاه را نمی پذیرد؟ این مشکل فقط گریبان آقای حاجی پور را نمی گیرد.
نمونه دیگر اجرای حکم محکومیت دکتر. برهانی وکیل دادگستری و حقوقدان و استاد دانشگاه تهران که او نیز به همین سرنوشت دچار شد. تعدادی دیگر از زندانیان نیز تحت تأثیر این وضعیت قرار دارند. چرا؟
شک نکنیم که سیستم قضایی و احکام دادگاه باید فصل سخنرانی باشد. حتی اگر بعداً معلوم شود که دادگاه ها حکم اشتباهی داده اند، به نظر من باید فصلی از گفتار را که حکم قطعی است، در نظر گرفت. البته برعکس آن نیز صادق است.
یعنی اگر فردی به دادگاه رفت و تبرئه شد و یا پرونده او به دادگاه نرفت، بر اساس اصل برائت باید بی گناه تلقی شود. متأسفانه در جامعه ما نه اصل محکومیت و نه اصل برائت پذیرفته شده است و این بسیار خطرناک است. دلیل ش چیه؟
نقد احکام دادگاه ها در دو مرحله صورت می گیرد: یا اعتراض به قانون و مقررات قانونی که آن را ناعادلانه می دانیم و یا اعتراض به قانونی بودن و عادلانه بودن رویه. وقتی به اصل قانون انتقاد می کنیم و به آن اعتراض می کنیم، البته این انتقاد علیه رویه و قوه قضاییه نیست.
مثلا یکی یکی از اصلی ترین قوانین جاری قانون قصاص است که مقاله مفصلی در مورد آن نوشتم و نشان دادم که اجرای این قانون در جامعه امروزی با نواقصی مواجه است و راه رفع آنها ارتکاب قتل عمد برای طبقه بندی است. و برای این کار راهکارهای شرعی یا ماده قانونی تبلیغ وجود دارد. در مقابل نظامی که بسیاری آن را محکوم می کنند، اساساً ویژگی های معمول و ضروری یک ماده قانونی در امور کیفری را ندارد و مشروعیت آن نیز قابل تردید است.