به گزارش بازتاب آنلاین، رشد تورم تولید خودرو نه تنها در بخش سالانه، بلکه در حالت نقطه به نقطه و ماهانه نیز به اوج خود رسیده است که به معنای افزایش قیمت تمام شده خودرو در خودروسازان است. این در حالی است که نرخ تورم قیمت تمام شده تولید خودرو در کشور به طور طبیعی افزایش یافته است خرداد و نسبت به اردیبهشت ماه کاهش یافته است. به عبارت دیگر هزینه تولید خودرو در خرداد نسبت به اردیبهشت ماه با سرعت کمتری نسبت به اردیبهشت ماه نسبت به فروردین افزایش یافته است.
دنیای اقتصاد در خبری نوشت: افزایش تورم در تولید خودرو در حالی که قیمت کارخانه ای خودرو ۱۵ ماه است که بازنگری نشده است. بنابراین، صنعت خودروسازی بخش دولتی با انباشت زیان و افزایش شکاف بین هزینه های تولید و قیمت نهایی مواجه است. در دولت سیزدهم قیمت تمام شده خودرو (نسبت به تورم) باید 15 درصد کاهش یابد که خودروسازان 15 درصد هزینه تولید محصولات خود را کاهش می دهند. گزارش مرکز آمار ایران (نه تنها گزارش خرداد بلکه گزارش های قبلی) حاکی از تحقق این هدف نیست.
حال این سوال مطرح می شود که چرا تورم تولید خودرو در کل (سالانه، ماهانه و نقطه به نقطه) افزایش یافته است. به طور کلی افزایش قیمت تمام شده تولید خودرو در کشور ناشی از چهار عامل اصلی و فرعی است.
این چهار عامل عبارتند از رشد قیمت نهاده ها، رشد قیمت ارز، رشد دستمزدها و حقوق بشر و تحریم ها. در مورد عوامل ثانویه، به نظر می‌رسد افت تیراژ بهار امسال که باعث افزایش هزینه‌های سربار شد، نقش داشته است.
در این میان نهاده های تولید نقش اصلی را در افزایش تورم در تولید خودرو دارند. در واقع افزایش قیمت نهاده ها بیشترین تاثیر را بر رشد تورم تولید خودرو داشته است، زیرا بیش از 70 درصد هزینه تولید خودرو به قطعات آن مربوط می شود. ناگفته نماند که با افزایش قیمت قطعات، هزینه تولید خودرو نیز افزایش می یابد. اتفاقا این موضوع همواره مورد تاکید فعالان صنعت خودرو بوده است. به گفته آنها، قیمت مواد اولیه مانند فولاد، مس، آلومینیوم و مواد پلیمری که مواد اولیه اصلی خودروسازی هستند تحت تاثیر عواملی مانند قیمت ارز، تحریم ها، رشد حقوق و دستمزد و … به طور مستمر افزایش یافته است. انتقال به خودروسازی برای کاهش هزینه های افزایش تولید خودرو.
به بیان ساده تر: اگر یک سال پیش هزینه تولید یک خودروی خاص 500 میلیون تومان بود، اکنون همان خودرو با توجه به تورم (35.5 درصد) با قیمتی حدود 680 میلیون تومان تولید می شود. بخش مهمی از حدود 180 میلیون تومانی اضافه شده به هزینه تولید خودروی فرضی ناشی از افزایش هزینه های تولید است. از این رو فعالان صنعت خودرو گاهی به سیاستگذار پیشنهاد می کنند که در صورت عدم اصلاح قیمت کارخانه ای خودرو، وسایل تولید را با قیمت کمتر (مطابق با قیمت منجمد خودرو) در اختیار آنها قرار دهد.
واضح است که تولیدکنندگان این نهاده باری بر دوش ندارند زیرا منطق اقتصادی حکم می کند که تولیدکننده محصول خود را با بالاترین قیمت ممکن عرضه کند. با این حال، وقتی صحبت از کنترل یا کاهش هزینه تولید خودرو می شود، نهاده های تولید اولین گلوگاه هستند.
اما گلوگاه بعدی مربوط به ارز است که اتفاقاً در بهار امسال دردسرهای زیادی را برای خودروسازان و قطعه سازان به همراه داشت. کاهش قیمت ارز از دو جهت بر هزینه تولید خودرو تأثیر می گذارد. یکی از جنبه تاثیرگذاری بر هزینه های واردات و از جنبه تاثیرگذاری بر تولید قطعات داخلی. البته در قسمت اول با افزایش قیمت ارز هزینه تحویل قطعات نیز افزایش می یابد که این اتفاق در فروردین امسال نشان داد. در ماه مورد بحث، قیمت ارز به دلیل تنش بین ایران و اسرائیل و افزایش انتظارات تورمی افزایش یافت و حتی برای مدت بسیار کوتاهی از مرز 70 هزار تومان گذشت. با وجود داخلی سازی، خودروسازان همچنان به شدت به قطعات خارجی وابسته هستند و بنابراین نوسانات نرخ ارز بر هزینه تامین قطعات یدکی تاثیر می گذارد.
تأثیر مهمی دارد. قسمت دوم مربوط به تامین قطعات از منزل به دلیل نیاز قطعه سازان به واردات مواد اولیه می باشد. قطعه سازان باید برای تولید قطعات مورد نیاز صنعت خودرو بخشی از مواد اولیه خود را وارد کنند. همچنین واردات قطعات برای تولید مجموعه خودرو ضروری است. بنابراین زمانی که قیمت ارز افزایش می یابد، قطعه سازان مجبورند برای تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز خود پول بیشتری صرف کنند. این باعث می شود قطعات تولیدی گرانتر شوند و خودرو با هزینه بیشتری تولید شود.
به خصوص بهار امسال خودروسازان و قطعه سازان با افزایش قیمت ارز مواجه شدند، به همین دلیل این اتفاق افتاد. یکی این یکی از عوامل تاثیرگذار در تاریخچه تورم تولید خودرو در دوره مورد بررسی است.
علاوه بر این مشکلات، تحریم تاثیر انکارناپذیری بر رشد تورم تولید خودرو داشته و دارد. در حالی که درست است که صنعت خودروسازی ایران شش سال است که در تحریم بوده و خودروسازان و قطعه سازان به نوعی خود را با شرایط موجود وفق داده اند، اما باید به خاطر داشت که هزینه دور زدن تحریم ها ثابت نیست. به عبارت دیگر خودروسازان و قطعه سازان برای تامین قطعات و مواد اولیه مورد نیاز خود باید تحریم ها را دور بزنند. برای دوری از تحریم ها باید به واسطه ها روی بیاورند و هر بار پول بیشتری بپردازند.
بنابراین، به نظر می رسد که در دوره گزارش (بهار و به طور خاص خرداد) نسبت به مدت مشابه سال قبل پول بیشتری برای دور زدن تحریم پرداخت کرد.
در نهایت، رشد سالانه دستمزد و حقوق یکی دیگر از عوامل رشد تورم در تولید خودرو است.
البته تاثیر این آیتم بر قیمت تمام شده تولید خودرو در مقایسه با سایر موارد بررسی شده بسیار کمتر است.
علاوه بر این، کاهش تولید خودرو در سال جاری احتمالاً تأثیری بر رشد تورم خودروسازان نداشته است زیرا هزینه های سربار افزایش یافته است. تولید خودرو در سه ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 10 درصد کاهش داشته است.
اما با توجه به عوامل فوق این احتمال وجود دارد که رشد تورم خودروسازان در ماه های آینده تداوم داشته باشد و حتی شتاب بگیرد. احتمال وقوع این سناریو در صورت پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا (در ماه نوامبر) بیشتر است.
به عقیده برخی کارشناسان، پیروزی ترامپ حداقل در کوتاه مدت ممکن است باعث کاهش ارزش پول کشور و افزایش قیمت ارز شود که به تورم دامن می زند. همچنین احتمال تشدید حلقه تحریم ها وجود دارد. بنابراین این احتمال وجود دارد که تورم تولید خودرو در کشور در آینده به ویژه در اواخر پاییز یا زمستان سال جاری با سرعت بیشتری افزایش یابد.
جزئیات رشد تورم در تولید خودرو
بر اساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران خرداد تورم تولیدی امسال و نسبت به اردیبهشت ماه 1.7 درصد افزایش داشته است. علاوه بر این، تورم انتخابی تولید خودرو افزایش یافته است، به طوری که در خرداد امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل 26.4 درصد رشد را به ثبت رساند.
شاخص قیمت تولید کننده برای تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه تریلر، در اردیبهشت ماه تورم امسال نسبت به ماه قبل (تورم ماهانه) 10.3 درصد افزایش داشته است. همچنین تورم در بخش خودرو اردیبهشت ماه در سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل 24.3 درصد افزایش داشته است (تورم نقطه به نقطه). این در حالی است که در آنجا هستید فروردین نرخ تورم تولید کمتر در بخش خودرو ثبت شد.
نرخ تورم سالانه در بخش خودرو شامل ساخت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه تریلر (در 12 ماه منتهی به پایان ماه جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل) 35.5 درصد افزایش داشته است.
گزارش مرکز آمار این را بیان می کند فروردین امسال نسبت به اسفند در سال گذشته تورم (ماهانه) تولید خودرو 3.2 درصد بود. همچنین تورم نقطه به نقطه (فروردین امسال (در مقایسه با ماه مشابه سال قبل) به 12.7 درصد رسیده است. شخصیت ها اردیبهشت ماه افزایش یافته است و این نشان می دهد که خودروسازان برای تولید محصولات خود هزینه بیشتری می کنند اردیبهشت ماه امسال (در مقایسه با فروردین و در مقایسه با اردیبهشت ماه سال گذشته).
به نظر می رسد یکی یکی از دلایل اصلی افزایش تورم تولید خودرو اردیبهشت ماه، اتفاقات رخ داده در بازار ارز. بر این اساس تورم ماهانه اردیبهشت ماه به فروردین 10.3 درصد و تورم نقطه به نقطه 24.3 درصد بوده است. همچنین تورم سالانه (پایان 12 ماهه). اردیبهشت ماه امسال در بخش خودرو 37 درصد بود.
217.