فیلم های جاده ای در تمام دنیا اهمیت زیادی دارند و آثار مهم زیادی با این مدل ساخته شده است. اگرچه در ایران از این آثار کم است، اما هنوز نمونه های خوبی از جاده سازی وجود دارد. مهم ترین ویژگی این فیلم ها این است که شخصیت ها از ابتدا تا انتهای فیلم در زندگی و طرز فکر خود دستخوش تغییراتی می شوند و در پایان سفر وارد مرحله دیگری از زندگی می شوند.
به گزارش بازتاب آنلاین، «ابی روشن» به کارگردانی بابک خواجه پاشا این روزها روی اکران سینماست. این فیلم نیز بر اساس مدل کارهای جاده ای ساخته شده است. خواجه پاشا برای انتقال مفهوم فیلم از جاده های سبز کمک گرفت و اتفاق مهمی را برگزار کرد. به بهانه اکران این فیلم نگاهی داریم به مهمترین آثار جاده ای سینمای ایران.
آبی روشن بابک خواجه پاشا ۱۴۰۲
جدیدترین فیلم جاده ای که به تازگی در سینماها اکران شده «ابی روشن» به کارگردانی بابک خواجه پاشا است. داستان فیلم به نویسندگی امیر ابیلی و داوود گنجوی درباره دژخیمی است که مدام سعی می کند برای جلب رضایت قاتل با خانواده قربانیان صحبت کند. او قصد دارد برای خادمی امام رضا (ع) به مشهد سفر کند اما قبل از سفر درگیر مشکلات دختر و پسری می شود. دختر را در طول جاده همراهی کنید تا شوهرش را پیدا کنید. بخش مهمی از داستان ها در مسیری روایت می شود که دو شخصیت اصلی برای یافتن گمشده طی می کنند و در این سفر این خود مرد است که پس از پشت سر گذاشتن اتفاقات مختلف به درک جدیدی از زندگی خود می رسد و احساس می کند چه کسی گمشده اش را پیدا کرده است
جاده خاکی پناه پناهی | 1401
داستان فیلم «جاده خاکی» به کارگردانی پناه پناهی از ابتدا تا انتها در جاده ای روایت می شود. چهار نفر از اعضای یک خانواده با ماشین به محل ملاقات می روند که چند قاچاقچی به همراه پسر بزرگشان از مرز عبور می کنند. کارگردان در روایت فیلم به موضوع مهاجرت و سختی هایی که خانواده و فرد مهاجر را در بر می گیرد، پرداخته است. در طول مسیر اطلاعاتی گام به گام در مورد این خانواده، روابط آنها، مشکلات، ترس ها و تنهایی آنها در اختیار ما قرار می گیرد. از ابتدا دقیقا نمی دانیم دلیل حضور آنها در جاده چیست و قرار است تا کجا پیش بروند، این معما کم کم کامل می شود. «جاده خاکی» برنده بهترین فیلم بخش اصلی شصت و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم لندن شد.
قصر شیرین رضا میرکریمی ۱۳۹۶
در فیلم «قصر شیرین» با مردی غیرمسئول به نام جلال روبرو هستیم که سال ها همسر و فرزندانش را در بحرانی ترین شرایط زندگی اش رها کرده و به دنبال سرنوشت خود رفته است. با اینکه همسرش او را بی مهر می دانست، اما اجازه نمی داد مفهوم پدر در ذهن فرزندانش از بین برود. آنها را مردی قدرتمند و ثروتمند به پدر معرفی کرد و به آنها قول داد که روزی بیاید و آنها را با خود به قصری که در آن زندگی می کند خواهد برد. پدری که از سرتاسر دنیا یک ماشین آشغال دارد، در روز مرگ همسرش بچه ها را به مسافرت می برد. بچه ها امیدوارند به قصر برسند اما جلال که جا ندارد به فکر بردن آنها به عمه اش است. او هرگز پدر خوبی برای بچه ها نبوده و زندگی آنها را تباه کرده است و حالا در طول سفر نمی تواند آنها را به خاطر مرگ مادرشان دلجویی کند و نمی داند چگونه با آنها رفتار کند. او حتی نمی تواند با فرزندانش ارتباط برقرار کند. اما در دل این سفر اتفاقاتی رخ می دهد که جلال به درک جدیدی از زندگی با فرزندانش می رسد.
سوگند محسن تنابنده ۱۳۹۶
داستان فیلم سوگند به کارگردانی محسن تنابنده مربوط به سفر پنجاه نفری یک خانواده با اتوبوس به مشهد است. ماجرا از این قرار است که زنی به نام راضیه برای انتقام از قاتل خواهرش پنجاه نفر از اعضای خانواده اش را برای شرکت در مراسم قسامه از گرگان به مشهد می فرستد. این پنجاه نفر باید شهادت دهند که شوهر رضوان قاتل است و باید محاکمه شود. در این مسیر اتفاقاتی می افتد که دائماً شک و تردید را ایجاد می کند. همسر راضیه نزد آنها می آید و برای انتقام با این سفر مخالفت می کند. دعوا بین آنها شکل می گیرد و دوباره شک و تردید در بین برخی افراد ایجاد می شود. در واقع این سفر برای مسافران اتوبوس پر از چالش و تردید است.
خسته نباشید محسن قرایی و افشین هاشمی 1391
«خسته نباشید» درباره سفر یک زوج گردشگر به کرمان است. ماریا یک زن ایرانی است اما از پنج سالگی هرگز پا به زادگاهش نگذاشته و فقط خاطرات مبهمی از شهر خود دارد. حالا پس از مرگ پسرش، همسرش او را به مسافرت برد تا احساس آرامش کند. در طول سفر، ماریا مدام غمگین است و با همسرش رومان دعوا می کند. به نظر او، رومن مسئول مرگ پسرش است. در این سفر آنها با یک ون قدیمی و آشغال همراه می شوند و سفر آنها به زندگی راننده و رهبر این ون مرتبط است. در این مسیر مریم به تدریج می تواند خشم و کینه را از خود دور کند و به آرامش برسد. یکی یکی از جذاب ترین عوامل موفقیت این فیلم، همراهی افراد از فرهنگ های مختلف در سفر است.
اتوبوس شبانه کیومرث پوراحمد 1385
“اتوبوس شب” کیومرث پوراحمد یکی یکی از متفاوت ترین فیلم هایی است که با موضوع جنگ ساخته شده است. داستان در مورد سرباز نوجوانی به نام عیسی است که به عنوان راهنما مأمور می شود چند اسیر عراقی را با اتوبوس و راننده آن به اردوگاه ببرد. عیسی با کمک آمور رحیم، راننده اتوبوس، چشم و دست اسیران را می بندد تا همدیگر را نشناسند و متوجه نشوند چند نفر در اتوبوس هستند. به دلیل تشنج صرع یکی مجبور می شوند چشم و دست دکتر اسیر را باز کنند. ملاقات او با یکی از آشنایان قدیمی آغاز ماجراهایی است که یکی پس از دیگری دنبال می شود. در میانه راه اتوبوس خراب می شود و خستگی و گرسنگی اوضاع را بحرانی می کند و در نهایت با گروگان گرفتن یک افسر این وضعیت به اوج خود می رسد. کل فیلم در طول مسیر روایت می شود و در همان مسیر به پایان می رسد.
خیلی دور، خیلی نزدیک رضا میرکریمی 1383
«خیلی دور، خیلی نزدیک» درباره سفر فیزیکی و روحی یک شخصیت برای درک معنای عمیق زندگی است. داستان درباره جراح مغز و اعصاب است که معنویت را حذف کرده و همه چیز را در چارچوب علم و منطق تفسیر می کند. وقتی متوجه می شود پسرش تومور مغزی دارد، می خواهد در روز تولدش با او باشد، اما پسر با دوستانش برای مشاهده به صحرا رفته است. در شب سال نو، دکتر سفری را آغاز می کند تا به کودک برسد و تمام غیبت های او را جبران کند. او به پسرش نمی رسد اما در طول سفر به دل کویر با اتفاقاتی روبرو می شود و در نهایت به مرز مرگ می رسد. بالاخره جوری رستگار می شوید که علم و منطق جوابی برای آن ندارند. کاراکتر فیلم پس از گذراندن یک مرحله سخت، سرانجام دیدگاه متفاوتی از زندگی پیدا می کند و از جنبه های مادی زندگی فاصله می گیرد.
از کنار هم می گذریم ایرج کریمی 1379
“ما از مسیرهای خود عبور کردیم” یکی این یکی از متفاوت ترین فیلم های جاده ای است که به یاد داریم. این فیلم درباره افرادی است که به دلیل مشترکی که مرگ است پا در جاده گذاشته اند. یک کودک بیمار توسط مادرش دیده شده است، دو زن برای مرگ مرد زندگی خود عزادار هستند، دو پسر به همراه پدر به سوگ مادر به سفر رفته اند و آخرین ماشین ماشین نعش کشی است که راننده در آن صحبت می کند. مرگ و زندگی مردم نقطه اتصال بین آنها نامه ای است که دائماً آن را رد و بدل می کنند تا در نهایت به صندوق پستی برسد. در این فیلم ایرج کریمی برای روایت مواجهه این شخصیت ها با مرگ از جاده کمک گرفت.
فریاد | مسعود کیمیایی ۱۳۷۷
فیلم «فریاد» مسعود کیمیایی یکی از آثار کارنامه کاری او است که کمتر درباره آن صحبت می شود. این فیلم در سال 2017 رتبه جیم را دریافت کرد و مجوز نمایش در سینماهای درجه یک و درجه یک را از دست داد. داستان فیلم درباره راننده کامیونی به نام سهراب است که قرار است در زمان جنگ محموله ای گوجه فرنگی را به جنوب ببرد. او در طول راه با زنی جنوبی آشنا می شود که در جاده مورد تجاوز جنسی قرار گرفته و باردار شده است. سهراب با این زن می رود و کامیونش شبانه در گل گیر می کند. علاوه بر این، در حالی که زن در وضعیت بسیار بدی است و باید سریعا به شهرک سازی آورده شود. سهراب برای نجات زن مجبور می شود جعبه های گوجه فرنگی را زیر کامیون بیندازد تا راهش را هموار کند. این فیلم هرگز در شبکه نمایش خانگی عرضه نشد.