پیکا افغان گونه ای از پستانداران کوچک از خانواده پیکا (Ochotonidae) است. در فلات های ایران یا افغانستان، ایران، پاکستان و ترکمنستان یافت می شود و توسط IUCN به عنوان “کمترین نگرانی” طبقه بندی شده است.
به گزارش راز بقا، پیکای افغانی اولین بار توسط جان “ادوارد گری” در سال 1842 توصیف شد، گونه بومی آن “هند، کابل، تپه های راکی و نزدیک آرامگاه بیکر در ارتفاع 1829 یا 2438 متری” بود. سه زیرگونه از این حیوان بومی افغانستان شناخته شده است: Ochotona r. rufescens، Ochotona r. رجینا و شوکورووی اوچوتنا ر.
پیکا افغان یک لاگومورف یا لاگومورف است، یک پستاندار کوچک مربوط به خرگوش ها با سر کوچک با گوش های گرد، پاهای کوتاه پر از خز و پاهای خزدار. خز قرمز مایل به قهوه ای با یقه کرم رنگ در اطراف گردن است، خز پایین تنه روشن تر است.
پیکا افغانستان در مناطق کوهستانی افغانستان، ایران، پاکستان و جنوب غربی ترکمنستان در ارتفاعات بین 1900 تا 3500 متر یافت می شود. در مناطق صخره ای صخره ای که پوشش گیاهی کمی وجود دارد و کمتر از 60 درصد زمین را پوشش می دهد و همچنین در جنگل های ارس یافت می شود.
رفتار كردن
پیکا افغان در یک سیستم لانه زندگی می کند. روزانه انجام می شود و بیشترین فعالیت در صبح رخ می دهد. از مواد گیاهی مانند افدرا، خار و خار تغذیه می کند. برخی از ساقه ها و برگ ها را از طول بریده و قبل از نگهداری در گودال در هوا خشک می کنند.
پیکاهای افغانستان خار و سایر گیاهان خاردار را می خورند. آنها تپه های گیاهی می سازند تا گیاهانی را که جمع آوری می کنند خشک کنند. یونجه پس از خشک شدن در چاله ها ذخیره می شود. انبارها معمولا دو بار در سال پر می شوند. این یک بار در بهار و یک بار در پاییز اتفاق می افتد. پیکاهای افغان نیز از چاله های دیگر غذا و ملافه می دزدند.
فصل تولید مثل از مارس تا سپتامبر طول می کشد، که در طی آن یک ماده می تواند پنج بچه به دنیا بیاورد که میانگین آن شش است. حیوانات جوانی که در اوایل فصل به دنیا می آیند به اندازه کافی سریع رشد می کنند تا در اواخر سال فرزندانی تولید کنند.
پیکاهای افغان عموماً در گروه‌های خانوادگی کوچک زندگی می‌کنند و فعالیت‌های روزمره مانند مشاهده شکارچیان و جمع‌آوری غذا را به اشتراک می‌گذارند. تراکم پیکاها تا 30 راس در هکتار است. پیکاهای افغانستان به خواب زمستانی نمی روند.
آنها گیاهان را جمع آوری می کنند و آنها را در انبارهای کاه می چینند تا خشک شوند. پس از خشک شدن، گیاهان برای استفاده بعدی در گودال ها نگهداری می شوند. آنها برای بستر و غذا به یونجه متکی هستند. همچنین سرقت ملافه و غذا از سایر پیکاها یا سایر پستانداران کوچک یا پرندگان غیرمعمول نیست. پیکاها اغلب در روز و شب فعال هستند. هیچ گزارشی از الگوهای فعالیت روزانه پیکای افغانی در ادبیات وجود ندارد.
وضعیت
پیکا افغانستان دارای گستره وسیعی است و به نظر می رسد که جمعیت آن پایدار باشد. اگرچه معمولاً در یک زیستگاه نیمه بیابانی صخره ای زندگی می کند، اما می تواند با زندگی در لبه مزارع کشت شده، در باغ ها و حتی روی دیوارهای مزرعه و دیوارهای خانه های گلی سازگار شود.
در برخی مناطق به دلیل تغذیه از محصولات و آسیب به پوست درختان میوه، آفت محسوب می شود. آزار و اذیت ممکن است در این مناطق رخ دهد. اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت این حیوان را به عنوان “کمترین نگرانی” درج کرده است، اما جمعیت ایزوله شده در خط الراس کوچک بلخان ممکن است در معرض خطر باشد. این حیوان اهلی شد و در تحقیقات به ویژه در فرانسه و ژاپن مورد استفاده قرار گرفت.
ویژگی های پیکا افغانی
در زبان انگلیسی، پیکا به عنوان خرگوش سوت دار ترجمه شده است. بیشتر پیکاها برای برقراری ارتباط با یکدیگر از سوت استفاده می کنند. نکته خاص پیکاهای افغانی این است که حنجره خوبی ندارند و صدایی در نمی آورند.
این بدان معنا نیست که آنها سر و صدا نمی کنند، اما گزارش هایی از صداهای آنها در ادبیات حیات وحش یافت نمی شود. انتظار می رود پیکاهای افغان مانند سایر پستانداران از سیگنال های شیمیایی برای ارتباط و درک استفاده کنند.
میانگین طول و وزن پیکا گزارش نشده است، اما وزن اعضا از 125 تا 400 گرم متغیر است. در تابستان یقه های کرم رنگ با روکش قهوه ای روشن می پوشند. پیکاهای افغانستان دارای سرهای کوچک با گوش های گرد کوچک هستند. آنها پاهای بسیار کوتاهی دارند و خز ضخیم کف پنجه هایشان را می پوشاند و عایق بیشتری را فراهم می کند.
سیستم های جفت گیری بین جمعیت ها بسته به کیفیت زیستگاه متفاوت است. تک همسری و چندهمسری در این گونه مشاهده شده است. پیکا سرعت تولید مثل بالایی دارد. پس از یک جفت گیری تا 11 بچه می توانند متولد شوند و ماده ها در طول فصل های تولید مثل طولانی تر می توانند تا 5 بچه داشته باشند.
در مورد دوران بارداری پیکا چیزی گزارش نشده است. سایر گونه های پیکا معمولاً دوره بارداری سی روز دارند. علاوه بر این، به طور متوسط سی روز طول می کشد تا یک مادر پیکا بچه خود را از شیر بگیرد.
وزن پیکا در هنگام تولد حدود 9 گرم گزارش شده است. بچه های زودرس هم دارند. مراقبت والدین شامل حدود 30 روز غذا و سرپناه در گودال قبل از اینکه مجبور شوند متفرق شوند و برای خود مراقبت کنند، است.
هیچ گزارشی در مورد طول عمر پیکاها وجود ندارد. گونه های دیگر در جنس Ochotona گزارش شده است که تا هشت سال عمر می کنند. با این حال، پایک به طور کلی فقط برای چند سال در طبیعت زندگی می کند و بسیاری از پیک ها در اولین زمستان خود می میرند.