عصر ایران / مدرسه کار و کسب ؛ احسان مهدی نژاد* – نامش مورات (مراد) اولکر است ، متولد ۱۹۵۹(۱۳۳۸ خورشیدی) در استانبول و عنوان او در رسانه‌های جهان این است: تاجر، صنعتگر و میلیاردر ترک.
اولکر با دارایی ۴.۷ میلیارد دلاری، جایگاه اول خود را در فهرست ثروتمندترین افراد ترک در سال ۲۰۲۲ برای چندمین سال متوالی ثبیت کرد و در سال ۲۰۲۳ هم ثروتش به رقم ۵.۲ میلیارد دلار رسید و همچنان جایگاه اول در دست اوست.
برای این که درک بهتری از رقم ثروت او داشته باشیم باید بگوییم که درآمد کل کشور ترکمنستان در سال ۲۰۲۰ معادل ۴.۴ میلیارد دلار بوده است یعنی کمتر از دارایی مورات اولکر و درآمد کل کشوری مثل ونزوئلا در همین سال ۵.۲ میلیارد دلار بوده است!
یعنی ثروت او معادل درآمد سالیانه بخش زیادی از کشورهای دنیاست! با این حال در رنک جهانی او ششصد و یکمین فرد جهان معرفی شده است. مهمترین برند تحت مالکیت مورات اولکر، هُلدینگ ییلدیز به معنای ستاره ، بزرگترین شرکت مواد غذایی در تمام ترکیه و سومین شرکت بزرگ بیسکوییت‌سازی جهان است.
کودکی و جوانی
مورات در زمان نوجوانی در دبیرستان ارکک استانبول تحصیل کرد و سپس تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اداری دانشگاه بوغازچی استانبول به پایان رسانید.
او کار جدی خودش را از ۲۳ سالگی و در سال ۱۹۸۲ آغاز کرد. مورات فعالیتهای آموزشی مرتبط با کار آبا و اجدادی‌اش یعنی تولید شیرینی و بیسکوییت را در موسسه پخت آمریکایی American Institute of Baking (AIB) و چندین موسسه معتبر دیگری جهانی گذراند.
مورات همچنین یک دوره کارآموزی را در Continental Baking در ایالات متحده آمریکا گذراند و به مدت سه سال در حدود ۶۰ کارخانه و شرکت فروش مواد غذایی در ایالات متحده آمریکا و اروپا مشغول به فعالیتهای مختلف شد. او طی این چندسال کوله‌باری ارزشمند از تجربه آموخت!
وی سپس به ترکیه بازگشت و از سال ۱۹۸۴ در گروه صنعتی خانوادگی‌اش ابتدا به عنوان هماهنگ کننده و کنترل کننده امور اجرایی قدم به قدم و پله پله فعالیتش را آغاز کرد.
تا همین جا درس بزرگی برای ما وجود دارد: این که به صرف فرزند مالک کارخانه بودن او را همین طوری بدون کسب تجربه و تخصص راهی صندلی مدیریت شرکت‌شان نکردند.
مورات اولکر در سالهای بعدی کم‌کم پله‌های ترقی را طی کرده و به عنوان دستیار مدیر عامل شرکت در امور اجرایی و سپس مدیرعامل فعالیت کرد.
او در سال ۲۰۰۰ سمت ریاست هیئت اجرایی هُلدینگ ییلدیز را بر عهده گرفت، سپس بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۰ به عنوان رئیس هیئت مدیره فعالیت کرد و نهایتا در سال ۲۰۲۰ سمت رئیس هیئت مدیره هلدینگ ییلدیز را به برادرزاده خود علی اولکر سپرد.
اما روایت برند اولکر از کجا آغاز شد؟
پدر بزرگ مورات، اسلام افندی، دانش آموخته مدرسه اسلامی معروف فاتح استانبول بود. حاجی اسلام افندی که با مهاجر دیگری از شبه جزیره کریمه در تراکیا ازدواج کرده بود در منطقه تکیرداغ عثمانی خدمت می‌کرد، سپس به استانبول رفته و بعد از آن به دیار خود در کریمه بازگشت.
پدر مورات، صبری اولکر در سال ۱۹۲۰در روستای کوربک آلوشتا به دنیا آمد. سپس این خانواده در سال ۱۹۲۹ به دلیل ظلم و ستم حکومت کمونیستی شوروی به استانبول که الیته برایشان غریبه نبود مهاجرت کردند.
آن‌ها کسب‌وکار شیرینی‌پزی را شروع کردند و کمی بعد با تلاش و کارآفرینی صبری پدر مورات و عمویش عاصم در دهه ۱۹۴۰ نام اولکر (به ترکی به معنای کشور) را برای بیسکویت‌های‌شان انتخاب کرده بودند.
آن‌ها تا سال ۱۹۴۴ همچنان با نام اولکر فعالیت می‌کردند و این در حالی بود که نام خانوادگی‌شان Berksan بود.
در سال ۱۹۵۴ معادل با ۱۳۳۳ شمسی هلدینگ ییلدیز Yıldız تاسیس شد و در همین دوران بود که اولکر که نام خانوادگی جدیدشان شده بود نیز به عنوان یک نام تجاری ثبت شد.
خانواده، ازدواج و فرزندان
مورات اولکر کوچکترین بچه از ۳ فرزند صبری اولکر است.
زمانی که مورات به جوانی متخصص بدل شده بود با بتول آتاسون، دخترآسف آتاسون پزشک معروف ترکیه‌ای ازدواج کرد. آن‌ها سه پسر به نام‌های یحیی (متولد ۱۹۹۳) و دوقلوهای مصطفی و فاتح (متولد ۲۰۰۰) دارند.
زمانی که یحیی در دانشگاه کُچ در رشته اقتصاد و بازرگانی تحصیل می‌کرد. برادرانش در کالج آمریکایی استانبول تحصیل می‌کردند.
عروسی یحیی، پسر مورات اولکر
خواهر بزرگتر مورات، آهسن (متولد ۱۹۵۰) با مدیر اولکر، اورهان اوزوکور ازدواج کرد.
آن‌ها که جزو شخصیت‌های مهم این کمپانی هستند فرزندانی با نام‌های علی، اومر و احمد دارند.
برادر بزرگتر مورات، علی (متولد ۱۹۵۴) متاسفانه در سن ۹ سالگی در یک تصادف خانوادگی درگذشت
و به این صورت مورات به عنوان تنها وارث مرد خانواده جانشین پدرش شد.
او در دوران دبیرستان، با احمد داوود اوعلو، نخست وزیر سابق ترکیه همکلاسی بوده است. علاوه بر این، خواهرزاده او احمد اوزوکور با سفوره، دختر احمد داوود اوغلو ازدواج کرده بود که در سال ۲۰۱۵، این زوج متارکه کردند.
احمد اوزوکور با ۶۵۰میلیون دلار ثروت، چهل و نهمین فرد ثروتمند ترکیه است.
علائق و فعالیتهای شخصی مورات اولکر
گفته می‌شود مورات اولکر علاقه‌مند به خوشنویسی و نقاشی مدرن است.
او که به حمایت از ورزش، به ویژه بسکتبال معروف است، نقش فعالی در باشگاه اولکرسپور دارد که در سال ۱۹۹۳ افتتاح کرده است.
اولکرسپور استعدادهای جوان ترکیه‌ای زیادی را تربیت کرده است تا اینکه در سال ۲۰۰۶ با تیم معروف فنرباغچه ادغام شدند. مورات اولکر به زبان‌های انگلیسی و آلمانی صحبت می‌کند. ضمنا قایقرانی و سفر به همراه اعضای خانواده از تفریحات اصلی مورات اولکر هستند.
هلدینگ ییلدیز
سال ۱۹۴۴ آن‌ها با سه نفر کارشان را شروع کردند، اکنون و در سال ۲۰۲۳ آن‌ها در ۴۹ بخش مختلف فعالیت دارند و مالک ۳۲۰ برند مختلف مواد غذایی هستند.
آن‌ها در سبد خود هزاران محصول مختلف داشته و میلیون‌ها مشتری در ترکیه و جهان دارند، همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم هلدینگ ییلدیز، سومین شرکت بزرگ بیسکوئیت در جهان است.
این برند اکنون در ۱۴ کشور دنیا و در هفتاد کارخانه مختلف فعالیت تولیدی و زنجیره پخش دارند.
در این هلدینگ انواع بیسکوئیت، شکلات‌های نوشیدنی و محصولات دیگر متنوع غذایی و همچنین محصولات تکمیلی پخت و پز آشپزخانه‌ای تولید می‌شود. آن‌ها همچنین شریک برخی از بزرگترین برندهای جهانی این صنعت هستند به مانند:
Mc cormic
Kellags
Nissin
Demets candy company
United biscuits
Godiva Belgium
شاید بد نباشد بدانید که فروشگاه‌های زنجیره‌ای همیشه تخفیف شوک که این روزها در هر کوی و برزن در کشور ترکیه سبز شده‌اند به همراه برند محصولات داخلی این فروشگاه‌ها (میس) نیز جزو برندهای این هُلدینگ عظیم هستند.
طی سالهای گذشته، هلدینگ ییلدیز به صورت جدی به دنبال تطبیق تجارت خود با محیط زیست پاک بوده و در همین راستا به کاهش شدید آلاینده‌ها پرداخته است. آن‌ها طی چندسال گذشته ده‌ها هزار اصله درخت کاشته‌اند.
برنامه چهارساله آن‌ها صرفه‌جویی ۲۲۵ میلیون کیلووات ساعت برق است؛ همچنین به دنبال کاهش ۱۰۲ میلیون کیلوگرم گاز دی‌اکسید کربن هستند.
ضمنا هلدینگ ییلدیز اعلام کرده است که ۲۷۲ هزار کودک را تحت برنامه‌های حمایتی، ورزشی خود قرار داده است و یک میلیون کودک نیز تحت برنامه مواد غذایی وقفی آن‌ها قرار گرفته‌اند.
هلدینگ ییلدیز اعلام کرده است که ۱۳۰۰۰ کودک، بورسیه آن‌ها در استودیوهای هنری شده‌اند.
و در نهایت شرکتی که با 3 نفر شروع شد امروز در سراسر دنیا ۴۹۰۰۰ کارمند و کارگر دارد ضمن این که ۶۵۰.۰۰۰ نفر در ترکیه به صورت غیرمستقیم با این هلدینگ در ارتباط کاری هستند آن‌ها می‌گویند ما برای آینده کار می‌کنیم.
______________________________________
*احسان مهدی نژاد
📍نویسنده کتابهای حوزه کسب‌وکار : برند ضدگلوله،برندباز و برند باشخصیت
📍موسس وبسایت هزارمدیر دات کام
📍مدیرمسئول مجله ویVi
📍مدرس MBA در مدرسه عالی ماهان
📍سخنران بزرگترین سمینار آموزشی کشور در سالن ۳۰۰۰نفری وزارت کشور
📍طراح دوره جامع صفرتاصد برندسازی شخصی
📍آموزش حضوری و غیرحضوری بیش از ۱۵۰۰۰ نفر
📍مالک و راوی پادکست ویVi
📍دبیر اتحادیه‌های صنفی
📍مجری پروژه‌های برندسازی در ایران و ترکیه
📍 نویسنده و مدرس مدرسه کار و کسب عصر ایران
nstagram.com/ehsan.mehdi.nezhad
منبع:عصرایران