از قدیم استفاده کردن از ظروف مسی به دلیل خواص فراوان آن بسیار رایج بوده است. امروزه با ورود توریست ها و افراد خارجی به ایران و مطالعات بسیاری که بر روی ظروف مسی صورت گرفته است، ظروف مسی در خارج از ایران نیز بسیار محبوب شده است و همه به دنبال خرید ظروف مسی با کیفیت هستند. با افزایش تقاضا و محبوبیت ظروف مسی در کشور های اروپایی و کشور های حوضه خلیج فارس صادرات ظروف مسی به این کشور ها رواج پیدا کرد و محبوبیت بسیار زیادی را در میان مردم پیدا کرد.
پختن غذا در ظروف مسی برای نوزاد
یکی از پر چالش ترین کار ها برای مادرانی که فرزند کوچک دارند، آماده کردن غذا می باشد به ویژه برای نوزادانی که به تازگی غذا خوردن را شروع کرده اند.پختن غذا برای نوزادان کمی متفاوت و حساس است، زیرا نوزادی که به تازگی غذا خوردن را شروع کرده است بدن و سیستم گوارشی آن با مواد جدید آشنا نیست برای همین هنگام آماده کردن غذا برای نوزاد باید کمی دقت و وسواس به خرج داد تا نوزاد به خوبی از این مرحله عبور کند.
یکی از فاکتور های اساسی که باید به آن توجه کنید ظرف غذا است. برای پخت غذا ممکن است کمتر کسی به این نکته توجه کند اما باید بدانید که ظرفی که برای پختن غذا انتخاب می کنید بسیار مهم است.ظروف آلومینیومی، استیل و چدن هنگام حرارت دیدن موادی را آزاد می کنند که برای یک نوزاد می تواند بسیار خطرناک باشد.
اما یکی از ظروفی که برای پختن غذای نوزاد مناسب است، ظروف مسی هستند. ظروف مسی جزو آن دسته از ظروفی هستند که برای پختن غذا بسیار مناسب است به شرطی که قلع اندود شده باشند تا هنگام حرارت دیدن مواد مضری در غذا پخش نکنند.
ظروف مسی برای پخت غذا بسیار مناسب هستند و با پختن غذا در آن مواد معدنی ظرف در غذا پخش شده و خاصیت فراوانی برای نوزاد دارد.توجه داشته باشید که در مدت طولانی غذای نوزاد را در ظروف مسی نگه داری نکنید زیرا موجب آزاد شدن فلز مس و نفوذ آن داخل مواد غذایی شده و یا حتی ممکن است غذا فاسد شود.
اما زیاده روی کردن در استفاده از ظروف مسی برای نوزادان که بسیار حساس هستند می تواند کمی خطرآفرین باشد و موجب مشکلاتی مانند پیش فعالی، اسهال، استفراغ و موارد دیگر شود.
پختن غذا در ظروف مسی برای کودکان
خطر پختن غذا در ظروف مسی برای کودکان کمتر است چرا که کودک از دوران حساس نوزادی عبور کرده است و سیستم گوارشی اش به خوبی با همه ی مواد غذایی سازگار شده است و ظروف مسی برای پخت و پز غذای کودکان مجاز است به شرط اینکه ظرف مسی کاملا سالم باشد(بدون خط و خش یا هرگونه آسیب و زنگ زدگی) و برای مدت طولانی غذا در آن نگهداری نشود.
چه غذاهایی را نباید در ظروف مسی پخت
پختن یک سری غذا در ظروف مسی به هیچ عنوان توصیه نمی شود زیرا ظروف مسی با این مواد غذایی واکنش نشان می دهد و مواد مضری را آزاد می کند که برای بدن خطرناک است، در ادامه به چند مورد از این مواد غذایی اشاره شده است:
انواع گوشت
پخت گوشت در ظروف مسی به ویژه گوشت قرمز که حاوی چربی اشباع شده است به هیچ عنوان توصیه نمی شود. چربی های اشباع شده در گوشت توسط مس اکسیده می شوند و واکنش شیمیایی نشان می دهند و برای بدن مشکلاتی را به وجود می آورند.
غذاهای دریایی
پخت و نگهداری غذاهای دریایی مانند ماهی در ظروف مسی ممنوع! در بدن و بافت های ماهی فلزات مفیدی برای بدن وجود دارد که اگر در این ظروف طبخ بشوند اکسید شده و ارزش غذایی ماهی را پایین می آورند.
گوجه فرنگی و رب
حتما به گوش شما هم خورده است که یکی از روش های تمیز کردن مس استفاده از گوجه فرنگی است. گوجه فرنگی و مس با یکدیگر واکنش شیمیایی نشان می دهند و علت تمیز شدن ظروف مسی با گوجه فرنگی همین واکنش شیمیایی آن ها است. گوجه فرنگی دارای اسید است و موجب اکسیده شدن ظروف مسی می شود.
لبنیات
آنزیم ها و پروتئین هایی که در لبنیات وجو دارد می تواند بر مس اثر بگذارد و واکنش شیمیایی نشان دهد که این امر بسیار مشکل ساز و خطرناک است. و به همین دلیل است که حتی گرم کردن مواد لبنی از جمله شیر در ظروف مسی خطرناک است و به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
غذاهای ترش
مواد خوراکی ترش مانند لیمو یا آب لیمو، سرکه، آبغوره و دیگر موادی از این دست را نباید در ظروف مسی نگهداری و استفاده کرد. علت آن هم این است که این مواد برای تمیز کردن مس به کار برده می شوند و استفاده کردن از این مواد در ظروف مسی بسیار خطرناک است بخصوص اگر حرارت هم ببینند.
غذاهای شیرین
شکر هم جزو آن دسته از موادی است که با مس واکنش شیمیایی شدیدی از خود نشان می دهد و مواد مضری را آزاد می کند. پختن . آماد کردن انواع مربا، نوشیدنی ها و غذاهای شیرین(مانند فسنجون و خورشت آلو) در ظروف مسی به هیچ وجه توصیه نمی شود.
غذاهای چرب
چربی واکنش پذیری مس را بسیار بالاتر از حد معمول می برد. پس غذاهایی که حاوی چربی فراوان (آبگوشت) هستند را در ظروف مسی طبخ و نگهداری نکنید.
پختن چه غذاهایی در ظروف مسی مجاز است؟
در قسمت بالا توضح داده شد که چه غذاهایی را و به چه دلیل نمی توان در ظروف مسی نگهداری کرد. اما در کنار موادی که غیر مجاز هستند، دسته ای دیگر از مواد غذایی هستند که نگهداری و پختن آن ها در ظروف مسی هیچ مشکل و خطری ندارد و برای استفاده روزانه بسیار مناسب هستند، مثلا در هنگام پذیرایی می توان از قندان مسی به جای دیگر قندان ها استفاده کرد.
سبزیجات روشن
سبزیجات و تره باری که رنگ روشنی دارند برای استفاده در ظروف مسی مناسب هستند. اما سبزیجاتی که رنگ تیره دارند توصیه نمی شود. دلیل آن هم این است که سبزی های تیره (مانند اسفناج) عموما آهن زیادی دارند و هنگام تماس با ظروف مسی سبب ایجاد واکنش شده و اکسید می‌گردند. از این حیث موارد مناسبی برای طبخ در ظروف مسی نیستند.
برنج
ظرف و قابلمه مسی گرما را خیلی خوب منتشر میکند و دما در همه جایش یکنواخت است و باعث بهتر جا افتادن برنج می شود و هیچ واکنش شیمیایی نشان نمی دهند از این رو هیچ خطری ندارند.
سیب زمینی
برای سرخ کردن و پختن سیب زمینی می توانید از ظروف مسی استفاده کنید. ظروف مسی به دلیل اینکه به خوبی می توانند گرما را پخش کنند و دما در همه جای ظرف یکسان است سیب زمینی به خوبی پخته و ترد می شود.
لازم به ذکر است که برای سرخ کردن سیب زمینی در ظروف مسی نمی توانید به هیچ عنوان از روغن استفاده کنید.
ایا غذا پختن در ظرف مسی ضرر دارد
یکی از سوالاتی که بسیار پرسیده می شود این است که آیا غذا پختن در ظروف مسی ضرر دارد؟ بطور معمول پختن غذا در ظروف مسی خطری ندارد و در عوض اگر از ظروف مسی با کیفیت مانند ظروف مسی اصفهان استفاده کنید دارای خاصیت فراوان است، اما استفاده کردن مکرر از ظروف مسی برای پخت و پز توصیه نمی شود.
استفاده مکرر از مس، موجب انتقال مس به بدن شده و باعث بروز بیماری هایی مانند آسیب های مغزی یا بیماری های کلیوی می شود.ظروف مسی در هنگام ساخت قلع اندود می شوند اما در مواجهه با حرارت بالا به مرور زمان فلزات از بدنه ظرف جدا شده و با مواد غذایی ترکیب می شوند و برای بدن و سیستم گوارشی مشکل ساز می شود.
استفاده کردن از ظروف مسی خواص و فواید بسیار زیادی دارد اما اگر مکررا از ظروف مسی استفاده کنید و تعادل را رعایت نکنید می تواند مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد. با خرید مستقیم ظروف مسی از کارخانه دیگر نگران اصل یا تقلبی بودن ظروف مسی نباشید و با خیال راحت خرید خود را انجام دهید.