اعلام شیوه محاسبه جدید قبض گاز !/جزئیات

به گزارش منیبان، رئیس امور تعرفه شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد؛ مشترکینی که در سه مرحله اول مصرف هستند کم مصرف محسوب می شوند و حداقل قبض برای آنها صادر خواهد شد. این در حالی است که مشترکین بسیار پرمصرف که در سطوح مصرف 11 و 12 قرار دارند با نرخ پنج و شش هزار تومان به ازای هر مترمکعب بیشترین قیمت را پرداخت خواهند کرد.

به گفته نورانی اگر مشترکان خانگی هزینه های خود را در بازه 16 آبان تا 15 اسفند پرداخت کنند نسبت به سال قبل بین 10 تا 35 درصد کاهش می یابد، بر اساس مصوبه هیات وزیران، پنج برابر هزینه فرآوری، حمل و توزیع به ازای هر مترمکعب تخفیف اعمال می شود.

یعنی به ازای هر متر مکعب صرفه جویی در مصرف گاز معادل 16 برابر نرخ گاز سه مرحله اول به آنها پاداش داده می شود که معادل 1600 تومان در هر متر مکعب است. به طور دقیق تر، اگر مشترکی مصرف گاز خود را 15 درصد کاهش دهد، بسته به مصرف قبلی بنزین، پاداشی بین 100000 تا یک میلیون تومان دریافت خواهد کرد.

از سوی دیگر، بر اساس این مصوبه، بخش بازرگانی و مشاغل باید مصرف خود را به 80 درصد مصرف سال 1400 برسانند و در صورت مازاد مصرف، گاز آنها به بالاترین نرخ فروش داخلی که شش هزار تومان برای هر متر مکعب است، محاسبه خواهد شد.

طبق قطعنامه 10 خرداد هیات وزیران که به پیشنهاد وزارتخانه های نفت، نیرو و سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان ملی استاندارد ایران اجرایی شد، الگوی متفاوتی از مصرف بهینه گاز خانگی برای اقلیم های مختلف کشور خواهد داشت.

در این مصوبه جدید که دولت از آن به عنوان مصوبه تنبیهی برای افراد پردرآمد و حمایت از مناطق کم برخوردار یاد کرده است، مشترکان گاز خانگی که بیشترین مصرف گاز را دارند در پله های بالا قرار دارند و باید برای هر متر مکعب مبلغ بیشتری بپردازند. از مصرف آن اما آیا واقعا اجرای این مصوبه منجر به پرداخت بیشتر ثروتمندان می شود؟

طبق اعلام شرکت ملی گاز، حدود 76 درصد از جمعیت در سه سطح مصرف اول قرار دارند و حدود 50 درصد از کل مصرف گاز در بخش خانگی را شامل می شود، بنابراین اعمال این مدل از محاسبه گازبها به حمایت از بخش بزرگی از جامعه منجر می‌شود.

این در حالی است که اعمال تعرفه جدید مورد انتقاد کارشناسان نیز قرار گرفته است. آنها معتقدند کاهش دو برابری نرخ برای بخش داخلی ممکن است باعث افزایش مصرف و در نهایت عدم تعادل گاز در زمستان شود.

محمدامین راد کارشناس انرژی می گوید: کشور در ماه های سرد سال با کمبود بین 200 تا 300 میلیون متر مکعب در روز مواجه است که دلیل آن افزایش مصرف گاز در بخش خانگی است. سیاست دولت سیزدهم مبنی بر ثابت نگه داشتن نرخ گاز سه سطح اول که اگرچه گامی مهم برای پرهیز از اعطای یارانه انرژی به مصرف‌کنندگان بزرگ تلقی می‌شود، اما منجر به محدودیت گاز برای صنایع و نیروگاه‌ها می‌شود. که منافعی بین 10 تا 15 میلیارد دلار برای کشور دارد.

البته نگاهی به آمارهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که نشان دهنده توزیع مشترکان پرمصرف در تهران است، موید این واقعیت است که اهداف کاهش مصرف خانوارها در این بخش محقق نشده است. زیرا بیش از 88 درصد خانوارها  که در پله‌های ۸ تا ۱۲ مصرف گاز هستند در مناطق مرفه شمالی تهران زندگی می کنند، در حالی که تنها 11 درصد در نیمه جنوبی شهر زندگی می کنند. جالب اینجاست که نسبت سه منطقه 1، 2 و 3 تهران که گران ترین خانه ها را دارند و از مرفه ترین مناطق تهران محسوب می شوند، حدود 66 درصد است.

به نظر می رسد دولت با اعمال سیاست های تشویقی برای کنترل مصرف گاز در منازل گامی رو به جلو برداشته است، اما آنقدر سیاست های تنبیهی را به نفع اقشار ثروتمند تضعیف کرده است که نمی توان از قانون فعلی انتظار مصرف کمتر و بهره وری زیاد را  از مصوبه فعلی برای جلوگیری کردن از مصرف غیربهینه و حل ناترازی گاز در کشور داشت.