الهه جعفرزاده: پدیده «خودکشی مقیمی» از حدود چهار سال پیش با عناوین مختلفی مانند «مرگ ناگهانی» یک دستیار پزشکی خاص و خودکشی دکتر دکتر آغاز شد. رسول قیدی، رزیدنت سال دوم ارتوپدی بیمارستان امام خمینی تهران. خرداد 2018 تمام شد. از آن تاریخ تاکنون، جامعه پزشکی دو موج جداگانه از خودکشی دستیاران را تجربه کرده است که موج دوم در دو سال اخیر رخ داد و در آن 13 نفر از دستیاران خودکشی کردند. متاسفانه این تجربه دردناک برای سومین بار تکرار می شود. سیامک بهروان (دستیار روانپزشکی)، علی قانع فرد (دندانپزشک) و پگاه طلایی زاده (دستیار چشم پزشکی) همگی دستیارانی بودند که در این ماه فارغ التحصیل شدند.دی 1402) به فاصله چند روز و در عرض یک هفته به زندگی خود پایان دادند.
پس از این تجربیات تلخ، شرایط برای انتشار اطلاعات در مورد مشکلات و سختی های اقامت فراهم شد، زیرا حدود دو سال پیش هشتگ هایی با عناوین «من مقیم هستم» و «از اقامت به من بگو» در توییتر ترند شده بود (X ). که مشکلات و خواسته های ساکنین ایرانی را در بر می گرفت.
اگرچه سازمان نظام پزشکی و روانپزشکی بارها در جلسات متعدد و نامههای بیشماری از مراجع بالادستی برای رفع این مشکل درخواست کرده است، اما به نظر میرسد تا زمانی که مشکلی در کشور ما تبدیل به «بحران» نشود، این امر ادامه خواهد داشت. شنیده نمی شود او به عنوان شنونده پیدا نمی شود.» اینها بخشی از سخنان دکتر است. نیما شهریارپور، پزشک اورژانس بیمارستان بهارلو تهران در گفتگو با بازتاب آنلاین.
به طور کلی «دستیاری» یا دستیاری یک دوره تحصیلی تکمیلی سه تا پنج ساله برای فارغ التحصیلان رشته های علوم پزشکی است که یک موضوع به صورت عملی تدریس می شود و پس از اتمام این دوره تحصیلی وارد حوزه کاری خود می شوند. به عنوان “متخصص”
شهریارپور میگوید: «بحران خودکشی در میان ساکنان، جدیتر از جمعیت کشور و فراتر از تصور عموم است.» این فقط یک ادعا یا تخمین نیست، بلکه نتیجه بررسی جامع سال 1394 انجمن پزشکی دانشگاه تهران است. در این مطالعه، در یک آپارتمان مشترک با 204 نفر، بیش از 93 درصد آنها، یعنی 188 نفر، دچار «فرسودگی شغلی» یا «فرسودگی شغلی» بوده و افکار خودکشی داشتند.
متن کامل این مصاحبه در زیر آمده است:
بحران خودکشی در جامعه پزشکی ایران چقدر نگران کننده است؟
کارگروهی به تازگی توسط انجمن روانپزشکی در سازمان نظام پزشکی تشکیل شده است. با بررسی وضعیت سلامت روان 253 دستیار روانپزشکی مشخص شد که پریشانی روانی در این جمعیت شدیدتر از آن چیزی است که تصور می شد. بر اساس بررسی های انجام شده، تعداد خودکشی ها در جامعه پزشکی بین 3.1 تا 5 برابر افزایش یافته است. این بدان معناست که به طور متوسط سالانه 13 مورد خودکشی منجر به مرگ در جمعیت ساکن کشور رخ می دهد که 14000 نفر است. بر اساس نتایج، آمار خودکشی در میان پزشکان مرد 40 درصد و برای پزشکان زن 130 درصد نسبت به جمعیت عمومی افزایش یافته است که رقم قابل توجه و نگران کننده ای است.
واکنش اعضای جامعه پزشکی به اعتراض خود نسبت به این وضعیت چگونه است؟
واکنش ها در این زمینه عمدتاً هشدار دهنده بود. هشدارهایی در قالب کسورات جمعی برای دستیاران زن یا کسورات جمعی برای دستیاران ارتوپدی وجود داشت. اما متاسفانه ناموفق بود.
نظام آموزشی چه نقشی در ایجاد این بحران دارد؟
سیستم آموزشی ما به شدت تنبیهی است. ساکنان مجبور به کار طولانی و وحشتناک هستند. صرف نظر از اینکه این امر منجر به کاهش بهره وری و دقت افراد و حتی بروز خطاهای پزشکی می شود. این وضعیت علاوه بر فرسودگی جسمی، بار روانی و مسئولیت بزرگی را برای ساکنین به همراه دارد، در واقع با این ترفندها و عملکرد فعلی، به جای استخدام و آموزش صحیح جوانان، گویی وزارت بهداشت تعدادی را استخدام کرده است. بردگان بدون مزد، تا سیستم معیوب خود را اصلاح کند.
ایده مهاجرت در بین این گروه چقدر گسترده است؟
یک جامعه، به دلیل دورنمای تیره ای که دارد، مانند یک بازی دو باخت است. حجم کار زیاد، مسئولیت های زیاد، حقوق ناکافی و نداشتن امنیت شغلی از جمله عواملی هستند که ساکنین را از ادامه فعالیت باز می دارند و او را دلسرد می کنند. طبیعی است که افراد در این شرایط به فکر مهاجرت باشند. پزشک یا دستیار در زندان برای حفظ جان و روح خود سعی می کند به نحوی از این سیستم بردگی بگریزد.
آمار در این باره چه می گوید؟
طبق آمار تایید شده توسط رصدخانه مهاجرت 74 درصد در تابستان 1401، پزشکان و پرستاران تمایل داشتند کشور را ترک کنند. دقیقا مثل 4 هزار پزشکان سال گذشته از ایران مهاجرت کردند. این میزان به قدری قابل توجه است که با وجود ایران در آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی به آن اشاره شده است 8 هزار جراحان ایرانی در آمریکا در بین پزشکان ملیت های مختلف رتبه هفتم را دارند.
بیشتر بخوانید:
800 محل آزمون دستیاری خالی مانده است. پزشکان هندی و بنگلادشی به ایران نمی آیند/ دانشجویان سال اول پزشکی به فکر مهاجرت هستند
آنها گفتند حقوق و درآمد ساکنان کافی نیست. چگونه می توان این کسری را جبران کرد؟
بد نیست که حق اقامت در ایران مشمول قانون کار باشد، بنابراین حداقل کسانی که در این زمینه فعالیت می کنند می توانند از مزایایی بهره مند شوند و ساعت کاری آنها استاندارد باشد. به این ترتیب فشار کاری، بار روانی و مسئولیت بزرگی که بر دوش دارند تا حدودی کاهش می یابد. بعلاوه، آنها بابت سخت کوشیشان دستمزد دریافت میکنند.
چگونه می توان جلوی این خودکشی های زنجیره ای را گرفت؟
معضل دردناک خودکشی ساکنین امروزه به یک بحران حاد و خطرناک تبدیل شده و نیازمند دقت و توجه فراوان نهادهای ذیربط است تا شرایط به میزان قابل قبولی کنترل شود و به مرور زمان آرامش در این حوزه حاکم شود. حمایت روانی از ساکنان برای گسستن زنجیره خودکشی در اولویت است. در این سالها گزارشهای کافی داده شده است و خود مسئولان نیز از شدت بحران آگاه هستند، اما موضوع «نشنو» است. آنها می بینند، می دانند، اما نمی خواهند بشنوند.
منظور از “کمک روانی” چیست؟
ایجاد مشاوره یا خط تلفن برای پرسنل پزشکی در محیط های امن (بیمارستان ها و مدارس) کمک قابل توجهی به کاهش تعداد قربانیان این بحران خواهد کرد. خودکشی تصمیمی نیست که یک شبه گرفته شود، بلکه فرد مدت ها در افسردگی، کار، فشار روانی و نارضایتی شغلی غوطه ور بوده و در نهایت به این نقطه رسیده است. اگر خطوط مشاوره برای افرادی که از این فشار روانی رنج می برند در همین نزدیکی راه اندازی شود و فرد بتواند در هر زمانی از شبانه روز با مشاور تماس داشته باشد و کمی آرامش روحی پیدا کند، به طور بالقوه می توان از بار این فاجعه کاسته شود.
نمایندگان مجلس یا اعضای کمیسیون بهداشت و درمان باید چنین اقدامی را در دستور کار قرار دهند، حتی اگر آزمایشی باشد. این کمترین کاری است که می توان برای گروهی که بیمه نیستند و مستمری دریافت نمی کنند انجام داد. از طرفی سختی های زیادی هم متحمل می شود.
بیشتر بخوانید:
اهالی قول می دهند که مهاجرت نکنند! انصراف از تعهد و بعد درس خواندن / «با این بخشنامه عده ای از تحصیل محروم شدند، این ظلم محض است»
خودکشی ساکنین؛ مرگ خودخواسته تحت حمایت انتخاب رشته اجباری
۴۷۲۳۲