نمایش «افسانه مانلی» که برگرفته از منظومه مانلی از مجموعه اشعار نیما یوشیج (پدر شعر نوی ایران) است، در حال تمرین برای اجرا در چهل و دومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر آماده میشود.
بنیاد فرهنگی نیما یوشیج این نمایش را با همکاری آموزشگاه تئاتر پیشدادیان و گروه تئاتر مولانا آماده می کند. میثم زندی دراماتورژ، طراح صحنه و کارگردان این پروژه است.
در خلاصه داستان این سریال آمده است: «مانلی، یک ماهیگیر درمانده و بی بضاعت، هر شب برای صید ماهی به دریا می رود. اما با تمام تلاش هایش موفق می شود یک کوچک را بگیرد. تا اینکه یک شب مهتابی دریا طوفانی می شود و ماهیگیر با وجود تردیدهای فراوان تصمیم می گیرد در طوفان سفر کند و با امواج روبرو می شود. در این طوفان شدید ناگهان با یک پری دریایی ملاقات می کند و در حین صحبت، پری دریایی از او می خواهد که با او به اعماق دریا برود و با او زندگی کند تا آنچه را که می خواهد به او بدهد و خوشحال باشد. مانلی، یک ماهیگیر، یک مرد فقیر و دوست شابهل، یک ارباب مرد، مردد است. یک نیروی درونی او را ترغیب می کند که با پری دریایی بماند. از سوی دیگر، پری مانلی را برای ایمن تر بودن آزمایش می کند. پس از گذراندن آزمون مانلی، او و پری دریایی در دریای بیکران شیرجه میزنند. در سپیده دم، مانلی خود را در ساحل میبیند، در حالی که جهان را دوباره کشف میکند و عناصر طبیعت او را به کلبه و معشوقهاش هدایت میکنند در حالی که هیچ چیز مثل قبل نیست. آخرین سفر شبانه او با پری دریایی صد سال به طول انجامید…”
به گفته دست اندرکاران این تئاتر، این اجرا با تلفیقی از شیوه های نوین اجرایی اجرا شده است. اجرای نمایش از تاکید بر عنصر کلام و گفت و گوی کلامی که از عناصر کلیدی شعر محسوب می شود پرهیز کرد و بر عناصر حرکتی، رقص و اجرای فیزیکی بازیگران تاکید کرد. در واقع تمرکز اصلی بر بعد بصری مفاهیم در سیستم مانلی در قالب هنر پرفورمنس است. مانلی از نیمه های شب سفر خود را در خشکی آغاز می کند و در روز و در دل دریا به پایان می رسد. سفر این قهرمان در 12 قسمت با اجرای فیزیکی، موسیقی و خوانندگی توسط بازیگران اتفاق می افتد. برای اجرای موسیقی این اجرا، 12 قطعه از مجموعه موسیقی کیهان کلهر، نوازنده و آهنگساز ایرانی، بسته به موضوع موسیقی و رویداد اجرایی مربوطه انتخاب شد.
میشم زندی کارگردان نمایش درباره رابطه شعر و تئاتر گفت: با پایه گذاری شعر نیمایی، عرصه زبان و بیان در هنر نمایش به ویژه نمایشنامه احیا شده است. شعر در طول تاریخ همواره شاهرگ حیات ادبیات ایران بوده است. انقلاب ادبی در ایران با اشعار نیما آغاز شد. همان فردی که به همه رسانه های ادبی خارج از شعر واقف بود و به نقش پیشرو و پیشرو شعر در همه محصولات فرهنگی ایران واقف بود. حرکات دراماتورژی درست و اصولی افرادی چون آخوندزاده و میرزا آقا تبریزی که قبل از نیما آغاز شد، در دوره نیما تثبیت شد. مهر شما تایید شده اید. چرا که پیش از ظهور شعر نو، با وجود قدرتی که در عرصه ادبیات رسمی ایران داشتند، باز هم این آثار جدی گرفته نمی شدند و فضا همچنان در تسلط نمایش ها و تئاترهایی بود که تمایل به اجرای آثار قدیمی ایرانی مانند شاهنامه و خمسه داشتند. ، با همین ترتیب و قافیه داشتید. نیما زبان کهن را در مهمترین منبع فرهنگی ایران یعنی شعر هدف قرار داده و دگرگون کرده است. به گفته وی، زبان جدیدی که نیما ساخته برای نمایشنامه و داستان و دیالوگ نیز مفید است. به گفته وی، امکانات این زبان نامحدود است. همان زبانی که از اصلاحات سرد و بی مورد رها شده و ارزش های واقعی برای معنای خود یافته است. در آثار خود نیما محصولات بسیار متنوع و درخشان این زبان را مییابیم. شعر نمایشی، شعر داستانی، شعر اجتماعی و حتی شعر نمادین حاصل تغییرات این زبان است. ویژگیهای مهمی چون ساختار، حرکت، چندصدایی، سادگی و سمفونی توصیف و احساس در زبان، محدود به حوزه شعر نیست و به همین دلیل آثار عالی و برجسته نیما در طول زندگی حرفهایاش تنها به آنها محدود نمیشود. شعر و به رشته های دیگر کشیده می شوند. شناخت، شناخت و ساختاربندی اجزای این زبان جدید که در رسانه های مهم فرهنگی ایران یعنی شعر امتحان پس داده و در طول تاریخ در بالاترین رتبه ها قرار گرفته است، قطعاً می تواند به ما در شکل دادن به زبان نمایشنامه و تقویت تئاتر ما کمک کند. به خصوص بعد از گذشت این همه سال، برخی از نابسامانی های زبان ادبی قدیم همچنان گریبان نمایشنامه های ما را می گیرد، همان گونه که گریبان شعر و داستان ما را می گیرد. افسانه ها و داستان های عامیانه یکی آنها یکی از کلیدواژه های مهم در ادبیات جوامع بشری به شمار می روند که حاوی پیام ها، درس های آموزنده و تجربیات ارزشمند هستند. این داستانها و افسانهها که بخشی از میراث فرهنگی ناملموس ما به حساب میآیند، تحت تأثیر فرهنگ، باورها، تخیل، زندگی و آب و هوای اجداد ما قرار گرفتهاند تا تصویر روشنی از زندگی را برای ما که وارثان برحق آنها میدانیم، ارائه دهند. افسانه ها، معلوم است یکی آنها یکی از اشکال اصلی ادبیات شفاهی هستند. بازآفرینی و بازنویسی قصه های عامیانه و بازتعریف آن در قالب های هنری مانند تئاتر می تواند نقش بی بدیلی در کشف و معنا بخشیدن به هویت افراد جامعه داشته باشد.
فاطمه زندی به عنوان مدیر تولید و بازیگر; سورنا کوچ پیده، مهرعلی میران، یوکابد پناهی شاد به عنوان بازیگر؛ الهام نوری دستیار کارگردان; ستایش موسیوند به عنوان منشی صحنه; سرپرستی گروه موسیقی نمایش افسانه مالی را شهید شاه بهرامی بر عهده دارد.