سما بابایی | تعداد آهنگسازانی که این فرصت را داشته اند تا ساخته های خود را به فیلم بیاورند آنقدر کم است که به سختی به تعداد انگشتان دو دست می رسد. با گذشت پنج سال از اختراع برادران لومیر، سینما وارد ایران شده است و این یعنی بیش از یک قرن است که فیلم، سریال و مستند ساخته می شود و بیشتر آنها موسیقی دارند. این یعنی صدها هزار فیلم در بیش از یک قرن، اما فکر میکنید چند زن برای این تعداد فیلم موسیقی نوشتهاند؟ یک دهم؟ یک درصد؟ یک هزارم؟ هیچ کدومشون… تعدادشون اونقدر کمه که اصلا تو آمار نمیاد. اگر میخواهید ابعاد فاجعه را احساس کنید، همین الان که این گزارش را میخوانید، از میان صد آهنگساز عضو خانه سینما، تنها سه آهنگساز زن داریم که آنها هم نیمه فعال (اگر نه غیرفعال) هستند.
به گزارش بازتاب آنلاین، اگر این روزها به جامعه موسیقی ایران نگاهی بیندازید، متوجه می شوید که تعداد فعالان زن بیشتر از مردان است. اما چه فایده وقتی همه بیشتر موسیقی می زنند و خبری از رهبری ارکستر، استاد بودن، آهنگسازی و… نیست. بهتر است در مورد آهنگسازی فیلم ها صحبت نکنیم. اما هر گاه ساخت موسیقایی یک اثر به زنان سپرده شود، نتیجه تعجب برانگیز است و کارگردانان (حتی زنان) تلاشی برای بهره مندی از حضور آهنگسازان زن نکرده اند. در این گزارش نگاهی اجمالی به کار آهنگسازان زن داشته ایم که به عنوان تهیه کننده موسیقی متن در حوزه آثار تجسمی فعالیت داشته اند. نام آهنگسازان به ترتیب حروف الفبا آمده است.
آثار بیتا بهشتیان: آفتابگردان های وحشی / گزارش مریم / روز بارانی
بیتا بهشتیان سال ها به عنوان آهنگساز با صدا و سیما همکاری داشته است. او آهنگسازی را برای فیلم «آفتابگردانهای وحشی» و چند اثر دیگر آغاز کرد و به عضویت انجمن آهنگسازان فیلم ایران درآمد و در بسیاری از جشنوارههای ایرانی عضویت داوران را در کارنامه خود داشت. در تیر 1390 به عنوان یکی از میان داوران موسیقی پانزدهمین جشنواره فیلم ایرانی به دبیری کیومرث پوراحمد معرفی شد و سپس به عنوان سرپرست آهنگسازان به عنوان بهترین کارگردان فیلم اول انتخاب شد.
بیتا بهشتیان علاوه بر تدریس موسیقی، عضو آکادمی علوم و هنرهای سینمایی ایران است. او در این سال ها برای فیلم های وحشی، گزارش مریم، روز باران و مجموعه تلویزیونی راهیان بهشت موسیقی ساخته است. این آهنگساز برای چندین مستند موسیقی نیز نوشته است.
گیتی پاشایی آثار: تیغ و ابریشم / گروهبان / سرب
گیتی در اواخر دهه چهل با خوانندگی در رادیو و تلویزیون به عنوان خواننده پاپ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد، هرچند پس از مدتی به عرفان روی آورد و ثمره آن کار اشعار شاعران معاصری چون مهدی اخوان الطلیحی بود. احمدرضا احمدی، محمدعلی سپانلو و نصرت فرزانه آهنگسازی و خوانندگی آنها را بر عهده داشتند. او یک بار در سال ۱۳۵۶ در فیلم «سفر سنگی» به کارگردانی همسرش مسعود کیمیایی به عنوان بازیگر ظاهر شد اما بعداً از بازیگری باز ماند. گیتی پاشایی پس از انقلاب به طور جدی آهنگسازی را آغاز کرد و با سه فیلم تیغ و ابریشم، سرب و گروهبانهر سه به کارگردانی مسعود کیمیایی به عنوان آهنگساز سینما شناخته شد. ناصر چشمآذر تنظیم موسیقی تیغ و ابریشم را بر عهده داشت و آندره آرزومانیان هم نوازنده پاشا در این کار بود.
زنده یاد «پاشایی» در موسیقی این اثر از فضای موسیقی الکترونیک استفاده کرده و همین امر به ساخت فضای فیلم کمک کرده است. هر جا که فیلم به قاچاقچیان بازمی گردد، موسیقی ناگهان با وحشت ما را به یاد گروه شومی می اندازد که با آن سر و کار داریم. موسیقی فیلم «صرب» از نظر نوع ملودی و استفاده از سازهای زهی، کمانی و کوبه ای، ویولن و سه تار تجربه موفق تری نسبت به دیگر آثار اوست. او در این فیلم از موسیقی یهودی استفاده کرد. مسعود کیمیایی درباره موسیقی فیلم «سرب» گفت: یهودیان در آن سال های سخت بسیار می ترسیدند و برای بیدار نگه داشتن آن ها با صدای بلند موسیقی پخش می کردند که این سرعت سریع در این فیلم دیده می شود اما الان که فیلم را می بینم به نظر من موسیقی او زیاد است و باید کمتر باشد.
سوزان شاکرین | آثار: افسانه مه پلنگ / برخورد / یاد و بازدید
پس از شیدا کراچداغی و گیتی پاشایی، نام سوسان شکرین به عنوان سومین زن موسیقی فیلم در فرهنگ سینمای ایران ثبت شده است. وی چند سال پیش بر اثر بیماری سرطان در بیمارستان فیروزگر تهران درگذشت و در طول فعالیت هنری خود حضوری فعال و پیگیر در گروه کر اپرا، ارکستر سمفونیک و گروه کر تالار رودکی داشت. یکی از کارهای اصلی او ساخت موسیقی متن نمایش رادیویی «آهسته با گل رز» و موسیقی نمایش عروسکی «مه پیشونی» برای ارائه در جشنواره تئاتر عروسکی است. سوسان شاکرین برای پنج فیلم سینمایی در ایران و دو فیلم در هلند موسیقی متن ساخته است. افسانه مه پلنگ. برخورد. یاد و دیدار، گل و اخره برای همه چیز موسیقی او در ایران است که سه فیلم آخرش را رجب محمدین ساخته است.
شیدا قراچه داغی آثار فیلم: رگبار / کلاغ، شطرنج بادی / عموی ناپلئون
شیدا قراچداغی باید یکی او به عنوان یکی از مهم ترین چهره های موسیقی معاصر ایران (صرف نظر از ژانر) شناخته می شود. او در خارج از ایران به تحصیل موسیقی پرداخت و پس از بازگشت به ایران برای تقریبا چهل فیلم کوتاه و بلند، داستانی و مستند موسیقی ساخت. کاراچداغی با فیلم کوتاه «آن که خیال کرد، آن که خیال بافت» ساخته مرتضی مامیز و با فیلم های رگبار و کلاغ (بهرام بیضایی)، باد شطرنج (محمدرضا اصلانی) و دزدان شروع به کار در عرصه موسیقی کرد. (محمد متوسلانی) و غیره. او همچنین موسیقی سریال بازی کودکان را نوشته است. علاوه بر این، در عنوان سریال تلویزیونی Dae John Napoleon، نام او به عنوان انتخابی از موسیقی متن نوشته شده است. موسیقی نویسی برای آثار تصویری کراچداغی تنها به سینما و تلویزیون محدود نمی شود و از جمله کارهای معروف او می توان به نوشتن موسیقی برای باله «پریا» بر اساس آهنگ بلند احمد شاملو که در مونترال اجرا شد، اشاره کرد.
فوزیه مجد آثار: پسر ایران مادرش را نادیده می گیرد/ سیاوش در تخت جمشید
«فوزیا ماجد» آهنگساز، محقق و نویسنده ای است که تاثیر زیادی در موسیقی ایران گذاشت و البته هیچ گاه آنطور که باید از خدماتش تقدیر نشد و این را بیشتر دوست دارد زیرا انزوا عادت سالیان سال او بوده است. او قبل از انقلاب «گروه گردآوری و شناخت موسیقی» را در سازمان تلویزیون ملی ایران تأسیس کرد و با دعوت از چند نوازنده، برنامه های متعددی را در شهرهای شیراز (جشنواره هنر)، مشهد (جشنواره توس) و تهران (جشنواره نمایش) ترتیب داد. ). کارگاه). مجد در طول دوران فعالیت خود ساخت موسیقی دو فیلم به کارگردانی فریدون رهنما را بر عهده داشت.
«پسر ایران مادرش را نمی شناسد» با بازی رضا ژیان، جمشید لایق و آهو خردمند اولین تجربه او در ساخت فیلم است. ساخت این اثر پنج سال طول کشید و اولین نمایش این فیلم در خرداد در سال 1354 در سینماتک پاریس بود که هانری لانگلوا، مدیر سینماتک و فیلمساز برجسته فرانسوی آن را ارائه کرد و سپس در تیرماه همان سال برای اولین بار در جشنواره توس در ایران به نمایش درآمد. این فیلم اثری نیمه اتوبیوگرافیک است که رهنما بر اساس تجربیات شخصی دردناک خود در سینمای ایران ساخته است. «سیاوش در تخت جمشید» دیگر فیلمی به کارگردانی رحماناست که موسیقی آن را مجد نوشته است. این فیلم که برگرفته از شاهنامه فردوسی و با بازی عباس معیری، مینو فرجاد و مارتا یمینی است، برنده «جایزه ژان اپشتین» از جشنواره لوکارنو شد، هرچند تنها چهار روز در سینما «بولوار» به نمایش درآمد.
آثار سارا نجفی: سرگردان در شهر لاجوردی / مثل رویا / زاگرس
سارا نجفی می تواند باشد یکی او به عنوان یکی از جوانترین آهنگسازان موسیقی سینمای ایران شناخته میشود، اگرچه پسر محمدعلی نجفی عمدتاً برای فیلمهای پدرش از جمله پرس در شهر لاجوردی، مثل رویا و زاگرس موسیقی مینویسد. او اولین زنی است که مدرک لیسانس آهنگسازی را از یکی از دانشگاه های ایران دریافت کرده است. اولین تجربه او در آهنگسازی ساخت موسیقی متن فیلم های تئاتر «شب سحاب» و «مرغ دریایی» بود و فیلم های کوتاه «روای خط خطی»، «زاد» پیش از این جایگاهی روی زمین به دست آورده است. در سال 2004 با یک قطعه موزیکال از فیلم زاگرس در ششمین جشنواره بین المللی برلین پذیرفته شد.