کاهش ریسک های سیاسی، کاهش نسبی نوسانات شاخص های کلان اقتصادی، کاهش انتظارات تورمی، رکود بازار دارایی و کاهش نقدینگی آن از جمله دلایل مرتبط با ایران است که در کاهش خروج سرمایه از ایران تا ترکیه موثر بوده است. در ادامه درباره این موضوع اطلاعات بیشتری ارائه می دهیم.
آمارهای رسمی نشان می دهد که در سال جاری با وجود اینکه ایرانیان به سرمایه گذاری خود در ترکیه ادامه می دهند، اما شدت خروج سرمایه به ترکیه کاهش چشمگیری داشته است. بر اساس این آمار طی سال جاری خرید ملک توسط ایرانیان در ترکیه نسبت به سال گذشته 45 درصد کاهش داشته و تأسیس شرکت توسط ایرانیان در این کشور نیز 43 درصد کاهش داشته است. همچنین، تحلیل روند سرمایه گذاری 10 ساله ایرانیان در ترکیه نشان می دهد که خروج سرمایه به همسایه غربی در سال جاری به کمترین میزان از سال 2018 رسیده است.
کاهش ریسک های سیاسی، کاهش نسبی نوسانات شاخص های کلان اقتصادی، کاهش انتظارات تورمی، رکود بازار دارایی و کاهش نقدینگی آن از جمله دلایل مرتبط با ایران است که در کاهش خروج سرمایه از ایران به ترکیه موثر بوده است.
از سوی ترکیه افزایش ریسک سرمایه گذاری، تغییر و تحول در قوانین مهاجرت، کاهش حاشیه سود سرمایه گذاری خارجی در این کشور و تغییر و تحولات در سیاست های پولی و بانکی ترکیه (تاکید ویژه بانک مرکزی ترکیه بر استفاده فعال از ابزارهای نرخ سود در دوره ریاست جدید بانک مرکزی این کشور) از دلایلی است که در کنار افزایش هزینه های زندگی در این کشور، بازدارنده سرمایه گذاران ایرانی بوده است.
داده های مرکز آمار ترکیه در مورد خریداران خارجی ملک در این کشور نشان می دهد که ایرانی ها در بین خریداران خارجی در سال های 2020 و 2021 از رتبه هشتم در سال های 2015 و 2016 به مقام اول رسیده اند. با شروع جنگ روسیه و اوکراین و افزایش اقتصاد خطرات در روسیه، شهروندان این کشور از ایرانی ها پیشی گرفته اند و مقام اول را از ایرانی ها پس گرفته اند. در سال جاری، ایرانی ها پس از روس ها دومین خریدار ملک در ترکیه بوده اند. بر اساس آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ترکیه، خرید ملک در ترکیه توسط ایرانیان از 539 ملک در 9 ماهه نخست سال 2015 به 5923 ملک در 9 ماهه سال 2021 و حدود 6540 ملک در 9 ماهه سال 2022 افزایش یافته است. .
همچنین بر اساس این داده ها، طی سال 2023 تعداد ملک های خریداری شده توسط ایرانیان در ترکیه با کاهش 45 درصدی به 3598 مورد رسیده است. نکته مهم این است که طی سال 2022 حداقل سرمایه گذاری در املاک ترکیه برای اخذ تابعیت این کشور از 250 به 400 هزار دلار افزایش یافته است.
اگر 250 هزار دلار در سال های گذشته و 400 هزار دلار در سال 2022 در نظر بگیریم، طی هشت سال گذشته حدود 9.3 میلیارد دلار ملک از کشور ما به ترکیه منتقل شده است.