با توجه به وضعیت بررسی وضعیت چکهای برگشتی، نسبت تعداد چکهای برگشتی به ۸.۶درصد و نسبت مبلغ چکهای برگشتی به ۱۲.۹درصد رسیده است.
نسبت مبلغ و تعداد چک های برگشتی از ابتدای سال افزایش یافته است، البته افزایش این متغیر در شهریور امسال همه چیز متوقف شد و اندکی کاهش یافت. در صورت تداوم این کاهش، ممکن است نشان دهنده بهبود وضعیت کسب و کار و رونق تولید در کشور باشد. این در حالی است که وضعیت پنج ماهه نخست سال نشان می دهد که این متغیر به عنوان شاخصی از وضعیت تولید کشور، پیام های منفی نسبت به وضعیت کسب و کار کشور ارسال می کند. سیاست کنترل ترازنامه بانک ها از دیگر سیاست هایی بود که در سال 1400 همراه با قانون جدید چک به اجرا درآمد. از سوی دیگر این سیاست یکی از عوامل رشد نسبت مبلغ به تعداد چک های نقد شده در ماه های اخیر بوده و بانک ها و در نتیجه شرکت های تولیدی را برای دریافت وام مورد نیاز خود تحت فشار قرار داده است.
نگاهی به آمارها
در شهریور ماه 1402 بیش از 7.4 میلیون فقره چک به ارزش 472.1 میلیارد تومان در سراسر کشور مبادله شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب 6.9 و 4.7 درصد کاهش داشته است. طی ماه مورد گزارش، حدود 2.3 میلیون فقره چک به ارزش بیش از 228.8 میلیارد تومان در استان تهران مبادله شد. در شهریور ماه 1402، 48.4 درصد از تعداد چک های مبادله شده کشور در سه استان تهران 30.5 درصد، اصفهان 10.7 درصد و خراسان رضوی 7.2 درصد مبادله شده است که بیشترین سهم را نسبت به سایر استان ها داشته اند. همچنین معادل 641 هزار فقره چک به ارزش حدود 61 هزار میلیارد تومان در شهریور ماه 1402 در سراسر کشور برگشت داده شده که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب 11.8 درصد و 7.1 درصد کاهش داشته است.
در ماه مذکور به ترتیب 8.6 درصد و 12.9 درصد از کل تعداد و مقدار چک های مبادله شده برگشت داده شده است. درصد تعداد و مقدار چک برگشتی در مرداد ماه 1402 به ترتیب 1/9 درصد و 1/13 درصد و در شهریور 1301 8 درصد بوده است. 2 درصد و 5/10 درصد بوده است. این وضعیت نشان می دهد که با وجود کاهش تعداد چک های برگشتی، تعداد چک های مبادله شده نیز کاهش یافته است. به این ترتیب اگرچه متغیر مهم مورد مطالعه ما یعنی نسبت تعداد و کمیت چک های برگشتی در شهریور ماه روندی کاهشی داشته است، اما این کاهش چندان محسوس و قابل توجه نیست.