این ویروس در سال 1947 زمانی که دانشمندان جنگل زیکا در اوگاندا را از نظر تب زرد (یک بیماری ویروسی دیگر) تحت نظر داشتند، نامگذاری شد. سال بعد، این ویروس توسط یک پشه نیز کشف شد. در سال 1952، اولین موارد انسانی در اوگاندا و جمهوری متحد تانزانیا گزارش شد.
شیوع زیکا در قاره آمریکا، آفریقا، آسیا و جزایر اقیانوس آرام ثبت شده است. اولین شیوع در قاره آمریکا در سال 2015 رخ داد، زمانی که ویروس به آمریکای لاتین و مرکزی سرایت کرد.
در جولای 2016 اولین شیوع این بیماری در ایالات متحده در فلوریدا ثبت شد.
کارشناسان می گویند بسیاری از افراد آلوده به ویروس زیکا علائم خفیف یا بدون علائم دارند. به طور معمول، بیماران به اندازه کافی بیمار نمی شوند که نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند و علائم تا یک هفته ادامه دارد.
با این حال، عفونت زیکا برای زنان باردار بسیار نگران کننده است زیرا می تواند باعث نقص مادرزادی در جنین شود. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC)، از هر هفت نوزادی که در دوران بارداری از زنان مبتلا به زیکا متولد می شود، یک نفر دارای مشکلات سلامتی مانند کوچکی سر، آسیب مغزی، و مشکلات بینایی یا شنوایی است.
تحقیقات نشان می دهد که این ویروس ممکن است با سندرم گیلن باره (GBS) نیز مرتبط باشد، یک اختلال عصبی نادر اما جدی که با ضعف عمومی مشخص می شود.
علائم و نشانه های عفونت ویروس زیکا
تنها حدود یک پنجم از مبتلایان به زیکا علائم یا نشانه هایی را نشان می دهند. بنابراین، بسیاری از افراد از ابتلای خود بی اطلاع هستند. اگر فردی علائم بیماری را نشان دهد، معمولاً در عرض یک هفته پس از گزش توسط پشه آلوده اتفاق می افتد.
علائم زیکا می تواند شامل موارد زیر باشد:
– تب
– بثورات پوستی
– ورم ملتحمه (چشم صورتی)
– درد مفاصل یا عضله
– سردرد
به طور معمول، این علائم خفیف هستند و حدود یک هفته طول می کشند.
علل و عوامل خطر ویروس زیکا
ویروس زیکا عمدتاً از طریق نیش پشههای «آئدس» آلوده (از جمله گونههای Aedes aegypti و Aedes albopictus) منتشر میشود.
این گونه های پشه اغلب در روز حمله می کنند اما شب ها نیز نیش می زنند. آنها معمولاً در نزدیکی آب ساکن تخم ریزی می کنند و می توانند در داخل و خارج از خانه زنده بمانند. آنها همان پشههایی هستند که ویروسهایی را که باعث تب دنگی، چیکونگونیا و تب زرد میشوند را منتقل میکنند.
پشه ها زمانی آلوده می شوند که از فردی که قبلاً به این ویروس آلوده شده تغذیه می کنند و از طریق نیش خود آن را به افراد دیگر منتقل می کنند.
در حال حاضر روشهای کمتر رایج دیگری برای انتشار ویروس زیکا وجود دارد. برخی از این مسیرهای انتقال گزارش شده تایید نشده اند یا نیاز به بررسی بیشتر دارند. با این حال، این ویروس از طریق قطرات تنفسی مانند SARS-CoV-2، ویروس کرونا که باعث عفونت کووید-19 می شود، پخش نمی شود.
همچنین گزارش هایی مبنی بر ابتلا به این بیماری از طریق انتقال خون آلوده وجود دارد. کارشناسان همچنین گفته اند که رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا نیز می تواند راهی برای انتقال این بیماری باشد. این ویروس همچنین می تواند از مادر آلوده به جنین یا نوزاد در دوران بارداری یا تولد منتقل شود.
یک فرد آلوده همچنین می تواند ویروس را قبل از ظهور علائم یا پس از برطرف شدن علائم گسترش دهد که به آن انتقال بدون علامت می گویند.
زیکا چگونه تشخیص داده می شود؟
عفونت ویروس زیکا از طریق آزمایش خون یا ادرار قابل تشخیص است. آزمایش هایی برای تشخیص وجود ویروس در بدن وجود دارد.
آزمایش زیکا معمولاً در صورتی توصیه می شود که فرد پس از قرار گرفتن در یک منطقه پرخطر یا داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با فردی که در منطقه ای بوده است که زیکا در آن شایع است، علائمی را نشان دهد.
زنان بارداری که ممکن است در معرض زیکا قرار داشته باشند نیز باید آزمایش شوند. اگر سونوگرافی جنین ناهنجاری های احتمالی مرتبط با زیکا را نشان دهد، پزشک شما نیز می خواهد این عفونت را آزمایش کند.
با این حال، بسیاری از افراد آلوده به ویروس هیچ علامتی ندارند یا فقط علائم خفیف دارند، بنابراین عفونت ممکن است تشخیص داده نشود.
تخمین زده می شود که حدود 80 درصد از افرادی که به ویروس زیکا آلوده می شوند، هرگز علائمی از خود نشان نمی دهند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، معمولاً خفیف هستند. بسیار غیرعادی است که زیکا نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد یا منجر به مرگ شود.
مدت زمان ابتلا به ویروس زیکا
از هر پنج نفری که به زیکا مبتلا می شوند، یک نفر دچار علائم می شود و علائم معمولاً بین دو تا هفت روز طول می کشد.
گزینه های درمانی و دارویی برای عفونت ویروس زیکا
هیچ واکسنی برای زیکا وجود ندارد و درمان عفونت ویروسی معمولاً نیازمند مدیریت علائم است زیرا هیچ درمان ضد ویروسی اثبات شده ای در دسترس نیست.
برای کاهش علائم این ویروس، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده توصیه می کنند:
– برای جلوگیری از کم آبی مایعات فراوان بنوشید.
– استراحت کافی داشته باشید.
– برای تسکین درد و تب پاراستامول مصرف کنید.
آسپرین، ایبوپروفن (ادویل) یا سایر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید.
– در صورت ابتلا به ویروس زیکا، داروهای مصرفی خود را به پزشک خود اطلاع دهید.
درمان های جایگزین و مکمل
ممکن است انواع گیاهان یا محصولات طبیعی را به عنوان راه هایی برای پیشگیری یا درمان ویروس زیکا مشاهده کنید. با این حال، هیچ مدرک قابل اعتمادی وجود ندارد که نشان دهد هر یک از این محصولات می تواند برای پیشگیری یا درمان زیکا استفاده شود.
پیشگیری از عفونت ویروس زیکا
کارشناسان می گویند بهترین پیشگیری در وهله اول محافظت از خود و دیگران در برابر نیش پشه است. اگر زیکا در شما تشخیص داده شده است، از تماس با نیش پشه در هفته اول بیماری برای جلوگیری از گسترش بیشتر بیماری خودداری کنید.
چندین راه برای محافظت از خود وجود دارد:
– شلوار بلند و پیراهن آستین بلند بپوشید.
– تهویه مطبوع محل زندگی خود را جدی بگیرید.
– اگر در فضای باز میخوابید، زیر پشهبند بخوابید.
– گهواره، کالسکه یا کَریِر کودک را با پشه بند بپوشانید.
– آب راکد که ممکن است در مکان هایی مانند گلدان، سطل زباله یا ظروف جمع شود را پاکسازی کنید.
زنان باردار یا زنانی که در تلاش برای باردار شدن هستند باید از سفر به مناطق در معرض خطر زیکا خودداری کنند.