آیا گلوکومانان باعث لاغری می شود؟

گلوکومانان یک فیبر غذایی طبیعی و محلول در آب است که از ریشه Amorphophallus paeoniifolius یا “یام پای فیل” به دست می آید. این گیاه به نام کنجاک نیز شناخته می شود. به گفته محققان، گلوکومانان در صورت مصرف صحیح ممکن است یک مکمل کاهش وزن موثر باشد. البته کاهش وزن هرگز آسان نیست و موفقیت درازمدت مستلزم پشتکار و اراده زیادی است.

علاقه مندان می توانند مکمل های حاوی این ترکیب را از داروخانه های سراسر کشور خریداری و برای کاهش وزن استفاده کنند. همچنین لازم به ذکر است که اطلاعات مورد نظر در وب سایت کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده قابل دسترسی است.

گلوکومانان چیست؟

گلوکومانان به عنوان مکمل در مخلوط های مختلف نوشیدنی و همچنین به عنوان یک افزودنی در محصولات غذایی مانند ماکارونی و آرد استفاده می شود. این ترکیب همچنین ماده اصلی نودل شیراتکی است.

گلوکومانان 40 درصد وزن خشک گیاه یام پای فیل را تشکیل می دهد که در اصل از آسیای جنوب شرقی است. این ماده در تهیه مخلوط های گیاهی و غذاهای سنتی مانند توفو، رشته فرنگی و ژله کونجاک سابقه طولانی دارد. از طرفی علاوه بر اینکه به عنوان مکمل غذایی به فروش می رسد، به عنوان افزودنی غذایی، امولسیفایر و غلیظ کننده نیز استفاده می شود.

گلوکومانان توانایی جذب آب فوق العاده ای دارد و یکی از چسبناک ترین فیبرهای غذایی شناخته شده است. آنقدر مایع جذب می کند که مقدار کمی گلوکومانان که به یک لیوان آب اضافه می شود کل محتویات آن را به ژل تبدیل می کند. تصور می شود که این خواص منحصر به فرد تأثیر آن را بر کاهش وزن توضیح می دهد.

چگونه گلوکومانان به کاهش وزن کمک می کند؟

گلوکومانان یک فیبر غذایی محلول در آب است و مانند سایر فیبرهای محلول، از چند طریق از کاهش وزن حمایت می کند:

– بسیار کم کالری است. این ماده قسمتی از حفره معده را می پوشاند و احساس سیری ایجاد می کند. به این ترتیب مصرف غذا را در وعده های بعدی کاهش می دهد.

– تخلیه معده را به تاخیر می اندازد و به افزایش احساس سیری کمک می کند.

– مانند سایر فیبرهای محلول باعث کاهش جذب پروتئین و چربی می شود.

-باکتری های مفید روده را تغذیه می کند که می توانند اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مانند بوتیرات را تبدیل کنند. برخی از مطالعات حیوانی نشان داده اند که این ترکیب از افزایش سطح چربی جلوگیری می کند.

تغذیه باکتری های روده شما ممکن است فواید دیگری نیز داشته باشد. برخی از مطالعات ارتباط مثبت و معناداری را بین تغییر باکتری های روده و وزن بدن نشان داده اند. گلوکومانان با بسیاری از فیبرهای محلول دیگر تفاوت دارد زیرا بسیار چسبنده است و بنابراین در کاهش وزن موثرتر از سایر الیاف است.

آیا گلوکومانان واقعا تاثیر دارد؟

تا به امروز، بسیاری از مطالعات کنترل شده اثرات گلوکومانان را بر کاهش وزن بررسی کرده اند. چنین مطالعاتی استاندارد طلایی تحقیقات علمی در انسان است. در بزرگترین مطالعه، 176 فرد سالم و دارای اضافه وزن در یک رژیم غذایی با کالری محدود به طور تصادفی به مکمل های گلوکومانان یا دارونما تقسیم شدند.

سه مکمل مختلف گلوکومانان در دوزهای مختلف در این مطالعه مورد آزمایش قرار گرفتند.

نتایج بعد از 5 هفته به شرح زیر است:

مشخص شد که کاهش وزن در افرادی که مکمل های گلوکومانان مصرف می کردند به طور قابل توجهی بیشتر بود. برخی مطالعات دیگر نیز با این نتایج مطابقت دارند. وقتی گلوکومانان به طور منظم قبل از غذا مصرف شود، با ایجاد احساس سیری و کاهش کالری دریافتی، میانگین وزن را در افراد دارای اضافه وزن و چاق کاهش می دهد.

این سیستم به ویژه زمانی موثر است که با رژیم کاهش وزن ترکیب شود. همین امر در مورد همه روش های کاهش وزن صدق می کند. زمانی که در کنار روش‌های مکمل استفاده می‌شوند، بهترین عملکرد را دارند.

سایر مزایای سلامتی

علاوه بر کاهش وزن، گلوکومانان ممکن است برخی از عوامل خطر بیماری قلبی عروقی را نیز بهبود بخشد. بر اساس یک مرور سیستماتیک از 14 مطالعه، گلوکومانان ممکن است کاهش دهد:

– کلسترول تام ۱۹ میلی گرم در دسی لیتر

– کلسترول LDL یا “کلسترول بد” ۱۶ میلی گرم در دسی لیتر

– تری گلیسیرید ۱۱ میلی گرم در دسی لیتر

– قند خون ناشتا ۷.۴ میلی گرم در دسی لیتر

این ماده در درجه اول با کاهش جذب کلسترول در روده، کلسترول خون را کاهش می دهد. در نتیجه، بر اساس این مطالعه، افزودن گلوکومانان به رژیم غذایی ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی و دیابت نوع 2 را کاهش دهد.

گلوکومانان، یک فیبر محلول در آب، نیز با موفقیت در درمان یبوست استفاده شده است.

دوز و عوارض جانبی

تصور می شود دوز 1 گرم گلوکومانان سه بار در روز برای کاهش وزن کافی است.

گلوکومانان با آب مخلوط می شود و می تواند تا 50 برابر وزن خود آب جذب کند. بنابراین، دوز توصیه شده گلوکومانان کمتر از سایر مکمل های فیبر است. علاوه بر این، گلوکومانان هیچ تاثیری بر کاهش وزن ندارد مگر اینکه قبل از غذا مصرف شود. زمان توصیه شده از 15 دقیقه تا 1 ساعت قبل از غذا متغیر است.

گلوکومانان به خوبی تحمل می شود و به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود. اما اگر این ماده قبل از رسیدن به معده منبسط شود، ممکن است باعث خفگی یا انسداد گلو و مری شود. برای جلوگیری از این امر باید آن را با ۱ تا ۲ لیوان آب یا مایعات دیگر مصرف کنیم.

برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی خفیفی مانند نفخ، مدفوع شل یا اسهال را تجربه کنند، اما این موارد معمولاً نادر هستند. گلوکومانان همچنین ممکن است باعث کاهش جذب داروهای خوراکی، از جمله سولفونیل اوره ها، دسته ای از داروهای ضد دیابت شود. شایان ذکر است که با مصرف دارو حداقل چهار ساعت بعد یا یک ساعت قبل از گلوکومانان می توان از این حالت پیشگیری کرد.