خطر مسمومیت با این ماده خطرناک را جدی بگیرید!/جزئیات

وقتی کلمه سرب را می شنویم، به یاد آلودگی هوا با سرب می افتیم. اما نمی دانیم که منابع دیگری نیز وجود دارند که محیط زیست را با این فلز خطرناک اطرافمان آلوده می کنند و ما از آنها بی خبریم. گاهی به ما توصیه می شود که اگر در شهرهای بزرگ زندگی می کنیم، بهتر است هر روز شیر بخوریم، آلودگی سرب در بدن ما تاثیری بر بدن ما نخواهد داشت. هیچ چیز منفی را پشت سر نگذارید. اما آیا می دانیم که این آلودگی ها گاهی آنقدر زیاد است که حتی می تواند حیوانات مزرعه و شیر تولیدی آنها را آلوده کند؟

این فلز بعد از آهن دومین فلز پرمصرف صنعتی است. اگرچه ممکن است همه ما با شنیدن نام سرب به بنزین فکر کنیم. اما باید بدانیم که بسیاری از وسایل و لوازمی که در خانه و محل کار استفاده می کنیم حاوی سرب هستند.

اساس اکثر لوازم آرایشی مورد استفاده خانم ها سرب است

سرب باعث اختلال در واکنش های آنزیمی بدن و به ویژه در سنتز مولکولی می شود که جزء اساسی هموگلوبین است و جزء ضروری برای انتقال اکسیژن در سراسر بدن انسان است. همچنین طول عمر گلبول های قرمز را کاهش می دهد و باعث عوارض کلیوی، قلبی و عصبی می شود. سرب با عبور از کیسه و آمنیون جفت اثرات مضری بر جنین می گذارد و رسوبات شیار مانندی در استخوان های بلند بدن (مانند دست و پا) ایجاد می کند.

سرب باعث کم خونی و آسیب مغزی و عصبی می شود. سرب باعث تاخیر در رشد و نمو در کودکان می شود. در استخوان‌ها تجمع می‌کند و سلامت آن‌ها را در بزرگسالی به خطر می‌اندازد، بر سیستم عصبی اثر سمی دارد، بر قلب تأثیر می‌گذارد و منجر به افزایش فشار خون می‌شود.

از آنجایی که فلزات سنگین در بافت ها رسوب می کنند و در بدن باقی می مانند، باید با اتصال این فلزات به برخی مولکول ها از بدن خارج شوند. ویتامین E و سلنیوم مواد ضد سرطانی هستند و اثرات سمی فلزات سنگین مانند جیوه و سرب را خنثی می کنند. نان گندم و جو، حبوبات، ماهی، زرده تخم مرغ، سبزیجات با برگ سبز تیره و گوجه فرنگی منابع خوبی از ویتامین E هستند.

آهن، کلسیم و منیزیم از جمله مواد معدنی هستند که جذب سرب و کادمیوم را کاهش می دهند. گوشت قرمز، لبنیات و غلات کامل هر کدام از منابع خوب این مواد معدنی هستند.

سیدجعفر حسین نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران در اولین سمپوزیوم تخصصی مسمومیت با سرب؛ پیشگیری، تشخیص و درمان می گویند: میزان سرب جذب شده توسط بدن در کودکان چهار تا پنج برابر بیشتر از بزرگسالان است.

در افتتاحیه این سمپوزیوم که با حضور بابک شریف کاشانی، معاون بین الملل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد، وی به تشریح فعالیت ها و اقدامات بین المللی سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری و کنترل مسمومیت با سرب پرداخت.

وی در خصوص اثرات سرب بر سلامت کودکان خاطرنشان کرد: کودکان خردسال به ویژه مستعد مسمومیت با سرب هستند. میزان سرب جذب شده توسط بدن در کودکان چهار تا پنج برابر بیشتر از بزرگسالان است.

به گفته وی کمبود برخی مواد مغذی مانند کلسیم یا آهن باعث جذب بیشتر سرب در بدن می شود.

سید جعفر حسین با اشاره به اثرات مواجهه و مسمومیت با سرب بر مغز کودکان، کاهش هوش، ناتوانی های یادگیری و اختلالات رفتاری را از جمله برشمرد.

وی همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران با WHO (سازمان بهداشت جهانی) را در کنترل و پیشگیری از تماس با سرب مثبت ارزیابی کرد و خواستار توسعه این فعالیت‌ها و همکاری‌ها شد.

بابک شریف کاشانی معاون بین الملل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز ضمن قدردانی از زحمات برگزارکنندگان این سمپوزیوم، شناخت و پیشگیری از مسمومیت با سرب را بسیار مهم دانست.

وی در ادامه سخنان خود به تعریف حکیم بخاری از پزشکی اشاره کرد که گفته است: پزشکی صناعتی است(کار و حرفه) که تندرستی آدمیان را حفظ می‌کند و اگر این سلامتی رفته باشه، برگرداند به علم و عمل. هر حرفه‌ای نیازمند علم و عمل آن حرفه است.

کاشانی تعریف مذکور را کنایه از مفهوم پیشگیری دانست و خاطرنشان کرد: هدف پزشک حفظ سلامت و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.

وی در خصوص اثرات مسمومیت با سرب بر افراد به ویژه کودکان اظهار داشت: مسمومیت با سرب بر رشد جسمی و ذهنی و ضریب هوشی کودکان تاثیر می گذارد.

کاشانی تاکید کرد: پیشگیری و کنترل مواجهه با سرب باعث بهبود سلامت مردم و رشد جامعه می شود.

معاون بین الملل دانشگاه ابراز امیدواری کرد: نتایج این نشست منجر به حرکت به سوی جامعه ای سالم و پویاتر شود.

فاطمه صادقی، رئیس اداره عوامل شیمیایی و سموم مرکز بهداشت محیط و کار وزارت بهداشت نیز به تشریح اقدامات و برنامه های این مرکز برای کاهش مواجهه با سرب و عوامل شیمیایی پرداخت.

وی ضمن قدردانی از دست اندرکاران این رویداد بزرگ علمی، یادآور شد: این رویداد به همت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در راستای فراخوان سازمان بهداشت جهانی برای پیشگیری و کنترل مسمومیت با سرب برگزار شد.

سالانه دو میلیون نفر بر اثر قرار گرفتن در معرض آلاینده های شیمیایی جان خود را از دست می دهند

صادقی با اشاره به اینکه بیش از دو میلیون مرگ در جهان نتیجه مستقیم مواجهه با آلاینده های شیمیایی است، یادآور شد: بیش از نیمی از این موارد به دلیل مسمومیت با سرب است.

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سرب را به عنوان یکی از ده ماده شیمیایی خطرناک در سراسر جهان معرفی کرد که به دلیل قرار گرفتن در معرض شغلی تهدیدی جدی برای سلامت کارگران و سایر اعضای جامعه به ویژه کودکان است.

به گفته صادقی، سرب در باتری، رادیاتور، صنعت چاپ، مهمات سازی، رنگ سازی و … کاربرد دارد.

او فرصت های شغلی (استنشاقی یا پوستی) و غیر شغلی را برای قرار گرفتن در معرض سرب از طریق آب، غذا، هوا، رنگ و غیره برشمرد.

صادقیان از کودکان، نوزادان و زنان باردار به عنوان گروه های آسیب پذیر در مواجهه با سرب نام برد.

وی در خصوص استفاده از سرب در رنگ‌ها، حذف این ماده از رنگ‌ها به‌ویژه در اسباب‌بازی‌های کودکان و رنگ‌های ساختمانی را مهم دانست و خاطرنشان کرد: از سال 2020 معاهده‌ای جهانی برای حذف رنگ‌های مبتنی بر سرب توسط سازمان جهانی بهداشت منعقد شده است که به آن منعقد شده است. 70 کشور به آن ملحق شده اند که هدف اصلی آنها جلوگیری از تماس کودکان با رنگ های مبتنی بر سرب و به حداقل رساندن تماس شغلی با این مواد است.

در این سمپوزیوم تخصصی اساتید، صاحب‌نظران و متخصصان گروه‌های مختلف طب اطفال و بالغان شامل گوارش و کبد، قلب، کلیه، متخصصین علوم اعصاب، روانپزشکی، خون، پزشکی اجتماعی، رادیولوژی، آسیب شناسی و مسمومیت‌ها به ارایه تازه‌ترین یافته‌های علمی و پژوهشی در زمینه پیشگیری، تشخیص و درمان مسمومیت با سرب پرداختند.

براساس این گزارش اولین سمپوزیوم تخصصی «مسمومیت با سرب: پیشگیری، تشخیص و درمان» به همت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با همکاری وزارت بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، جامعه سم شناسی پزشکی آسیا و اقیانوسیه و بیمارستان شهدای تجریش همزمان با شروع هفته جهانی پیشگیری از مسمومیت با سرب در بیمارستان شهدای تجریش برگزار شد.