روزنامه شرق نوشت: ورزش ایران این روزها از نظر دیپلماسی در سطح بین المللی روزهای نسبتاً نامشخصی را سپری می کند و تنها یک سال تا المپیک 2024 پاریس باقی مانده است. تقریبا ماهی یک بار از گوشه و کنار خبر می رسد که در گوشه و کنار دنیا کشوری پیدا شده که به ورزشکاران ایرانی برای حضور در مسابقات جهانی روادید اعطا نکرده است. این موضوع اگرچه ربطی به دولت فعلی ندارد و در گذشته نیز وجود داشته است، اما در سال های اخیر بر شدت آن افزوده شده است.
در شرایطی که مسئولان ورزش این واقعیت را که در سطح دیپلماسی ورزشی ضعیف ظاهر شده اند و شعارهای دهان پرکنی برای حل این معضل سر داده اند را تکذیب می کنند، به نظر می رسد در سطح کلان باید مشکل دیپلماسی ورزشی را در یک سطح حل کرد. سطح بسیار بالا در سطح بالا پرداخته شده است. برای جلوگیری از خطر انزوای ورزشکاران ایرانی در سطح جهانی در دستور کار قرار گیرد.
اگرچه تعداد کشورهایی که به ورزشکاران ایرانی روادید نداده اند زیاد نیست، اما با برگزاری تورنمنت های مهم در این کشورها آسیب های ورزشی زیادی به ورزشکاران ایرانی وارد شده است. اگرچه بیشتر اتفاقاتی که گریبانگیر ورزش ایران در این حوزه شده است به دلیل اتفاقات سیاسی است، اما سرایت آن به کشورهای پنج قاره جهان نگران کننده است. این مورد بدون تعصب مستلزم تشکیل کارگروهی جدی برای جلوگیری از تکرار آن با ارتقای سطح دیپلماسی ورزشی در جهان است.
آمریکا بزرگترین مشکل ورزش ایران است
از زمان معرفی دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا، سخت گیری ها در صدور روادید برای ورزشکاران ایرانی چند برابر شده است. اگرچه ترامپ از ریاست جمهوری آمریکا خارج شده و حزب جدیدی به قدرت رسیده است، اما این رویه تغییر چندانی نکرده است. سیاست عامل اصلی تاخیر در صدور ویزا برای ایرانیان است. واضح است که تحریم های اعمال شده علیه ایران نیز نقش بسزایی دارد.
آمریکا به دلیل توان مالی و توانایی میزبانی تورنمنت های متنوع و مهم همواره به مقصد نسبتاً مهمی برای ورزشکاران ایرانی تبدیل شده است. دلیل این امر این است که ورزشکاران باید در این بازی های مهم که در آمریکا برگزار می شود شرکت کنند تا بتوانند سهمیه بازی های المپیک را دریافت کنند یا امتیاز مسابقات جهانی را ارتقا دهند. اما این کشور در سال های اخیر به بسیاری از ورزشکاران ایرانی روادید اعطا نکرده است و از طرفی در زمانی که این کار را کرده است، الزامات زیادی را تحمیل کرده است.
البته نگاه آمریکا به عدم اعطای ویزا به ورزشکاران ایرانی اصلاً یکسان نیست و اغلب به دلایل مختلف از جمله تحریم، خدمت سربازی یا اظهارنظر علیه دولت آمریکا چنین اقدامی را در دستور کار قرار می دهد. کاراته، کشتی، تیراندازی با کمان، دو و میدانی، والیبال، بولینگ، بیلیارد و … رشته هایی هستند که ورزشکاران ایرانی در سال های اخیر به دلیل عدم صدور حکم آمریکایی نتوانسته اند به این کشور سفر کنند و در مسابقات مربوطه شرکت کنند. ویزا
اروپایی ها در رده دوم قرار دارند
در قاره اروپا وضعیت ورزشکاران ایرانی در سال های اخیر چندان خوب نبوده است. همین یکی دو روز آخر خبر رسید کشوری مثل مجارستان از دادن ویزا به کاراته کاهای ایرانی خودداری می کند. البته مجارستان پیش از این در صدور روادید برای تعدادی از کشتی گیران ایرانی سخت گیری کرده بود و به آنها ویزا نداده بود. اساساً دنبال کردن سیاست های آمریکا در قبال کشورهای اروپایی است. آنها به دلیل تحریم های موجود از همکاری کامل با ورزشکاران ایرانی خودداری می کنند. پیش می آید که کشورهایی مانند مجارستان یا حتی یونان برای تعدادی از ورزشکاران ایرانی ویزا صادر نمی کنند.
یونان نه تنها برای کشتی گیران ایرانی، بلکه برای اعضای تیم شمشیربازی سابر بانوان ایران روادید صادر نکرده است. آلبانی از جمله کشورهای کوچک اروپایی است که از صدور ویزا برای کشتی گیران ایرانی خودداری کرده است. در میان این کشورها نام اتریش نیز وجود دارد که از صدور روادید برای نمایندگان ورزش ناشنوایان ایران خودداری کرده است.
در میان کشورهای مطرح اروپایی می توانید نام سه کشور انگلستان، فرانسه و ایتالیا را مشاهده کنید. انگلیس ویزای مشکات الزهرا صافی برای تنیس و ویزای تیم ملی تکواندو برای حضور در گرندپری منچستر را صادر نکرد. فرانسه مانع از اعزام نمایندگان خلیج فارس ایران به مسابقات جهانی آن کشور شد و ایتالیا نیز با عدم صدور روادید برای کاروان ورزشی کارگری ایران جنجال بزرگی به پا کرد. این در حالی است که این کشور پیش از این برای یک داور ایرانی تیراندازی با کمان ویزا برای اقامت در ایتالیا صادر نکرده بود.
البته لیست کشورهای اروپایی که برای ورزشکاران ایرانی روادید نداده اند طولانی تر است اما به نظر می رسد برخی از آنها قابل قیاس با سایرین نیستند اما به دلیل نداشتن مدارک و یا تاخیر در صدور ویزا مانع حضور ورزشکاران ایرانی شده اند. از سفر ماجرای عدم صدور ویزای بلژیک برای دوچرخه سواران ایرانی یا شایعه عدم صدور روادید برای بازیکنان ناشنوای فوتسال روسیه در این دسته قرار می گیرد.
3 قاره دیگر وجود دارد
عجیب ترین نکته برای ورزشکاران و ورزشکاران ایرانی این است که عدم صدور روادید برای آنها تنها مربوط به آمریکا و اروپا نیست، بلکه کشورهایی در سه قاره دیگر نیز وجود دارند که گاه به دلایل مختلف از صدور ویزا برای ورزشکاران ایرانی خودداری کرده اند. در آفریقا اسامی مصری هایی که از صدور ویزا برای تیراندازان ایرانی امتناع کرده اند به چشم می خورد. در اقیانوسیه نیز استرالیا وجود دارد که به بهانه پناهندگی احتمالی، محدودیت های ویزا را برای ژیمناست های ایرانی اعمال کرد.
عجیب ترین مکان اما قاره آسیاست. سنگاپور هنوز برای تیم سه نفره بسکتبال ایران روادید صادر نکرده است. اخیراً نام عربستان نیز به این فهرست اضافه شد و در روزهای اخیر این کشور ابتدا از صدور روادید برای ورزشکاران کاراته ایران خودداری کرد اما پس از رایزنی، این کشور برای ورزشکاران ایرانی روادید صادر کرد.
بدیهی است که چنین شرایطی برای ورزشکاران ایرانی مناسب نیست. اگرچه به نظر می رسد آنها در این موضوع قربانی سیاست هستند، اما شایسته است مسئولان ورزش ایران به طور جدی این پرونده را بررسی کنند. تعدادی از ورزشکاران ایرانی هستند که به این دلایل ترجیح می دهند بروند. آنها معتقدند عمر حرفه ای یک ورزشکار کوتاه است و اگر فرصت حضور در مسابقات این کشورها را از دست بدهد، شانس حضور در تورنمنت های مهم تری از جمله بازی های المپیک را نیز از دست می دهد.
بنابراین بهترین راه پیشبرد رایزنی های دیپلماتیک در سطح جهانی به جای فرار از پذیرش واقعیت است. نه با مدیران کوچک، بلکه از طریق مذاکره با مدیران ارشد که می توانند نفوذ لازم را داشته باشند.