چای و قهوه دو نوشیدنی محبوب در ایران هستند که هر کدام از این دو نوشیدنی فواید سلامتی خاصی دارند.
خواص چای برای سلامتی به پلی فنل های آن مربوط می شود. مطالعات نشان داده است که نوشیدن 2 تا 3 فنجان چای در روز با کاهش خطر مرگ زودرس، بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 مرتبط است.
با این حال، نوشیدن چای بسیار داغ ممکن است خطر ابتلا به سرطان مری و معده را افزایش دهد.
پلی فنل ها و فلاوونوئیدهای موجود در چای به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند و می توانند اثرات مضر رادیکال های آزاد را خنثی کنند. رادیکال های آزاد می توانند DNA سلول را تغییر دهند و این DNA جهش یافته حتی می تواند باعث افزایش کلسترول بد خون شود.
اگرچه اعتقاد بر این است که چای سبز از نظر پلی فنل غنی تر از چای سیاه است، اما مطالعات به طور کلی نشان داده اند که انواع مختلف چای حاوی مقادیر مشابهی از این ترکیبات شیمیایی (آنتی اکسیدان ها) اما به نسبت های متفاوت هستند. به عنوان مثال، چای سبز سرشار از اپی گالوکاتچین گالات است، در حالی که چای سیاه سرشار از تیافلاوین است.
در یک مطالعه، اثر افزودن شیر به چای بررسی شد و مشاهده شد که ظرفیت آنتی اکسیدانی چای با افزودن شیر به چای کاهش می یابد.
واکنش افراد مختلف به قهوه یا کافئین متفاوت است. دوزهای کم تا متوسط کافئین (50 تا 300 میلی گرم) می تواند هوشیاری، انرژی و توانایی تمرکز را افزایش دهد. در دوزهای بالاتر، عوارض جانبی مانند اضطراب، بی قراری، بی خوابی و افزایش ضربان قلب دیده می شود.
توصیه می شود زنان باردار کمتر از 200 میلی گرم کافئین در روز (مقدار 2 فنجان قهوه) مصرف کنند زیرا کافئین از طریق جفت به جنین منتقل می شود و می تواند باعث کاهش وزن هنگام تولد و حتی کاهش بارداری (سقط جنین) شود.
شواهد نشان می دهد که نوشیدن قهوه خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و سرطان را افزایش نمی دهد. در واقع، مصرف ۳ تا ۵ فنجان قهوه استاندارد با کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای مزمن مرتبط است. اما ممکن است؛ برخی افراد به دلیل علائمی مانند عصبانیت، اضطراب و بی خوابی نمی توانند مقادیر بالای کافئین را تحمل کنند.
قهوه ممکن است بر نحوه رشد سلول های سرطانی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، قهوه می تواند تولید اسیدهای صفراوی را تحریک کرده و هضم را تسریع کند، که می تواند میزان مواد سرطان زا را که بافت روده بزرگ در معرض آنها قرار می گیرد کاهش دهد.
مطالعات نشان داده است که پلی فنل های موجود در قهوه از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند. مصرف قهوه با کاهش سطح استروژن (هورمون مرتبط با انواع سرطان) مرتبط است و خود کافئین ممکن است در رشد و گسترش سلول های سرطانی اختلال ایجاد کند.
مطالعات طولانی مدت نشان داده است که افرادی که قهوه می نوشند در مقایسه با افرادی که قهوه نمی نوشند کمتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند.
مواد معدنی مانند پلی فنل ها و منیزیم موجود در قهوه می توانند کارایی متابولیسم انسولین و گلوکز را در بدن افزایش دهند.