نفخ یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از افراد برای درمان آن تلاش می کنند. این مشکل باعث ورم شکم شده و استایل و ظاهر فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. در ادامه با نفخ و مواد غذایی نفاخ آشنا می شوید.
به گزارش پی ام آپ، بسیاری از مردم بارها و بارها جلوی آینه می ایستند و به شکم متورم خود نگاه می کنند. بسیاری از این افراد اندام متناسبی دارند، اما شکم آن ها چندان خوب به نظر نمی رسد و این موضوع باعث ناراحتی آنها شده است.
این افراد برای از بین بردن این ورم دست به هر کاری می زنند، از نوشیدن انواع نوشیدنی ها گرفته تا مصرف قرص های مختلف، اما ورم باقی می ماند و تغییری ایجاد نمی شود. نفخ مشکلی آشنا است که بسیاری از افراد برای از بین بردن آن تلاش می کنند. این مشکل چاقی یا لاغری نمی شناسد و می تواند هر فردی را درگیر کند. با دانستن علل نفخ و راه های درمان آن می توانید از شر این مشکل خلاص شوید.
«دکتر محمدجعفر فرهوش» متخصص داخلی، گوارش و آندوسکوپی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران از این مشکل برای شما می گوید.
وقتی معده متورم است
نفخ شکم حالتی است که در آن معده متورم و منبسط می شود (قابلیت باز و بسته شدن) در واقع قطر معده در این حالت افزایش می یابد. حدود 30 درصد افراد از نفخ شکم رنج می برند. علاوه بر این، برخی افراد ممکن است احساس پری و سفتی در شکم داشته باشند که ممکن است با درد همراه باشد.
گاهی اوقات نفخ می تواند باعث ایجاد صدایی در شکم شود. برخی از افراد مبتلا به نفخ نیز از احساس تنگی نفس ناشی از فشار روی دیافراگم رنج می برند. گاهی نفخ با گلودرد و گاز زیاد روده همراه است که برای بسیاری از افراد آزاردهنده است. به ندرت، برخی افراد سکسکه را نیز تجربه می کنند.
متهمان اصلی
دلایل زیادی می تواند باعث نفخ شود و مهم ترین آنها سبک زندگی و رژیم غذایی نادرست افراد است که باعث نفخ می شود. افرادی که پرخوری می کنند و انواع غذاها را می خورند باید انتظار داشته باشند که از گاز معده رنج ببرند. غذاهای چرب، سرخ کردنی ها و فست فودها نیز در ایجاد نفخ موثر هستند و مصرف این گونه غذاها باید محدود شود.
وقتی پیادهروی معجزه میکند
امروزه زندگی شهری روز به روز در حال گسترش است و همین موضوع باعث می شود افراد در طول روز تحرک کمتری داشته باشند. کم تحرکی می تواند مشکلات زیادی را ایجاد کند که مهمترین آنها چاقی است. افرادی که به اندازه کافی ورزش نمی کنند علاوه بر چاقی دچار نفخ می شوند. افراد در هر سنی باید حداقل 30 دقیقه در روز پیاده روی کنند تا نفخ نکنند.
بیماری داری؟
گاهی اوقات نفخ می تواند نشان دهنده بیماری باشد که توسط پزشک قابل تشخیص است. اگر فردی علاوه بر نفخ شکم، علائم دیگری نیز داشته باشد، باید به بیماری خاصی مشکوک شود. برخی از بیماری ها مانند کیست تخمدان، برخی تومورهای گوارشی، بیماری های التهابی روده می توانند با نفخ شکم همراه باشند و نفخ تا زمان درمان بیماری ادامه می یابد. افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نیز مستعد نفخ هستند. افرادی که مشکل برگشت اسید معده به مری دارند نیز بیش از دیگران از نفخ رنج می برند. افرادی که از سوء هاضمه و یبوست رنج می برند نیز ممکن است نفخ داشته باشند.
کلم را فراموش کن!
یکی دیگر از دلایل ایجاد گاز، استفاده از غذاهایی است که باعث ایجاد گاز می شود که بسیاری از افراد می دانند، مثلاً کلم باعث ایجاد گاز می شود و حتی کلم بروکلی که برخی فکر می کنند باعث ایجاد گاز نمی شود، باعث ایجاد گاز می شود. کاهو یکی دیگر از مواد غذایی است که در تشکیل گاز نقش دارد و افراد مستعد گاز باید مصرف کاهو را محدود کنند.
مصرف برخی حبوبات باعث نفخ می شود، بنابراین باید حبوبات را از شب قبل در آب خیس کنید و پس از دور ریختن آب آن ها در وعده های غذایی استفاده کنید. نوشیدنی های گازدار که امروزه طرفداران زیادی دارند نیز در ایجاد نفخ موثر هستند.
بسیاری از میوه ها و سبزیجات در برخی افراد باعث نفخ می شوند، اما به دلیل خواصی که دارند نمی توان آنها را از وعده های غذایی حذف کرد. افرادی که با خوردن میوه ها و سبزیجات دچار نفخ می شوند باید آنها را در چهار تا پنج وعده غذایی بخورند و در یک وعده مقدار زیادی میوه و سبزی مصرف نکنند.
شیر نفاخ است؟
برخی افراد در نوشیدن شیر به دلیل کمبود آنزیم لاکتوز در بدن مشکل دارند. این دسته از افراد پس از نوشیدن شیر دچار نفخ شدید شکم می شوند. این افراد برای جلوگیری از نفخ باید از شیر سویا استفاده کنند یا از پزشک خود بخواهند که قرص های مخصوصی را به آنها بدهد که مشکلات ناشی از مصرف شیر و لبنیات را برطرف کند. حذف شیر و لبنیات برای جلوگیری از نفخ کار درستی نیست و می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
مواد مصنوعی را جدی نگیرید!
نوشیدن قهوه و قهوه فوری نیز باعث نفخ می شود و مصرف آنها باید محدود شود. همچنین افرادی که به طور مداوم از غذاهای حاوی شیرین کننده های مصنوعی استفاده می کنند باید انتظار نفخ داشته باشند. کیک، شیرینی، شکلات و غیره که در آن از شیرین کننده های مصنوعی (صنعتی) استفاده می شود. محدود کردن مصرف می تواند به کاهش نفخ کمک کند.
غذا بخور، هوا نخور
یکی از عادات بدی که بسیاری از افراد هنگام غذا خوردن دارند، صحبت کردن در حین غذا خوردن است. آرام نبودن، صحبت نکردن و تمرکز نکردن روی چیزهای دیگر هنگام غذا خوردن باعث انقباض ماهیچه های دستگاه گوارش می شود که در نتیجه غذا به خوبی وارد دستگاه گوارش نمی شود و فرد دچار نفخ می شود. اگرچه برخی افراد پرخوری نمی کنند، اما به دلیل این عادات غذایی اشتباه دچار نفخ می شوند.
همیشه پای استرس در میان است
استرس در بسیاری از بیماری ها نقش دارد و نفخ نیز از این قاعده مستثنی نیست. افرادی که استرس دارند بیشتر از دیگران دچار نفخ می شوند. افراد استرس زا اغلب فست فود می خورند و ذهنشان مدام مشغول است، برای درمان نفخ این افراد ابتدا باید استرس خود را مدیریت کنند.
چه موقع مسئله جدی است؟
نفخ شکم معمولاً نشانه یک بیماری جدی نیست و با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی مناسب برطرف می شود، البته این بدان معنا نیست که نباید هر گونه نفخ را نادیده گرفت، اما در برخی موارد نفخ می تواند نشانه آن باشد. مشکل بزرگ است. در صورت وجود مشکلاتی مانند یبوست همراه با نفخ، وجود خون در مدفوع، درد شکم و مقعد، کاهش وزن سریع و شدید، حتما باید به متخصص گوارش مراجعه کنید زیرا در چنین شرایطی عدم مراجعه به پزشک می تواند نتایج جبران ناپذیری داشته باشد.
گازهایی که باید دفع شوند
وقتی گاز در معده ایجاد می شود، گاز باید از بدن دفع شود، برخی افراد گاز را در معده انباشته نگه می دارند که این درست نیست. این گازها طبیعی هستند و باید از بدن خارج شوند. احتباس گاز در بدن می تواند نفخ را تشدید کند.
چه باید کرد؟
اگر بیماری خاصی وجود نداشته باشد، فرد باید به سبک زندگی و رژیم غذایی خود توجه کافی داشته باشد و نفخ شکم نسبتاً آسان است. افرادی که چاق هستند باید زیر نظر متخصص تغذیه و مربی بدنسازی وزن خود را کاهش دهند. افرادی که از سندرم روده تحریک پذیر رنج می برند برای جلوگیری از نفخ باید چندین وعده غذایی بخورند، به عنوان مثال چهار تا پنج وعده غذایی.
پیاده روی سبک و ملایم بعد از غذا نیز می تواند به درمان گاز معده کمک کند. نشستن صحیح پشت میز برای غذا خوردن موضوع مهمی است و می تواند در پیشگیری از نفخ نقش داشته باشد. افرادی که از نفخ رنج می برند باید 30 دقیقه بعد از غذا کار کنند و شروع کار بلافاصله بعد از غذا ممکن است نفخ را در این گروه از افراد تشدید کند. اگر مشکل نفخ شکم شدیدتر است باید با پزشک متخصص مشورت کنید.
تأثیر زیبایی غذا بر نفخ شکم!
نفخ شکم یکی از دردسرسازترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد از آن رنج می برند با دانستن برخی از باورها می توان به درمان نفخ کمک کرد.
جویدن آدامس از نفخ جلوگیری می کند این تصور اشتباهی است و جویدن آدامس می تواند باعث ورود مقدار زیادی هوا به معده فرد شود.
نوشیدن آب زیاد همراه با وعده های غذایی می تواند باعث مشکلات گوارشی و نفخ شود، این باور درست است، اما نوشیدن مقادیر بسیار کم (چند جرعه) می تواند به هضم بهتر غذا کمک کند و از نفخ جلوگیری کند.
برخی تصور می کنند سیگار و تنباکو تاثیری در نفخ معده ندارند، این باور غلط است که سیگار و تنباکو باعث ایجاد گاز می شود.
استفاده از قرص های ضد نفخ می تواند نفخ شکم را به طور کامل برطرف کند، این یک باور غلط است و در مصرف این قرص ها باید به رژیم غذایی و سبک زندگی خود توجه کنید. این قرص ها بیشتر تأثیر ذهنی روی بیمار دارند و تأثیر کمی بر نفخ دارند زیرا نمی توانند مقدار زیادی گاز موجود در دستگاه گوارش را از بین ببرند.
افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر باید در کنار داروهای گوارشی از داروهای آرام بخش نیز زیر نظر پزشک استفاده کنند.
برخی معتقدند ظاهر زیبای غذا و سفره زیبا می تواند بر سیستم گوارش تاثیر بسیار خوبی بگذارد، این باور درست است، بنابراین افراد باید حتما روی سفره های خود گل بگذارند و به ظاهر غذا توجه کنند.
نعناع و فرآورده های نعناع می توانند به طور کلی به جلوگیری از نفخ کمک کنند این باور درست است و یکی از دلایل اصلی آن بوی نعناع است که برای بدن مفید است.