جولی استفانسکی، سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم غذایی می‌گوید: «می‌شنوم که بیماران اغلب بعد از غذا خوردن احساس خستگی می‌کنند. احساس خستگی بعد از ناهار یا معمولاً بعد از غذا به عنوان خواب‌آلودگی پس از غذا یا در اصطلاح عامیانه به عنوان «کمای غذایی» شناخته می‌شود.
بر اساس گزارش CNN، ساندرا آروالو، پزشک متخصص پزشکی در نیویورک، می‌گوید: «بخشی از این پدیده از فیزیولوژی اولیه نشات می‌گیرد: وقتی فردی غذا می‌خورد، بیشتر خون او برای پردازش غذا به اندام‌های گوارشی می‌رود.
بعد از غذا، بدن می تواند سروتونین بیشتری تولید کند، یک انتقال دهنده عصبی که خواب و خلق و خو را تنظیم می کند، به خصوص اگر غنی از اسید آمینه ضروری تریپتوفان باشد که در پروتئین هایی مانند مرغ، پنیر و ماهی یافت می شود.
با این حال، ممکن است عوامل دیگری وجود داشته باشد که این پاسخ طبیعی را تشدید کرده و باعث عدم تحرک در بقیه روز یا هر فعالیتی شود.
در اینجا مواردی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید:
وعده های غذایی سنگین یا شیرین
در مورد اینکه چرا بعد از خوردن زیاد احساس خستگی می کنید، یک دلیل رایج، خوردن وعده های غذایی سنگین از نظر کمیت یا کیفیت است. برخی از افراد زمانی که احساس سیری می کنند به جای دست کشیدن از خوردن، پرخوری می کنند، به خصوص اگر حواسشان به چیزهای دیگر پرت شود. اگر گرسنگی شدید کنترل اشتهای شما را سخت‌تر می‌کند، نخوردن صبحانه نیز می‌تواند منجر به پرخوری در طول روز شود.
استفانسکی می‌گوید: «کسی که بعد از غذا احساس خستگی زیادی می‌کند، ممکن است به کاهش سرعت غذا خوردن و کاهش حجم وعده‌های غذایی خود تا حدی که پرخوری نمی‌کند فکر کند.»
مهم نیست چه می خورید، کربوهیدرات، چربی یا پروتئین، اگر بیشتر از آنچه بدنتان می تواند بخورید، بدن شما زمان زیادی را صرف هضم آن غذا می کند. استفانسکی خاطرنشان می کند که چربی ها سخت ترین ماده مغذی برای هضم هستند زیرا مولکول های آنها بسیار بزرگتر از پروتئین ها یا کربوهیدرات ها هستند. اگر یک وعده غذایی پرچرب مانند غذای سرخ شده یا پیتزا خورده اید، ممکن است احساس خستگی کنید. وعده‌های غذایی با قندهای افزوده بالا یا کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده یا بسیار فرآوری‌شده ممکن است به دلیل نحوه متابولیسم بدن این مواد در مقایسه با قند یا کربوهیدرات‌های موجود در غذاهای طبیعی یا کمتر فرآوری‌شده، اثر مشابهی داشته باشند.
کریستین کرک پاتریک، متخصص تغذیه کلینیک کلیولند می گوید: فیبر که به آن غذای کامل می گویند، جذب قند در بدن را کند می کند، به این معنی که قند خون یا انسولین را افزایش نمی دهد و در عوض انرژی پایدارتری به شما می دهد.
اگر ناهار شما عمدتاً از کربوهیدرات و سپس دسر تشکیل شده باشد، سطح قند خون و انسولین شما می‌تواند افزایش پیدا کند.
استفانسکی می‌گوید غذاهای با قند بالا و نوشیدنی‌های شیرین می‌توانند باعث ایجاد احساس خستگی در شما شوند. همچنین، پرهیز از الکل یکی از اولین چیزهایی است که باید با آن شروع کنید.
به گفته کارشناسان، سوپ با لوبیا، سالاد با روغن زیتون و سس سرکه بالزامیک، پروتئین های بدون چربی مانند سالمون، مرغ سفید یا لوبیا و سایر مواد غذایی کم قند. غلات کامل، پنیر و سبزیجات با گوشت بوقلمون سفید ممکن است گزینه دیگری باشد. اگر مشکل دارید، به جای شکر یک سیب با کره آجیل بخورید. از خوردن تنقلات، فست فود یا دونات خودداری کنید. همچنین، پنج دقیقه پیاده روی یا چیزی به بهبود گردش خون و هوشیاری کمک می کند.
خواب بد
به گفته کرک پاتریک، خواب هورمون های شما از جمله هورمون های گوارشی را تنظیم می کند. او خاطرنشان می کند که اگر کم خواب باشید، بدن شما احتمالاً هورمونی به نام لپتین را سرکوب می کند که سیگنال می دهد “من سیر هستم و به چیز بیشتری نیاز ندارم” یا گرلین را افزایش می دهد، هورمونی که به بدن می گوید. “غذا میخواهم.”
استراحت ناکافی همچنین می تواند بر مهارت های تصمیم گیری، تنظیم هیجانی و ناحیه ای از مغز که مصرف غذا را تنظیم می کند تأثیر منفی بگذارد و مقاومت در برابر هوس خوردن غذاهای بسیار خوش طعم را دشوار کند.
می توانید با هفت تا نه ساعت خواب شبانه در محیطی خنک، تاریک و آرام، خواب خود را بهبود ببخشید. حداقل شش ساعت قبل از خواب از نوشیدن کافئین خودداری کنید. رعایت روال استراحت و روابط منظم زوج ها نیز می تواند کمک کننده باشد.
مشکلات قند خون
برای برخی از افراد، خستگی بعد از غذا خوردن می تواند نشانه مشکل جدی تری باشد. اکنون آمار نشان می دهد که بسیاری از مردم در ایالات متحده دیابت یا پیش دیابت دارند و از آن بی اطلاع هستند. زمانی که فرد قادر به متابولیسم مناسب کربوهیدرات ها نباشد و در نتیجه انسولین زیادی در خون داشته باشد، سطح انرژی کاهش می یابد.
اگر به طور مرتب بعد از غذا خوردن احساس خواب آلودگی می کنید، حتی پس از انجام تنظیمات رژیم غذایی، از پزشک خود بخواهید آزمایش هموگلوبین A1c را انجام دهد.
استفانسکی می گوید: “این آزمایش میانگین سطح قند خون را اندازه گیری می کند و نشان می دهد که چه مقدار گلوکز به هموگلوبین در گلبول های قرمز خون متصل است. اگر این میزان بالا باشد، بدن شما برای متابولیسم غذا و متابولیسم کربوهیدرات ها دچار مشکل می شود.”